Το βασιλικό ζεύγος Κωνσταντίνου Α’ και πριγκίπισσας Σοφίας (αδελφής του αυτοκράτορα Γουλιέλμου Β’ της Πρωσίας) μετά τον γάμο τους το 1889 απέκτησε έξι παιδιά: τον Γεώργιο 1890, τον Αλέξανδρο 1893, την Ελένη 1896, τον Παύλο 14.12.1901, την Ειρήνη 1904 και την Αικατερίνη 1913.
Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων 1912-1913 ο βασιλιάς Κωνσταντίνος με πρωθυπουργό και υπουργό στρατιωτικών τον Ελευθέριο Βενιζέλο κατόρθωσαν και πέτυχαν την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Ηπείρου από τους Τούρκους. Η έναρξη όμως του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (28.07.1914) βρίσκει τον Βενιζέλο και τον Κωνσταντίνο σε αντίπαλες απόψεις. Ο Γερμανόφιλος Κωνσταντίνος ήθελε ουδετερότητα και δεν ήθελε συμμαχία με καμία από τις εμπλεκόμενες δυνάμεις, ενώ ο Βενιζέλος ήθελε η Ελλάδα να ενταχθεί στο πλευρό της ΑΝΤΑΝΤ. Κυρίως η Αγγλία είχε υποσχεθεί στην Ελλάδα ότι θα έδιναν όλα όσα θέλαμε για την πραγμάτωση της Μεγάλης Ιδέας του Τρικούπη και του Βενιζέλου. Έτσι φτάσαμε στον διχασμό της χώρας το 1916 με την επαναστατική κυβέρνηση του Βενιζέλου, Κουντουργιώτη και Δαγκλή της Εθνικής Αμύνης τα παιδιά. Οι σύμμαχοί μας Αγγλογάλλοι ζήτησαν και πέτυχαν την απομάκρυνση του Γερμανόφιλου Κωνσταντίνου από την Ελλάδα και τον θρόνο ανέλαβε όχι ο διάδοχος Γεώργιος, αλλά ο Αλέξιος στις 29.05.1917. «Επί της βασιλείας του το θωρηκτό Αβέρωφ αγκυροβολεί στην Κωνσταντινούπολη, ο ελληνικός στρατός εισέρχεται στην Ανδριανούπολη, στις Σαράντα Εκκλησιές, στην Ραιδεστό και την Καλλίπολη. Η Ελλάς είναι πλέον σύμμαχος της ΑΝΤΑΝΤ» (βιβλ. 1, σελ. 27).
Τον Σεπτέμβριο του 1920 στον βασιλικό κήπο του Τατοΐου ο Αλέξανδρος πήγε να χωρίσει τον πίθηκό του που μάλωνε με τον σκύλο και ο πίθηκος τον δάγκωσε με αποτέλεσμα να μολυνθεί και να πάθει σηψαιμία και να πεθάνει στις 12.10.1920. Ήταν παραμονές των καταραμένων εκλογών του 1920. Ο Βενιζέλος για να τις αποφύγει όχι όμως για να τις καταργήσει, όπως θα έπρεπε, προτείνει στον Παύλο την ανάληψη της βασιλείας με την πρόταση που του μετέφερε ο πρεσβευτής της Ελλάδας στη Βέρνη Αλέξανδρος Αλεξανδρής. Ο Παύλος αρνήθηκε τη βασιλεία λέγοντας ότι θα αναλάμβανε μόνο μετά από δημοψήφισμα του ελληνικού λαού. Τελικά ανέλαβε την αντιβασιλεία η μητέρα του Σοφία και οι εκλογές έγιναν κανονικά με το σύνθημα της ενωμένης αντιπολίτευσης για επιστροφή στην Ελλάδα του εξόριστου Κωνσταντίνου από την Ελβετία. Ήταν το μέγα σφάλμα για την τύχη και τα πεπρωμένα του ελληνικού λαού, διότι με την επαναφορά του επήλθε η Μικρασιατική Καταστροφή. O Παύλος επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 (έχασε ο Βενιζέλος) και έλαβε μέρος στη Μικρασιατική εκστρατεία ως αξιωματικός του βασιλικού ναυτικού στο πλοίο «Έλλη». Στις 09.01.1938 ο Παύλος παντρεύεται την κόρη του βασιλικού οίκου του Αννόβερου Ερνέστου, τη Γερμανίδα πριγκίπισσα Φρειδερίκη με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά. Τη Σοφία στις 02.11.1938, τον διάδοχο Κωνσταντίνο στις 02.06.1940 και την Ειρήνη στις 11.04.1942. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ο Γεώργιος Β’ επέστρεψε στην Ελλάδα στις 28.09.1946 μετά από δημοψήφισμα που έγινε την 01.09.1946 όπου το ΝΑΙ έφτασε στο 68%. Την 1η Απριλίου 1947 ο Γεώργιος Β’ πέθανε σε ηλικία 57 ετών από συγκοπή καρδιάς και τη βασιλεία ανέλαβε ο Παύλος στις 02.04.1947 και στο διάγγελμά του ανέφερε: «Έλληνες με ραγισμένη την καρδίαν σας αναγγέλω τον πρόωρον θάνατον του αγαπημένου αδελφού του βασιλέως μας Γεώργιον Β’... Καλούμενος σήμερον να συνεχίσω το έργο του θα αφοσιωθώ με όλην την δύναμην της ψυχής μου δια το καλό του Έθνους...».
Ο βασιλιάς Παύλος έχοντας στο πλευρό του τη ...δραστήρια βασίλισσα Φρειδερίκη έρχεται σε αντίθεση με την αγγλική κυβέρνηση, διότι σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Times» της Νέας Υόρκης ανέφερε ότι η Κύπρος πρέπει να ενωθεί με την Ελλάδα διότι το 85% του πληθυσμού της είναι Έλληνες. Κατά τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του το 1955 ορκίζει πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και το 1963 τον Γεώργιο Παπανδρέου. Οι διαφορές του με τους δύο πρωθυπουργούς ήταν μεγάλες, καθώς και με τη βασίλισσα Φρειδερίκη και προσβαλλόμενος από καρκίνο, άφησε την τελευταία του πνοή στις 6 Μαρτίου 1964 και τον θρόνο αναλαμβάνει στις 7 Μαρτίου 1964 ο Κωνσταντίνος Β’ με διάδοχο την πριγκίπισσα Ειρήνη. Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου σε διάγγελμά του αναφέρει: «Με άπειρον οδύνη η κυβέρνησις αναγγέλλει τον θάνατον του λαοφιλούς βασιλέως Παύλου. Επάλαισεν ηρωικώς προς τον θάνατον και τελικώς υπέκυψεν εις την κοινήν μοίραν των ανθρώπων. Ήτο αληθής βασιλεύς. Η απλότης, η αγαθότης, η αρετή, η αφοσίωσις εις το καθήκον και τον Λαόν τον εχαρακτήριζον. Και ήτο γενναίος...».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
1. «Η βασιλική οικογένεια της Ελλάδος», εκδ. Φερενίκη, 1ος τόμος, Χρήστος Κ. Ζαμπούνης, Αθήνα, 1998.