Πυρκαγιές: Σύμπτωμα ή εργαλείο της ενεργειακής μετάβασης;

Δημοσίευση: 17 Αυγ 2021 18:45

Η Ελλάδα, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής, είναι υποχρεωμένη να προωθήσει, σταδιακώς, την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Από αρκετές πλευρές, εν τούτοις, κρίθηκε υπερβολικά πρόωρο το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ οι οποίες κάλυπταν, επί μακρόν και σε σημαντικό βαθμό, τις ενεργειακές μας ανάγκες.

Προς τούτο και η ταχεία προώθηση ενός γιγάντιου project για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων που μετατρέπει την παραγωγή ενέργειας από κρατική υπόθεση (λιγνίτες) σε ιδιωτική ολιγοπωλιακή. Με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τους καταναλωτές.
Κι ως φαίνεται, ένα τέτοιο project -μεταξύ άλλων- βαίνει προς υλοποίηση, καθώς σημαντικοί ημεδαποί επενδυτές συσπειρώνονται γύρω από την εξειδικευμένη στις ΑΠΕ εταιρεία ΤΕΡΝΑ-Ενεργειακή του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ. Για να δημιουργηθεί έτσι ένα ισχυρό λόμπι των ΑΠΕ ώστε αφενός να διατηρηθεί σε κάποιον βαθμό η ελληνικότητα της παραγωγής ενέργειας και, αφετέρου, να εναρμονιστεί η χώρα μας με τον ευρύτερο ευρωπαϊκό σχεδιασμό και τους στόχους του για καθαρή ενέργεια.
Οι ανάγκες, όμως, των επενδυτών για γρήγορες λύσεις σκόνταφταν στη μη εύκολη εύρεση κατάλληλων χώρων για εγκατάσταση πάρκων ΑΠΕ. Τέτοια εμπόδια μάλιστα ανέκυπταν και από το άρθρο 117 (παρ. 3) του Συντάγματος το οποίο με πλήρη σαφήνεια ορίζει ότι: «Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλον τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για τον λόγο αυτόν τον χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλον προορισμό».
Το εμπόδιο αυτό υπερπηδήθηκε, πλέον, με την 2499/12 απόφαση της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και με την οποία, κατ’ εξαίρεση, σε αναδασωτέες εκτάσεις μπορούν πλέον να δημιουργούνται πάρκα ΑΠΕ. Αλλά και σε δάση και δασικές εκτάσεις (ακόμη και σε προστατευόμενα από το Σύνταγμα νησιά) επιτρέπεται να εγκαθίστανται αιολικά πάρκα με βάση την 1421/13 απόφαση του ΣτΕ. Μεταξύ δάσους, όμως, και καμένου δάσους υφίσταται μια τουλάχιστον αξιοσημείωτη διαφορά: στις καμένες εκτάσεις δεν ζητείται άδεια για κάθε (καμένο) δέντρο που κόβεται, το κόστος ανοίγματος δρόμων για μεταφορά υλικών είναι πολύ μικρότερο, τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των έργων πολύ συντομότερα κ.ο.κ.
Είναι προφανές πως αυτές οι αποφάσεις του ΣτΕ, δεν βρήκαν σύμφωνο το οικολογικό κίνημα ούτε -σε κάποιες περιπτώσεις- τους κατά τόπους ΟΤΑ. Επιπροσθέτως, είναι δυνατό να ερμηνευτούν -όχι αναίτια- ότι είναι σε αντίθεση με το γράμμα και το πνεύμα του προαναφερθέντος άρθρου του Συντάγματος. Θα μπορούσε δε η απόφαση 2499/12 να «αξιοποιηθεί» καταλλήλως από άπληστους και κυνικούς ενδιαφερόμενους, ώστε να εκδηλωθούν εμπρησμοί σε δάση και δασικές εκτάσεις προκειμένου αυτοί, κατόπιν, να εγκαταστήσουν εκεί πάρκα ΑΠΕ. Συνεπώς οι δύο αυτές αποφάσεις του ΣτΕ τροποποίησαν τη συνταγματική επιταγή για την απόλυτη προστασία των δασών κι αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο όταν συμβαίνει σε χώρες όπως η Ελλάδα όπου, συχνά, ποικιλώνυμοι επιτήδειοι αναζητούν και βρίσκουν «παραθυράκια» και τρόπους για να κερδοσκοπούν.
