«Χειροπέδες;» Εκεί που πρέπει

Από τον Αθανάσιο Φώτο, επί τιμή δικηγόρο

Η είδηση που μεταδόθηκε από τους τηλεοπτικούς δέκτες, τα ραδιόφωνα και τις εφημερίδες ήταν απλή και κατανοητή. Σύντομη, όπως και οι άλλες του είδους αυτού. Άφησε πίσω της πληγές και αναπάντητα ερωτήματα. Κάποιοι παράγοντες ακολουθώντας την πρακτική της

απλούστευσης και της γραμματικής ερμηνείας δεν άφησαν κανένα περιθώριο για κάποιον ιδιαίτερο σχολιασμό των συμβάντων της είδησης. Και αυτό γιατί θεώρησαν ότι ήταν μέσα στα κανονικά όρια των παρόμοιων καθημερινών ειδήσεων που βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
«Συνελήφθη ιερέας στην Αθήνα από αστυνομικά όργανα στον ναό που λειτουργούσε, αφού κατά τον έλεγχο βρέθηκαν εντός του ναού επιπλέον άτομα, από εκείνα που προέβλεπε ο νόμος». Μέχρις εδώ όλα καλά. Καμία αταξία. Πιστή εφαρμογή του νόμου από την αστυνομία.
Κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου. Οι νόμοι εφαρμόζονται ανεξαιρέτως σε όλους του Έλληνες πολίτες και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τους περιφρονεί, να τους αμφισβητεί και να τους παραβλέπει. Σε μία ευνομούμενη πολιτεία, όπως είναι η χώρα μας, οι νόμοι είναι η βάση και ο θεμέλιος λίθος για την ομαλή λειτουργία της. Κάποιοι παράγοντες του τόπου ακολουθώντας τη λογική της απλούστευσης κλειδώνουν τα υπέρβαρα αδικήματα των συμβάντων στα βάθη των αρχείων τους και επιμένουν να επικεντρώνουν τα ενδιαφέροντά τους σε μικρής σημασίας αδικήματα που τους βολεύουν καλύτερα, μια και που αυτά δεν πρέπει να περνούν απαρατήρητα.
Νιώθω την ανάγκη να βγάλω από μέσα μου τον δικό μου προβληματισμό στο θέμα της σύλληψης του ιερέα και τις απορίες μου, να τις κουβεντιάσω και να τις επεξεργαστώ με τους συνοδοιπόρους μου. Η σύλληψη του ιερέα θα περνούσε απαρατήρητη, εάν δε μεσολαβούσε η «παρεπόμενη ποινή», αυτή με τις χειροπέδες που του πέρασαν στα χέρια του κατά την ώρα της σύλληψης. Κάτι τέτοιο δε συνηθίζεται στην πράξη. Ούτε εγκρίνεται από τους πολίτες. Δε γνωρίζω αν υπήρξε υπερβολικός ζήλος των οργάνων της τάξης ή ακόμη και εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου. Ο νομοθέτης δε θα ήθελε να δει ποτέ τη γριούλα της Θεσσαλονίκης που βγήκε στη λαϊκή να πωλήσει πέντε ζεύγη τερλίκια, ούτε τον καστανά της οδού Ερμού εδώ στη Λάρισα που ψήνει και πωλεί τα κάστανά του, ούτε την κτηνοτρόφισσα γυναίκα του Αργυροπουλίου που βάδισε πεζή δέκα χιλιόμετρα για να πουλήσει είκοσι πέντε ζεύγη αυγά, να τους περνούν τα όργανα της τάξης χειροπέδες, επειδή δεν είχαν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Οι χειροπέδες είναι ένα εργαλείο στα χέρια της αστυνομίας, η οποία οφείλει να το χρησιμοποιεί με μεγάλη προσοχή εκεί που πρέπει: σε επικίνδυνους κακοποιούς, σε ριφιφήδες τραπεζών, σε εμπόρους ναρκωτικών, σε σωματέμπορους, σε ανθρώπους που είναι ύποπτοι φυγής, σ’ εκείνους που αντιστέκονται στα αστυνομικά όργανα και γενικά σε όσους κατά την κρίση των αρχών μπορούν κατά τη σύλληψή τους να δημιουργήσουν προσκόματα κατά τη μεταφορά τους στα αστυνομικά καταστήματα ή τις εισαγγελικές και ανακριτικές αρχές. Η διασταλτική ερμηνεία του νόμου, η πρακτική εφαρμογή του και η νομολογία, που δημιουργήθηκε από την τελευταία, είναι τα στοιχεία που προσδιορίζουν τον αληθή τρόπο της εφαρμογής του, ώστε να μην εγκαταλείπεται ουδεμία αμφιβολία για την εφαρμογή του.
