Όταν ξεκίνησα τη σειρά των άρθρων για τις κακοτοπιές (ό,τι ονομάζω μαύρες τρύπες) στη Δικαιοσύνη, δεν είχα σκοπό να κρατήσω χρονολογική σειρά του αρχείου μου, καθώς περιγράφω κάποια δικά μου επαγγελματικά και προσωπικά βιώματα. Οι αντοχές δεν επιτρέπουν γραμμική παράθεση μισού αιώνα. Ούτε και οι προτιμήσεις των αναγνωστών τους. Ενδιαφέρει περισσότερο η διαχρονική -αν και όχι ενδημική- παθογένεια στον χώρο της Δικαιοσύνης. Νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ πτυχές μεγάλων στρεβλώσεων στη διαδικασία απονομής δικαίου.
Είναι κοστοβόρα, χρονοβόρα και ψυχοφθόρα η προσφυγή στην ελληνική Δικαιοσύνη. Αποφύγετέ την. Προσφύγετε στον διάλογο και τον συμβιβασμό. Ο χειρότερος συμβιβασμός είναι καλύτερος από μία επιθυμητή -και πολύ περισσότερο ανεπιθύμητη δικαστική απόφαση. Στη διάρκεια μιας δίκης, που μπορεί να κρατήσει για χρόνια, η ψυχική και μόνο φθορά είναι τεράστια. Η κατάθλιψη καραδοκεί. Η έλλειψη συγκέντρωσης στα καθημερινά καθήκοντα επηρεάζει την παραγωγική δυνατότητα κάθε διαδίκου. Εκμηδενίζει συχνά και κάνει γκρίζες τις λίγες χαρές της ζωής. Καθηλώνει τη σκέψη, έχει επιπτώσεις στην οικογένεια και θρυμματίζει φιλίες και γνωριμίες. Όλα μαζί αποτελούν αναποτίμητα αγαθά. Προσθέστε και το οικονομικό κόστος. Γι’ αυτό να βλέπετε μακριά. Να κοιτάτε το δάσος. Όχι το δέντρο. Αποβάλλετε τη φιλόδικη διάθεση και κάνετε ιεράρχηση των αγαθών της ζωής. Ολοι το μπορούμε, αρκεί να το θελήσουμε. Στην Κύπρο λένε: Όπου υπάρχει ένα θέλω, υπάρχει κι ένα μπορώ.
Ένας καλός νομικός θα σας βοηθήσει, αν τον συνδράμετε με ειλικρινή διάθεση. Σωστή δικηγορία είναι η προληπτική δικηγορία. Για την ειλικρινή διάθεση ενός εντολέα έκανα λόγο, επειδή συχνά, όσοι πηγαίνουν στον δικηγόρο τους, δεν είναι ειλικρινείς. Πιστεύουν, πως θα έχουν καλύτερη στήριξη, αν αποκρύψουν γεγονότα, ή δίνουν εσφαλμένες πληροφορίες. Στο τέλος δυσαρεστούνται από ανεπιθύμητες εξελίξεις. Αντιμετωπίζοντας από παλιά το φαινόμενο ζητούσα τακτικά υπογεγραμμένο από τον εντολέα μου έγγραφο με απλή περιγραφή των γεγονότων. Αυτή ήταν η πρώτη πράξη μιας καλής συνεργασίας πελάτη και δικηγόρου. Μία ακόμα συμβουλή. Μη διαλέγετε νομικούς, γιατρούς ή άλλους συνεργάτες σας από τους «μαϊντανούς» της τηλεοπτικής οθόνης, ή από τυχόν «συστάσεις» της Αστυνομίας. Στην πρώτη περίπτωση υπάρχει διαφήμιση, που έχει τη λογική της. Στη δεύτερη τα πράγματα είναι χειρότερα, αλλά αποφεύγω διευκρινίσεις. Οι αξιοπρεπείς επιστήμονες δεν καταφεύγουν σε ανάλογα μέσα και διαδρομική δικηγορία, για να «ψαρεύουν» πελατεία. Γι’ αυτό η υπεύθυνη επιλογή νομικού παραστάτη είναι το θεμέλιο της καλύτερης δυνατής έκβασης μιας δικαστικής εμπλοκής. Δύο μικρές ιστορίες έχουν να πουν πολλά.
Πάνε χρόνια που πελάτης μου, παλιός εικονολήπτης της ΕΡΤ, μου είχε διηγηθεί, πως στο προσκύνημα στη Μητρόπολη Αθηνών την παραμονή της κηδείας του πρώην ΠτΔ Κ. Καραμανλή βιντεοσκοπούσε κατά παραγγελία διαφημιστικής εταιρείας εικόνες αναγνωρίσιμων προσώπων, που προσέρχονταν σε προκαθορισμένη ώρα προσκυνήματος του νεκρού στο παρεκκλήσι του Ναού. Οι βιντεοσκοπήσεις ήταν λίγων δευτερολέπτων ανάλογα με τον χρόνο που είχαν δώσει οι διαφημιστές στον εικονολήπτη (με τα ιδ. κανάλια ο ρόλος ανήκει στον καναλάρχη ή τον δ/ντή ειδήσεων). Ο πελάτης μου λοιπόν εκείνη τη μέρα και την προσυμφωνημένη ώρα βιντεοσκόπησε με την κάμερα συγκεκριμένο δικηγόρο Αθήνας για πέντε δευτερόλεπτα (πολύς τηλεοπτικός χρόνος) τη στιγμή που «περίλυπος» περίμενε στη σειρά των προσκυνητών. Κάποιους ηθοποιούς, τραγουδιστές κ.λπ. -που πήγαν κι αυτοί για «προσκύνημα»- λιγότερα. Το μονταρισμένο υλικό προβλήθηκε δύο φορές από διαδοχικά δελτία ειδήσεων.