Παράλληλα, με τον τρόπο αυτόν, οι θιασώτες των θεωριών συνωμοσίας τροφοδοτήθηκαν και τροφοδοτούνται με λογικοφανή επιχειρήματα και διαμορφώνουν σενάρια, όταν εκδηλώνονται πυρκαγιές, με τα οποία συνδέουν, στη βάση οικονομικών και άλλων συμφερόντων, εκπροσώπους της πολιτικής, της δικαιοσύνης και της οικονομίας. Στους συνωμοσιολόγους, όμως, διαφεύγει κάτι πολύ σημαντικό: όλα αυτά απαιτούν άριστο και μακροχρόνιο σχεδιασμό, υψηλή στοχοπροσήλωση με ταυτόχρονη εμπλοκή και τέλειο συντονισμό όλων αυτών των θεσμικών και μη θεσμικών παραγόντων. Τέτοιος όμως σχεδιασμός είναι είδος σε ανεπάρκεια στη δύσμοιρη Ελλάδα και προϋποθέτει -σε μια χώρα που όλοι μιλούν για όλα- «την ταυτόχρονη σιωπή των αμνών και των λύκων», καθώς και τον απόλυτο έλεγχο του μιντιακού συστήματος.
Αυτό, όμως, σημαίνει ότι τη χώρα δεν την κυβερνούν οι εκλεγμένες κυβερνήσεις αλλά δυνάμεις που προσομοιάζουν με τη μαφία. Κι αυτό είναι κάτι που θεωρείται αδιανόητο όχι μόνο από τους νηφάλιους και σκεπτόμενους πολίτες αλλά ακόμη και από τους πυρόπληκτους πολίτες της Εύβοιας, της Αττικής και της Πελοποννήσου που βρίσκονται σε μεγάλη απόγνωση καθώς απώλεσαν τις περιουσίες τους. Πολίτες οι οποίοι παραμένουν δύσπιστοι και στις υποσχέσεις και τις δεσμεύσεις της Πολιτείας ακόμη και σε επιλογές προσώπων με το ειδικό βάρος του Σταύρου Μπένου. Διότι είναι αρκούντως αποκαλυπτικές για την ικανότητά της τόσο η βραδύτητα και η ασυνέπειά της σε παλιότερες καταστροφές όσο και το γεγονός ότι π.χ. στην Εύβοια κάηκαν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δίχως να πνέουν δυνατοί άνεμοι. Τι θα συνέβαινε άραγε εάν οι άνεμοι ήταν 6 ή 7 μποφόρ;
Είναι φανερό, λοιπόν, πως η μετάβαση της πατρίδας μας από την εποχή του λιγνίτη στην εποχή των ΑΠΕ δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση και δεν θα είναι χωρίς υλικές απώλειες. Πιθανόν δεν θα είναι ούτε δίχως ανθρώπινες απώλειες. Το παρήγορο είναι ότι βαθμιαίως απέρχεται η φάση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων που κρίθηκε ως η κύρια αιτία για την κλιματική αλλαγή και που ένα από τα συμπτώματά της είναι η εύκολη εκδήλωση πυρκαγιών σε δάση και δασικές εκτάσεις.
Το δυστύχημα είναι ότι η έλευση των ΑΠΕ μοιάζει κάποιες φορές να πραγματοποιείται μέσα από φαινόμενα «δημιουργικής καταστροφής» με τις πυρκαγιές να χρησιμοποιούνται ως εργαλείο των κερδοσκόπων. Πυρκαγιές που, σε κάποιες περιπτώσεις, έχουν ως καύσιμο υλικό όχι μόνο τα δέντρα και τους θάμνους των δασών αλλά και τις περιουσίες των ανθρώπων με τις ζωές τους πότε-πότε ως παράπλευρες απώλειες. Και έχοντας, ενίοτε, ως πιθανό προσάναμμα ορισμένες -λανθασμένες αλλά όχι σκόπιμες- αποφάσεις ανώτατων θεσμικών οργάνων.

Από τον Δημήτρη Νούλα,
χημικό
Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

SYNERGEIO
ΛΙΟΠΡΑΣΙΤΗΣ

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass