Του Ηλία Κανέλλη
Μια εβδομαδιαία αθηναϊκή εφημερίδα είχε χθες μια «αποκάλυψη», από αυτές που, με πραγματολογικά δεδομένα, δεν μπορείς ούτε να επιβεβαιώσεις, ούτε να διαψεύσεις. Σύμφωνα με το πρωτοσέλιδο αυτό, λοιπόν, υποτίθεται ότι η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, σε ένα δείπνο στο οποίο παρακάθονταν ο Νικολά Σαρκοζί και ένας πρώην πρωθυπουργός του Κατάρ, είπε τα εξής: «Τους Έλληνες πρέπει να τους αρπάζεις από τα μαλλιά, να τους βουτάς το κεφάλι στο νερό και, λίγο πριν σκάσουν, να τους αφήνεις να πάρουν μια ανάσα. Και μετά ξανά το ίδιο...». Κατόπιν τούτων, η εφημερίδα συμπεραίνει στον πηχυαίο τίτλο της ότι «μας μισεί η Μέρκελ» η οποία, ασφαλώς, τέτοια που 'ναι, είναι «αντίγραφο του Χίτλερ».
Η εφημερίδα λέει ότι ο τόσο λεπτομερής διάλογος που μεταφέρει είναι «από πολύ καλή πηγή». Πριν από μερικά χρόνια, όταν η δημοσιογραφία ήθελε να είναι πιο ακριβής, σε μια ανάλογη υποτίθεται δήλωση ενός άλλου «τέρατος» που επίσης επιβουλεύεται τον ελληνισμό, του Χένρι Κίσινγκερ, υπήρχε και πηγή. Σύμφωνα, λοιπόν, με το περιοδικό «Νέμεσις» της σημερινής βουλευτίνας του ΚΚΕ, Λιάνας Κανέλλη (τότε δεν ήταν ακόμα στη Βουλή), το οποίο επικαλείτο την τουρκική αγγλόγλωσση εφημερίδα «Turkish Daily News», και μάλιστα το φύλλο της 17/2/97, ο μισητός στην Ελλάδα πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ εφέρετο να έχει δηλώσει τα εξής: «Ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτισμικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετισθεί. Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του...». Η δήλωση αυτή αποδείχθηκε ψεύτικη. Δεν δημοσιεύθηκε ποτέ στην τουρκική εφημερίδα που η Λιάνα Κανέλλη επικαλείτο ως πηγή, ο έγκυρος συντηρητικός δημοσιογράφος Γιάννης Μαρίνος που την επικαλέστηκε τη διέψευσε ζητώντας συγγνώμη, ενώ τη διέψευσε και ο ίδιος ο Κίσινγκερ, όταν του ετέθη υπόψη από Έλληνα δημοσιογράφο. Ε, και; Συνεχίζει να διακινείται ακόμα και σήμερα ως πραγματικότητα: την παίζει ο Λαζόπουλος στην εκπομπή του, την αναπαράγουν αβασάνιστα δημοφιλείς δημοσιογράφοι, την αναπαράγουν στο βαθύ Ίντερνετ.
Αύριο μεθαύριο, την ίδια τύχη θα έχει και η «από καλή πηγή» υποτιθέμενη δήλωση Μέρκελ. Όσοι χρειάζονται τέτοιες δηλώσεις δεν θα σκεφτούν ότι, κατά πάγιο κανόνα των διεθνών σχέσεων, δεν μιλάνε έτσι ηγέτες χωρών και μάλιστα για άλλες χώρες και άλλους λαούς και, φυσικά, όπως και να 'χει, ουδείς θα σκεφτεί λογικά, ότι η Μέρκελ δεν είναι ο Χίτλερ - διότι η ηγεσία του Χίτλερ είχε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία η πολιτεία της Μέρκελ και της σύγχρονης Γερμανίας αποστρέφεται και διώκει.
