Οι μέρες των γιορτών, αποτελούν διαχρονικά μία περίοδο που τα αισθήματα όλων μας εκφράζονται ανεξέλεγκτα και οι σκέψεις ταξιδεύουν χωρίς όριο. Όπως έλεγε κάποιος, οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ανήκουν αποκλειστικά στα παιδιά. Περιμένουν πώς και πώς τα δώρα τους, δεν τους αποκαλύπτουμε τη «φυσική» ανυπαρξία του Άι Βασίλη, γιατί κατά τα άλλα όλοι λίγο πολύ πιστεύουμε σ’ αυτόν και τέλος κάθε παιδί θέλει να κερδίσει το κομμάτι στη Βασιλόπιτα.
Το τελευταίο άρθρο αυτής της χρονιάς, θα ήθελα να το αφιερώσω σε μία ειδική κατηγορία συνανθρώπων μας, που είναι αντιμέτωποι με αρκετές δοκιμασίες. Δοκιμασίες που πάντα θα τους κάνουν πιο δυνατούς, πιο σπουδαίους και ακόμα πιο ευρηματικούς σε αυτό που πρέπει να προσφέρουν. Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης, η ελληνική οικογένεια πάλεψε, ήρθε αντιμέτωπη με τα καινούργια δεδομένα και κατάφερε να κρατηθεί όρθια. Υπάρχουν πολλές κατηγορίες οικογενειών, με ρώτησε πρόσφατα ένας καλός φίλος; Ναι υπάρχουν...
Όλες αξίζουν του ίδιου σεβασμού από το κράτος, αλλά όχι της ίδιας αντιμετώπισης, καθώς οι ανάγκες κάθε φορά είναι διαφορετικές. Έχουμε οικογένειες πολυμελείς, οικογένειες με ΑμεΑ τέκνα, οικογένειες στην ανέχεια με σοβαρά άρρωστους γονείς, αλλά και μία ξεχωριστή κατηγορία οικογενειών, στην οποία ανέκαθεν προσέδιδα τον απαιτούμενο σεβασμό και την τιμή που της άξιζε. Αναφέρομαι αποκλειστικά στις μονογονεϊκές οικογένειες.
Με τον όρο μονογονεϊκή οικογένεια εννοούμε την οικογένεια στην οποία υπάρχουν ανήλικα τέκνα που έχουν μόνο τον έναν γονέα, είτε γιατί ο άλλος γονέας απεβίωσε, είτε λόγω διαζυγίου, είτε γιατί ο γονέας δεν παντρεύτηκε ποτέ. Έχουμε συνεπώς μονογονεϊκές οικογένειες με μόνο γονέα τη μητέρα (που αποτελούν και την πλειοψηφία) και μονογονεϊκές οικογένειες με μόνο γονέα τον πατέρα.
Κοινό χαρακτηριστικό και των δύο είναι το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό αυτών βιώνουν οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες. Οι μονογονεϊκές οικογένειες αποτελούν μια κατεξοχήν «ευπαθή» ομάδα του πληθυσμού, αφού αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα ισχυρές πιέσεις σε πολλά μέτωπα. Πολλαπλού μεγέθους οικογενειακές ευθύνες, ζητήματα συμπεριφορών των παιδιών τους που μεγαλώνουν με ένα πρότυπο γονέα και όχι δύο, αλλά και έντονη εργασιακή ζωή, αφού ό,τι κάνουν άλλοι γονείς, εκείνοι πρέπει να το πετύχουν εις διπλούν.
Στο πλαίσιο των διαφόρων κοινωνικοοικονομικών παροχών για την προστασία των οικογενειών στη χώρα μας, ιδιαίτερη μέριμνα επιβάλλεται να ληφθεί από την Πολιτεία για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί και στοχεύουν στη διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης των οικογενειών αυτών, είναι μεν σημαντικά, αλλά σίγουρα δεν είναι αρκετά. Οι γονείς αυτοί δεν έχουν ανάγκη ούτε λύπησης, ούτε φιλανθρωπίας. Έχουν ανάγκη ουσιαστικής στήριξης από την Πολιτεία, προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο και ισότιμο μέλλον τα παιδιά τους. Αυτό βέβαια είναι και το μεγαλείο που κρύβουν μέσα τους, καθώς βάζουν πάντα τον εαυτό τους σε δεύτερη μοίρα.
