Οι σινεφίλ αξίζει να δουν την «Κλήτευση» (Νetflix). Μια εξαίρετη φοιτήτρια απ’ τη Νιγηρία, δένεται με διδάσκοντα. Όταν όμως η εμπιστοσύνη κλονίζεται ορθώνει το ανάστημά της. Τα βάζει με το ακαδημαϊκό κατεστημένο, (πραγματική ιστορία) καταγγέλλοντας τον δημοφιλή καθηγητή γι’ απόπειρα βιασμού της, και δικαιώνεται. Μετά τα επινίκια μπαίνει στο αμφιθέατρο, αποθεώνεται, ενώ ο κοσμήτορας μιλούσε για τα διεθνή ύδατα: «θεωρούνται βασικό στοιχείο των συνόρων ενός κυρίαρχου κράτους. Οποιαδήποτε εισβολή σ’ αυτά θεωρείται παραβίαση του κυρίαρχου κράτους. Εν τούτοις, ένα σκάφος μπορεί ν’ απέχει 12 μίλια απ’ την ακτογραμμή...
Ενώ επί χρόνια στην Κύπρο και επί μήνες στο Αρχιπέλαγος (Ελλάδα) οι Τούρκοι αλωνίζουν, στην κυριολεξία κάνουν ό,τι θέλουν, πολλοί «ειδικοί» επαναλαμβάνονται στις οθόνες. (Εξαιρώ καλούς φίλους, Γρίβα, Γ. Φίλη, Γ. Κοντογιώργη και Μάζη, Γιαλουρίδη, Ήφαιστο, Συρίγο).
Επειδή η κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, παίζει την κολοκυθιά, για τα σύνορα σε αέρα και θάλασσα, θα πω ότι σε «πέτρινα χρόνια» (το διεθνές δίκαιο της θάλασσας είναι ασχημάτιστο ως το 1944), η Ελλάδα κάνει βηματάκια, για αιγιαλίτιδα ζώνη 10 ναυτικών μιλίων.
Βήματα που συχνά επικαλείται ο καθηγητής Μάζης (ΕΚΠΑ): «Ο περιφρονηθείς από Ελληνικές Κυβερνήσεις Νόμος (ΔΡΜΑ’) 4141/1913, (ΦΕΚ Α’ 68, 26/3/1913): Περί διάπλου και διαμονής εμπορικών πλοίων, παρά τας Ελληνικάς Ακτάς, περί Αστυνομίας λιμένων και όρμων εν καιρώ πολέμου, είναι σαφής: ‘’... ως ελληνική θάλασσα εννοείται, η από της ακτής μέχρις αποστάσεως 10 ναυτικών μιλλίων περιλαμβανομένη θαλασσία ζώνη’’. Τα ίδια προβλέπει: ο 50/17 του ‘31, το Προεδρικό διάταγμα 6/18 του ‘31, ο αναγκαστικός νόμος του ‘36» .
Μια σοβαρή πτυχιακή εργασία του Ευθύμη Τσουπάκη (2005) με τίτλο: Η Αιγιαλίτιδα ζώνη, κρατών της Μεσογείου και η οριοθέτησή της, ειδικότερα στην Ελλάδα, παραθέτει ερμηνεία του 4141/1913: «Ο εν λόγω Νόμος προέβλεπε, δυνατότητα απαγόρευσης διάπλου, διαμονής εμπορικών πλοίων στην οριζόμενη θαλάσσια ζώνη, όταν συμφέροντα εθνικής αμύνης απαιτώσι τοιαύτην απαγόρευσιν.
- Το νομοθέτημα, μη συμβατό με το Δίκαιο της Θάλασσας (1/12/1982, Montego Bay), ως προς την αβλαβή διέλευση, τυπικά ισχύει.
- Αναφέρεται σε εμπόλεμη κατάσταση, μα υπαινίσσεται συμφέροντα εθνικής άμυνας, εκτός πολέμου.
