Σε αναφορά της Παγκόσμιας Τράπεζας εκτιμάται ότι η βία κατά των γυναικών ήταν τόσο σοβαρή αιτία θανάτου και ανικανότητας μεταξύ των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας όσο και ο καρκίνος.
Το πρώτο δεκάμηνο του 2021, η Γραμμή SOS 15900 δέχθηκε 7.809 κλήσεις, εκ των οποίων οι 5.405 κλήσεις αφορούσαν σε περιστατικά βίας. Οι 3.182 κλήσεις ήταν για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ενώ 2.699 γυναίκες ανέφεραν ως δράστη τον νυν ή πρώην σύζυγο ή σύντροφο.
Βάσει στοιχείων της Ελληνικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις Γυναικοκτονίες (European Observatory on Femicide) τα έτη 2019-2020 τελέστηκαν στη χώρα μας τουλάχιστον 39 γυναικοκτονίες . Μέσα στους έντεκα μήνες του 2021 έχουν σημειωθεί 13 γυναικοκτονίες. Δεκατρείς γυναίκες, μάνες, αδελφές, κόρες, φίλες έχασαν τη ζωή τους επειδή οι σύντροφοι/σύζυγοί τους αποφάσισαν να τις σκοτώσουν.
Και ας μην κρυβόμαστε. Ο φόνος είναι το τελικό στάδιο. Ο φόνος -η γυναικοκτονία- είναι η κλιμάκωση της έμφυλης ή ενδοοικογενειακής βίας. Που προϋπάρχει, για χρόνια ενδεχομένως. Δεν υπάρχει κακιά στιγμή. Υπάρχει συστηματική κακοποίηση που στην κορύφωσή της φτάνει στην αφαίρεση της ζωής.
Η βία ενάντια στις γυναίκες μπορεί να είναι ψυχολογική ή λεκτική, σωματική, σεξουαλική, οικονομική. Πλέον το πρόβλημα δεν αφορά σε μια μεμονωμένη παραβατική πράξη, ούτε είναι ζήτημα οικογενειακό ή ατομικό. Καταστρέφει τη δομή της ίδιας της κοινωνίας μας. “Χτυπά” τις κόρες και τους γιους μας, διαιωνίζει στερεότυπα και συμπεριφορές, κλονίζει τα θεμέλια του μέλλοντός μας.
Ο Πρόεδρος Μακρόν αποκάλεσε την ενδοοικογενειακή βία ντροπή της Γαλλίας. Η ντροπή όμως είναι συλλογική, δεν αφορά μόνο μια χώρα. Η βία είναι δείγμα παρακμής του Ευρωπαϊκού μας πολιτισμού.
Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ενδοοικογενειακή βία είναι μια άλλη σιωπηλή πανδημία που εξελίσσεται.
Αυτή η μορφή της βίας υφίστατο τόσα χρόνια σε έντονο βαθμό, επιβίωσε μέσα στον χρόνο, λόγω των στερεοτύπων.
Γιατί ήταν ένα στεγανό, ένα κοινωνικό ταμπού που συνήθως έμενε μέσα στην οικογένεια.
Η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών δεν αφορά μόνο το κράτος. Είναι υπόθεση της κοινωνίας μας. Να σπάσουμε τα στερεότυπα , να ξεπεράσουμε τα ταμπού, να ανοίξουν τα στόματα. Να ενεργοποιηθούμε ως πολίτες απέναντι σε αυτό το έγκλημα, να γίνουμε η φωνή των θυμάτων, να σταθούμε δίπλα τους, να τους παροτρύνουμε να μιλήσουν, για να σπάσουμε αυτό τον φαύλο κύκλο.
Αν δεν σπάσουμε τον κύκλο των στερεοτύπων, δεν θα καταφέρουμε να σπάσουμε τον κύκλο της σιωπής.
Η πρόληψη της βίας απαιτεί τη συνεργασία του κράτους και της κοινωνίας των πολιτών. Προϋποθέτει δράσεις στην οικογένεια, στο σχολείο, στον χώρο εργασίας. Να απευθυνθούμε στο σύνολο της κοινωνίας σε γυναίκες και άνδρες, στους πατεράδες και τις μανάδες μας, στις κόρες και τους γιους μας.
Έχουμε όλοι την υποχρέωση να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μας δεν θα γίνουν ούτε θύματα, ούτε θύτες.
Από τη Ρένα Καραλαριώτου