Το Πραιτώρι Ελασσόνας

Αυτοδιοικητική και πληθυσμιακή πορεία του οικισμού από την απελευθέρωση (1912) μέχρι σήμερα

Από τον Κώστα Μπρούζα, γεωπόνο

Είναι γνωστό ότι πολλά ονόματα οικισμών δεν έχουν καταχωρισθεί ορθά στα ΦΕΚ και σε άλλα δημόσια έγγραφα. Σε πολλές περιπτώσεις η γραφή τους δεν αποδίδεται γραμματικώς ορθά και δεν συνάδει με την πραγματική έννοια των τοπωνυμίων. Στα ίδια ή σε διαφορετικά ΦΕΚ συμβαίνει οι οικισμοί να αναφέρονται άλλοτε ως χωρία και άλλοτε ως συνοικισμοί ή οικισμοί και τα ονόματά τους, πολλές φορές, να είναι διαφορετικά γραμμένα χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.
Τα λάθη αυτά, ή οι παραλείψεις, κατά τη γνώμη μου, οφείλονται στον γραφικό χαρακτήρα του εκάστοτε γραμματέα της Κοινότητας. Πράγμα, εν πολλοίς, δικαιολογημένο και αναπόφευκτο κατά τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης και μετέπειτα επέκτασης του ελληνικού κράτους που είχε ως συνέπεια να παρατηρούνται αβλεψίες, παροράματα και ορθογραφικά λάθη που πιθανόν να μην μπορούσαν ν’ αποφύγουν οι διορθωτές των δοκιμίων.
Μετά την απογραφή του 1940 άρχισε, σταδιακά, να αποκαθίσταται με νεότερα ή διορθωτικά ΦΕΚ η ορθή γραφή των ονομάτων των οικισμών με την ορθή απόδοση ως προς το γένος, τις καταλήξεις και την ορθογραφία τους.
Κατά τη μεταγραφή, μετέφερα αυτούσια ή σε εισαγωγικά τα «λανθασμένα» οικωνύμια, ακόμη και ολόκληρες παραγράφους όπως αυτά είχαν τυπωθεί. ΤΟ ΠΡΑΙΤΩΡΙ
Έτος 1913
Στην απογραφή του 1913 αναφέρεται ως χωρίον με το όνομα Πραιτώρι (χωρίς άρθρο) με 301 κατοίκους (133 άρρενες και 168 θήλεις) υπαγόμενο στην υποδιοίκηση της Ελασσόνος του νομού Κοζάνης (ΦΕΚ 112Α/28.3.1915).
Έτος 1915
«Η τέως υποδιοίκησις Ελασσώνος» (εκτός από τα χωριά Δεσκάτη, Άγιος Γεώργιος, Σέλισμα, Παρασκευή, Παλαιά Τσούκα, Λουτρός, Κρανιά, Πιτσούγκια και Μπεσεριτσά, τα οποία προσαρτήθηκαν στην υποδιοίκηση των Γρεβενών, του νομού Κοζάνης) αποσπάται  από τον νομό Κοζάνης και «προστίθεται εις τον νομόν Λαρίσης» (ΦΕΚ 120Α/1.4.1915).
Έτος 1919
Ο συνοικισμός (αντί οικισμός) Μαγούλα (χωρίς άρθρο) αναγνωρίζεται Κοινότητα με το όνομα «Κοινότης Μαγούλας» και έδρα τον ομώνυμο συνοικισμό (αντί οικισμό). Με την Κοινότητα ενώνονται οι συνοικισμοί (αντί οικισμοί) Πραιτώρι, Παλαιόκαστρο και Συκιά της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 3Α/7.1.1919).
Σύμφωνα με το νεότερο ΦΕΚ 166Α/29.7.1919 ο συνοικισμός (αντί οικισμός) της Συκιάς, της επαρχίας Ελασσόνος αναγνωρίζεται ως Κοινότης Συκιάς με έδρα τον ομώνυμο συνοικισμό (αντί οικισμό) αποσπώμενο από την Κοινότητα της Μαγούλας.
Σημειωτέον ότι δεν εντοπίστηκε μνεία του χρόνου ίδρυσης της επαρχίας Ελασσόνος.
Έτος 1920
Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως χωρίον με το όνομα Πραιτώρι (χωρίς άρθρο) με 429 κατοίκους (211 άρρενες και 218 θήλεις) υπαγόμενο στην Κοινότητα της Μαγούλας, του Τμήματος Υποδιοικήσεως Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ244Α/27.12.1921. Απογραφή 18.12.1920).
Μαγούλα 458 κάτοικοι.
Παλαιόκαστρον 315 κάτοικοι.
Σημείωση: Το παραπάνω ΦΕΚ, άγνωστο γιατί, αναφέρει Τμήμα Υποδιοικήσεως Ελασσόνος αντί επαρχία Ελασσόνος.
Έτος 1922
Ο συνοικισμός (αντί οικισμός) Πραιτώριον (χωρίς άρθρο) αναγνωρίζεται ως κοινότητα με το όνομα Κοινότης Πραιτωρίου και έδρα τον ομώνυμο συνοικισμό (αντί οικισμό) της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης αποσπώμενος εκ της «κοινότητος Μαγούλας» (ΦΕΚ 18Α/7.2.1922).