- Καθιερώνει εύρος συνορεύουσας ζώνης και όχι αιγιαλίτιδας». (Ιωάννης Σπυρόπουλος (1896-1972) ακαδημαϊκός, απεσταλμένος σε 3 βαλκανικές διασκέψεις, πρόεδρος Δικαστηρίου της Χάγης, πρόεδρος της διεθνούς ενώσεως Διεθνοδικαιϊστών).
«Η συνορεύουσα ζώνη, έπεται της αιγιαλίτιδας. Μπορεί να επεκταθεί μέχρι 24 ναυτικά μίλια απ’ τις γραμμές βάσης. Σήμερα είναι 24-6=18, αύριο 24-12=12. Αν η Ελλάδα «ξεκολλήσει» απ’ τα 6 ν.μ. θα μπορεί: να προστατέψει αρχαιολογικούς θησαυρούς που είναι στο βυθό αυτής. Να εμποδίσει παραβίαση τελωνειακών, δημοσιονομικών, μεταναστευτικών, υγειονομικών Νόμων, εντός χωρικής θάλασσας. Να τιμωρεί ανωτέρω παραβιάσεις.
Η Ελλάδα διατηρούσε αιγιαλίτιδα ζώνη 3 ν.μ. Το 1936 λόγω επεκτατισμού της φασιστικής Ιταλίας, η αιγιαλίτιδα ζώνη επεκτείνεται στα 6 ν.μ. Το τελευταίο νομοθέτημα περί αιγιαλίτιδας ζώνης (Κώδικας Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου) ορίζει 6 ν.μ. με δυνατότητα τροποποίησης, δια Προεδρικού Διατάγματος, κατόπιν πρότασης Υπουργικού Συμβουλίου. Με το άρθρο 27 (1) του Συντάγματος για τη μεταβολή των ορίων της Ελληνικής Επικράτειας, άρα και για το εύρος της χωρικής θάλασσας, απαιτείται νόμος. Η επέκταση, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μπορεί να γίνει με μονομερή γνωστοποιητέα εσωτερική πράξη και να καλύπτει όλες τις θαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας.
Σε περίπτωση επέκτασης στα 12 ν.μ., το 64% του Αιγαίου θα περιέλθει σ’ ελληνική κυριαρχία, χωρίς προβλήματα στη διεθνή ναυσιπλοΐα λόγω του θεσμού, αβλαβούς διέλευσης. Με τουρκικούς υπολογισμούς, η ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη αντιστοιχεί στο 43,5% του Αιγαίου (σήμερα), η τουρκική ζώνη στο 7,5%, τα διεθνή ύδατα στο 49%. Αν επεκταθεί στα 12 ν.μ. η Ελλάδα θα κατέχει, το 71,5% του Αιγαίου. Η τουρκική ζώνη: 8,8%. Διεθνή ύδατα: 19,7%.
Με τον Ν.2321/1995, κυρωτικό της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας, η Ελλάδα έχει αναφαίρετο δικαίωμα επέκτασης οποτεδήποτε του εύρους της χωρικής θάλασσας μέχρι 12 ν.μ. Η νομοθετική επιβεβαίωση αυτού εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες. Ο φόβος μην αποδυναμώσουμε το δικαίωμα, οδήγησε τον νομοθέτη στον «πλεονασμό», ουδεμία όμως έννομη συνέπεια, προκύπτει στο διεθνές πεδίο, απ’ αυτό.
Εκτός από περιττή, είναι εσφαλμένη νομική επιλογή, γιατί παραγνωρίζει το διεθνές εθιμικό δίκαιο, που όφειλε να πατήσει η Ελλάδα μιας και η Τουρκία δεν αναγνώρισε ούτε δεσμεύεται απ’ τη Σύμβαση. Η πρακτική κρατών, οι διμερείς - πολυμερείς συμφωνίες και η νομολογία αναγνωρίζουν ρητά αυτόν τον κανόνα. (Η Τουρκία προσχώρησε στον εθιμικό χαρακτήρα των 12 ν.μ. απ’ το 1956).