Το δεύτερο παράδειγμα: Πριν λίγα χρόνια πασίγνωστος παρουσιαστής και δημοσιογράφος φιλοξένησε σε αποκλειστική συνέντευξη 30 λεπτών (!) άλλον τηλεοπτικό «μαϊντανό» δικηγόρο, που ήταν κατηγορούμενος για βαρύτατα αδικήματα. Ποτέ δεν είχε αφιερωθεί ζώνη μεγάλης τηλεθέασης σε ιδιώτη κατηγορούμενο. Αντίθετα χιλιάδες τσαλακώθηκαν από τα ΜΜΕ, αν και στο τέλος βρέθηκαν αθώοι. Μπορώ να φανταστώ το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, που εισέπραξε το κανάλι για την «απαλλακτική» συνέντευξη με τον ενδιαφερόμενο. Κανένα όμως τραπέζι δεν γίνεται τζάμπα.
* Ι σ τ ό ρ η μ α 1
Ο τίτλος του άρθρου για τους έντιμους δημιουργεί απορίες. Την εισαγωγή που έκανα πιο πάνω, την αφιερώνω σε ανθρώπους με ευαισθησίες και ενσυναίσθηση. Σ’ αυτούς ιδιαίτερα, που πρέπει να αποφεύγουν -όσο είναι δυνατόν- την ταλαιπωρία των Δικαστηρίων. Θα είναι δυσάρεστο γι’ αυτήν ιδιαίτερα την κατηγορία πολιτών, που η ευαισθησία και η εντιμότητα μπορεί να τους κάνει δυστυχείς, αν τύχει και βρεθούν απέναντι σε κακό Δικαστή και χειρότερο αντίδικο. Σας δίνω ένα παράδειγμα στρεψοδικίας, ψευδορκιών, απιστίας, απάτης από πολλούς και κατά συρροή, υπεξαίρεσης, απάτης «επί Διαστηρίου» και ακραίας κακοδικίας, ου συνέτρεξαν σε μία και μόνον σοβαρή υπόθεση με θύμα τον καλό μου φίλο, καλό πολίτη και δικηγόρο σε μεγάλη πόλη της Μακεδονίας. Τον Τόλη Σηκάστη. Ο φίλος μου ζήτησε κάποια στιγμή εδώ και λίγα χρόνια τη συνεργασία μου για απόκρουση μιας αγωγής σε βάρος του από μεγάλη ομάδα εργαζομένων σε βιομηχανία κονσερβών της Κεντρικής Μακεδονίας, που είχε χρεοκοπήσει.
Το Δικαστήριο είχε διορίσει τον φίλο μου εκκαθαριστή της περιουσίας. Καθήκον του ήταν να ρευστοποιήσει το ενεργητικό και να πληρώσει τους πιστωτές. Ανάμεσά τους και τους πρώην 250 εργαζόμενους, που τους εκπροσωπούσε εργατοπατέρας της Θεσσαλονίκης με πληρεξούσιο να κάνει δίκες και να εισπράττει χρήματα για λογαριασμό τους. Οι εργαζόμενοι αυτοί, καθώς αποδείχτηκε αργότερα από κατάσταση εξωτερικού λογιστή της βιομηχανίας δικαιούνταν τα μισά και λιγότερα χρήματα, απ’ όσα παρουσίασαν με όρκο και αξίωσαν (230 αντί 360 χιλ. σημερινά ευρώ) από την εκκαθάριση. Τα Δικαστήρια τα επιδίκασαν όλα. Γιατί; Επειδή στηρίχτηκαν στις ψευδορκίες καθενός εργαζόμενου για χάρη του άλλου, αφού το λογιστήριο βρέθηκε διαλυμένο. Μέχρις εδώ είχαν διαπραχθεί τα εγκλήματα απάτης σε Δικαστήριο και ψευδορκίας. Ο φίλος μου, παρότι είχε δικαίωμα να αφήσει τα χρήματα των ρευστοποιήσεων στις Τράπεζες, μέχρι να ολοκληρωθεί η ρευστοποίηση της περιουσίας, εξόφλησε με επίσημα παραστατικά όλες τις τελεσίδικες αποφάσεις για τους εργαζόμενους. Συνολικά κάπου 360.000 σημερινά ευρώ, ώστε να μην τρέχουν τόκοι. Η συνέχεια της άλλης Τρίτης έχει ενδιαφέρον, καθώς εκφράζει ακραίες παθογένειες στο ελληνικό σύμπαν.