Η Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει σε σημαντικές κοινωνικές παροχές και στήριξη δικαιωμάτων για τις μονογονεϊκές οικογένειες, πάντα με τα ανάλογα εισοδηματικά κριτήρια, όπως: Τη δωρεάν παραχώρηση κατοικιών για τους μονογονείς, τη θέσπιση ειδικού εργασιακού πλαισίου και την υποστήριξή τους μέσα από προγράμματα του ΟΑΕΔ. Την παροχή επιπλέον άδειας με αποδοχές ανά έτος στους μονογονείς - εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Τη δυνατότητα ακόμα μεγαλύτερης μοριοδότησης στα παιδιά των μονογονεϊκών οικογενειών, για την κατά προτεραιότητα πρόσληψή τους στον δημόσιο τομέα μέσω του Α.Σ.Ε.Π. Την έμπρακτη στήριξη του κράτους μέσω ειδικών προγραμμάτων, όσον αφορά την άμεση εύρεση εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, σε παιδιά έως 25 ετών, που μεγάλωσαν με έναν μόνο γονέα. Την επιπλέον χορήγηση επαρκούς, μηνιαίου οικονομικού βοηθήματος για τις σπουδές αυτών των παιδιών, μέχρι την ηλικία των 23 ετών. Τη χορήγηση αξιοπρεπούς επιδόματος απροστάτευτου τέκνου, αφού σήμερα το μηνιαίο επίδομα 44 ευρώ σε ανήλικα τέκνα που στερούνται της πατρικής προστασίας μέχρι συμπληρώσεως του 16ου έτους της ηλικίας τους είναι χρήματα που σε οικογένειες με μόνο γονέα τη μητέρα, όχι μόνο δεν φτάνουν και δεν αντικαθιστούν τον γονιό που λείπει, αλλά το κυριότερο προσβάλλουν και υποτιμούν. Τα τέκνα μονογονεϊκών οικογενειών θα πρέπει να εγγράφονται κατά προτεραιότητα στους Παιδικούς Σταθμούς των ΟΤΑ, του ΠΙΚΠΑ, καθώς και του Ιδρύματος Βρεφονηπιακών Σταθμών Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Λάρισας αλλά και να τυγχάνουν ειδικής ψυχολογικής και κοινωνικής φροντίδας από τις δομές του κράτους.
Ο ρόλος της οικογένειας ανεξαρτήτως της μορφής που έχει είναι κοινός. Στοχεύει στην ορθή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των μελών της, την ομαλή συμβίωσή τους και τη διαμόρφωση υγιούς προσωπικότητας των παιδιών, σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Οι μονογονεϊκές οικογένειες χρήζουν επιπλέον φροντίδας από την Πολιτεία, η οποία οφείλει να σταθεί αρωγός στο δύσκολο έργο που επιτελούν, κάνοντας το αυτονόητο. Να αμβλύνει τις κοινωνικές αποστάσεις και να θέσει τις προτεραιότητες, ως προς την κάλυψη βασικών οικογενειακών αναγκών. Μόνο υπ’ αυτές τις συνθήκες θα δείξει τον απαιτούμενο σεβασμό και θα καλλιεργήσει επαρκώς στη συνείδηση του γονέα, που μεγαλώνει για οποιονδήποτε λόγο «μόνος» του τα παιδιά του, ότι στην ουσία δεν είναι μόνος, αλλά μοναδικός…
Καλή Χρονιά σε όλους με υγεία και ευτυχία.
*Ο Βάσος Π. Καραμπίλιας είναι δικηγόρος Αθηνών, μέλος του Μητρώου Στελεχών της ΝΔ, επιστημονικός συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων.