Έτος 1928
Στην απογραφή του 1928 αναγράφεται ως χωρίον με το όνομα Πραιτώρι (χωρίς άρθρο) με 407 κατοίκους (218 άρρενες και 189 θήλεις) υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΓΣΥΕ. Απογραφή 15-16 Μαΐου 1928).
Έτος 1940
Στην απογραφή του 1940 αναφέρεται ως χωρίον με το όνομα το Πραιτώριον με 478 κατοίκους (239 άρρενες και 239 θήλεις) υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΓΣΥΕ. Απογραφή 16.10.1940, έκδοση 1950).
Έτος 1951
Στην απογραφή του 1951 αναφέρεται ως χωρίον με το όνομα το Πραιτώριον με 579 κατοίκους υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΕΣΥΕ. Απογραφή 7.4.1951 - ΦΕΚ 167Α/31.7.1954. Απογραφή 1951).
Έτος 1961
Στην απογραφή του 1961 αναφέρεται ως χωρίον με το όνομα το Πραιτώριον με 523 κατοίκους υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 16Β/19.1.1962. Απογραφή 19.3.1961).
Έτος 1971
Στην απογραφή του 1971 αναφέρεται ως οικισμός με το όνομα το Πραιτώριον με 519 κατοίκους υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 225Β/14.3.1972. Απογραφή 14.3.1971).
1981
Στην απογραφή του 1981 αναφέρεται και πάλι ως οικισμός με το όνομα το Πραιτώριον με 515 κατοίκους υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 370Β/14.6.1982. Απογραφή 5.4.1981).
Έτος 1991
Στην απογραφή του 1991 αναφέρεται, συνεχώς πια, ως οικισμός με το όνομα το Πραιτώριον με 475 κατοίκους υπαγόμενο στην Κοινότητα Πραιτωρίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 882Β/6.12.1993. Απογραφή 17 Μαρτίου 1991).
Έτος 1997
Ο οικισμός το Πραιτώριον της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης αποσπάται από την Κοινότητα του Πραιτωρίου (η οποία καταργείται με τον νόμο Καποδίστριας, όπως όλης της χώρας) και προσαρτάται στον συνιστάμενο Δήμο Ποταμιάς με έδρα το Βλαχογιάννιον (ΦΕΚ244Α /4.12.1997).
Έτος 2001
Στην απογραφή του 2001 αναφέρεται ως οικισμός με το όνομα το Πραιτώριον με 438 κατοίκους, αποτελώντας Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Ποταμιάς, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 715Β/12.6.2002. Απογραφή 18.3.2001).
Έτος 2006
Το Δημοτικό Διαμέρισμα Πραιτωρίου ονομάζεται Τοπικό Διαμέρισμα Πραιτωρίου του Δήμου Ποταμιάς, του νομού Λάρισας,σύμφωνα με το ΦΕΚ 114Α/8.6.2006.
Έτος 2010
Ο Δήμος Ποταμιάς  καταργείται και υπάγεται στον νεοσυσταθέντα διευρυμένο Δήμο Ελασσόνας (με έδρα την Ελασσόνα), του νομού Λάρισας (ΦΕΚ 87Α/7.6.2010).
Το Πραιτώριον σύμφωνα με το νεότερο ΦΕΚ 1292Β/11.8.2010 υπάγεται στην Τοπική Κοινότητα Πραιτωρίου (πρώην Τοπικού Διαμερίσματος Πραιτωρίου), της Δημοτικής Ενότητας Ποταμιάς, του Δήμου Ελασσόνας, της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας (όπως αποκαλείται πλέον ο νομός της Λάρισας).
Έτος 2011
Στην απογραφή του 2011 αναφέρεται ως οικισμός με το όνομα το Πραιτώριον με 363 κατοίκους (ΦΕΚ 699Β/20.3.2014. Απογραφή 9.5.2011) υπαγόμενο, σύμφωνα με τα ΦΕΚ 87Α/7.6.2010 και 1292Β/11.8.2010, στην Τοπική Κοινότητα του Πραιτωρίου, της Δημοτικής Ενότητας Ποταμιάς, του Δήμου Ελασσόνας, της ΠΕ Λάρισας.
Έτος 2019
Η Τοπική Κοινότητα Πραιτωρίου, της Δημοτικής Ενότητας Ποταμιάς, του Δήμου Ελασσόνας, της ΠΕ Λάρισας, στην οποία υπάγεται ο οικισμός το Πραιτώριον, αποκαλείται πλέον Κοινότητα Πραιτωρίου σύμφωνα με το ΦΕΚ 1327Α/19.4.2019.