Οι άνθρωποι του 21ου αιώνα σύρονται βιαστικά και εκβιαστικά σε πράξεις έκνομες, γιατί αποζητούν μια καλύτερη ζωή, με τα αγαθά των άλλων και όχι με αυτά που αποκτούν οι ίδιοι με τον δικό τους μόχθο και ιδρώτα. Έτσι βρίσκονται αντιμέτωποι με τον νόμο και την πολιτεία. Βυθισμένοι στην περιφρόνηση και τη λησμοσύνη γι’ αυτά που έπραξαν, δίκαια βρίσκονται κρατούμενοι στα καταστήματα της πολιτείας. Η ανομία και η αναρχία, η αλήθεια και το ψέμα, είναι στην πρώτη γραμμή από τον υπόκοσμο της χώρας, που τρομοκρατεί τον κόσμο στα μεγάλα κέντρα και τις κωμοπόλεις της χώρας. Δικαιολογημένα η πολιτεία, όταν τους συλλαμβάνει να παρανομούν, τους θέτει χειροπέδες και τους οδηγεί στα αστυνομικά καταστήματα.
Τα βιώματα της σύγχρονης πλατιάς μάζας του λαού μας δε θα ήθελαν ποτέ τα μέτρα αυτά να εφαρμοστούν σε ανθρώπους που διεπραξαν κάποια πλημμελήμματα, που δε σοκάρουν την κοινωνία, αλλά ούτε και δημιουργούν προβλήματα στις αρχές οι δράστες τους. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να υποτιμήσει τον λογικό άνθρωπο και να τον οδηγήσει σε καταστάσεις ντροπιαστικές γι’ αυτόν και την οικογένειά του. Να τον ευτελίσει απέναντι στην κοινωνία. Να τον δακτυλοδεικνύει και γενικά να τον περιφρονεί. Ο λαός είπε ναι στη σύλληψη του ιερέα. Είπε όμως όχι στον διασυρμό του και στη διαπόμπευση της προσωπικότητάς του, να μεταφερθεί με χειροπέδες στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές. Αλήθεια; Οι αστυνομικοί πίστεψαν ότι ο ιερέας είναι επικίνδυνος άνθρωπος; Ύποπτος φυγής; Να πηγαίνει πού; Τι να κερδίσει; Αυτό πίστευαν οι αστυνομικοί ή ήθελαν να τον εξευτελίσουν στα μάτια της κοινωνίας; Είναι ο λειτουργός του Υψίστου. Και ο σεβασμός του κόσμου στο πρόσωπό του είναι απέραντος. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τσαλακώνει την προσωπικότητά του, το ήθος και την αίγλη του μέσα στην κοινωνία.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι πράξεις αυτές της κατεστημένης εξουσίας μάς ερεθίζουν όλο και περισσότερο όλους μας. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που το σκοτάδι της σκοπιμότητας και η ασάφεια της πιστής εφαρμογής του νόμου θολώνουν μέσα μας την πραγματικότητα και ανοίγουν τις σελίδες και τα όνειρά μας και διακινούν στο βάθος της ψυχής μας έναν αυθόρμητο στεναγμό που καταλήγει σε ένα απροσδόκητο δάκρυ, να κυλά στο πρόσωπό μας. Διερωτώμαι: Οι πράξεις αυτές των αστυνομικών αναβαθμίζουν τη ζωή μας; Τον πολιτισμό μας; Αναβαθμίζουν την αξία « άνθρωπος»; Συντάσσουν καινούρια πολιτιστική δημιουργία; Ή μήπως τσαλακώνουν τους ανθρώπους μέσα στην κοινωνία; Την αξία «άνθρωπος», που είναι ο ίδιος μας ο εαυτός, την τσαλακώσαμε και την πετάξαμε στη χωματερή της βαρβαρότητας και πολύ φοβούμαι ότι δεν υπάρχει ελπίδα να ξαναβρεί τη θέση της και τη χαμένη αξιοπρέπειά της μέσα στους κόλπους της κοινωνίας.