Αλλά όλα αυτά είναι ψιλά γράμματα. Η πίστη ότι κάποιοι συνωμοτούν εναντίον μας είναι διαιτέρως διαδεδομένη γύρω μας. Πολλοί πιστεύουν, άλλωστε, ότι επειδή είμαστε περιούσιος λαός μας ψεκάζουν για να μας υποτάξουν. Όσοι τη γλιτώνουμε από τους ψεκασμούς, τελικά θα γονατίσουμε διότι, εκτός των άλλων, κάτι μας ρίχνουν και στο νερό. Ποιοι; Οι Αμερικανοί που, στο κάτω κάτω, ενεργούν για λογαριασμό των Εβραίων. Και οι Γερμανοί, οι «σύγχρονοι ναζί», που κι αυτοί για λογαριασμό των Εβραίων δουλεύουν... Όπως κι ο άνθρωπός τους, ο Κώστας Σημίτης, με την εβραϊκή καταγωγή. Αυτοί είναι που για να δείξουν ότι υπερέχουν σκηνοθέτησαν στο Χόλιγουντ την κατάκτηση της Σελήνης. Αυτοί είναι που κρύβουν τον Έλβις (ίσως και τον Χίτλερ). Και ασφαλώς, αυτοί είναι που για να υποτάξουν τον κόσμο και για να πάρουν τα πετρέλαια σκηνοθέτησαν το τρομοκρατικό χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους, το 2001 - αυτοί το έκαναν, γι' αυτό άλλωστε οι Εβραίοι είχαν ειδοποιηθεί και δεν ήταν κανένας την κρίσιμη μέρα εκεί.
Ο αντιγερμανισμός, ο αντιαμερικανισμός και, εν τέλει, ο αντισημιτισμός που όλες αυτές οι αντιλήψεις υποκρύπτουν, παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο. Αλλά στην Ελλάδα η διάδοσή τους είναι απίστευτη. Σύμφωνα με έρευνα, που δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα η «Καθημερινή», τα ποσοστά όσων πιστεύουν τέτοιου τύπου δοξασίες κυμαίνονται γύρω στο 70 με 75%. Τρεις στους τέσσερις, δηλαδή, πιστεύουν ότι η Ελλάδα, αυτό το λαμπρό φιλέτο, ο φυσικός παράδεισος με το πλούσιο υπέδαφος και την ακόμα πιο πλούσια ιστορία είναι στο στόχαστρο των επί Γης κακών, οι οποίοι στο καπάκι μας έφεραν και την κρίση για να μας το αρπάξουν.
Οι αιτίες της διάδοσης αυτού του ανορθολογισμού μπορεί να είναι πολλές. Η ελλιπής, χρεοκοπημένη παιδεία, τα κακής ποιότητας ΜΜΕ, το βαθύ Ίντερνετ, η διάδοση μέσω της τέχνης της κουλτούρας του ανορθολογισμού, η ανάγκη δικαιολόγησης με εξωγενείς παράγοντες δικών μας λαθών... Η ουσία, όμως, είναι άλλη. Η διάδοση θεωριών συνωμοσίας, σε τέτοια έκταση, αποδεικνύει διαλυμένες κοινωνικές δομές, από τις οποίες απουσιάζει η στοιχειώδης αίσθηση της πραγματικότητας και, αντ' αυτής, οι πολίτες συντονίζονται πίσω από την ανάγκη αντίστασης στις υποτιθέμενες άγριες δυνάμεις που ετοιμάζονται να μας σκλαβώσουν. Όλες αυτές τις κοινωνικές δυνάμεις θα τις διεκδικούν σωτήρες που θα διεκδικήσουν να καρπωθούν τον γενικευμένο φόβο. Από τους ψεκασμένους μέχρι τα εξτρεμιστικά πολιτικά άκρα, που μπορούν να εμφανιστούν σαν σωτήρες για να ανακόψουν την υποτιθέμενη πορεία της υποταγής, ο δρόμος είναι μικρός. Και μπορεί να διανυθεί, αν τα όπλα της δημοκρατίας, ο ορθός λόγος, η γνώση, η κοινωνική πρόοδος ατονίσουν.
Υπάρχουν δυνάμεις που το επιδιώκουν. Δυνάμεις υπόκωφες αλλά και δυνάμεις που εκφράζονται πρωτοσέλιδα.