Εφόσον η επέκταση είναι νόμιμη, είτε την αναγνωρίσουν τα ενδιαφερόμενα κράτη, είτε όχι, οφείλουν να την σεβαστούν. Δεν μπορούν να μην σεβαστούν μια θεμιτή, από άποψη διεθνούς δικαίου, ενέργεια έστω κι αν θίγονται συμφέροντά τους.
Αν τρίτα κράτη αμφισβητήσουν με πράξεις την κυριαρχία, παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο, το θιγόμενο κράτος μπορεί ν’ ασκήσει μέτρα που προβλέπει η νομοθεσία του για προστασία και αστυνόμευση της περιοχής, χρησιμοποιώντας ακόμη και βία στην άσκηση εδαφικής κυριαρχίας και του δικαιώματος νόμιμης άμυνας». Στη γενικευμένη δυσφορία για το Oruç Reis, o καθηγητής Ροζάκης διαφωνεί: «Η Τουρκία δεν παραβιάζει εδαφική μας κυριαρχία εντός 6 - 12 μιλίων, καθώς είμαστε στα 6. Το δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα δεν είναι φυσικό μας δικαίωμα, που ενυπάρχει ipso facto, abinitio (εξ υπαρχής, αυτοδικαίως) διότι αυτά αφορούν παράκτια κράτη, ανοιχτών θαλασσών. Σε περιοχές θαλάσσιας στενότητας ισχύει η οριοθέτηση. Έως ότου συμβεί, οι αντιδικούντες δεν καρπώνονται απ’το άρθρο 77 της Σύμβασης (1982), μόνο διεκδικούν. Μονομερής άσκηση αποκλείεται απ’ τη σύμβαση εθιμικού δικαίου».
Φίλες(οι), η ενδοτικότητα «επιλεγμένων» ελληνικών κυβερνήσεων δεν έχει «ταβάνι». Με το Military Committee Document 66/1, 1961 δεχθήκαμε χάριν του ΝΑΤΟ, Εθνικό Εναέριο Χώρο 6 ν.μ! Άδικα ξοδεύουμε ζωές και καύσιμα στο Αιγαίο για αναχαιτίσεις...
Ούτε απ’ «τον Τουρκικό Νόμο 476/15-5-1964 (άρθρο 2) που άφηνε ενδεχόμενο, επέκτασης της Τουρκικής χωρικής θάλασσας πέραν των 6 ν.μ. αν το έπρατταν άλλα κράτη, επωφεληθήκαμε! Ο Νόμος ίσχυε μέχρι την 20/5/1982». (Στυλιανός Πολίτης).
« Μία προσφυγή στη Χάγη, χωρίς αποσαφήνιση προηγουμένως από την Ελλάδα του εύρους των χωρικών υδάτων, ενέχει κίνδυνο η απόφαση να οριοθετήσει εύρος υφαλοκρηπίδας, βάσει του σημερινού καθεστώτος (6 ν.μ.). Αυτό θα ήταν ολέθριο για τη χώρα. Θα την υποχρέωνε να εγκαταλείψει δια παντός, δικαιώματά της» (Eυθ. Τσουπάκης)
«Η στάση της Ελλάδας δεν πρέπει νάναι παθητική περιοριζόμενη σ’ ενέργειες άλλων. Πρέπει νάχει τον έλεγχο της εξωτερικής πολιτικής, να είναι σε θέση να ορίζει αυτή τις προτεραιότητές της, μη επιτρέπουσα, σ’ άλλους αυτό». (Αρ. Φατούρος, Συμπέρασμα Συμποσίου: Το Αιγαίο Πέλαγος και το Νέο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (Ρόδος, 6/11/1994). Η Τουρκία ακολουθεί τον δρόμο Ετσεβίτ: «Το ζήτημα του Αιγαίου δεν είναι νομικό, αλλά πολιτικό, χρειάζεται να επαναπροσδιορισθεί (το στάτους), ενόψει των μεταβαλλόμενων καταστάσεων». Τον Χάρτη του ΟΗΕ, (άρθρο 33) που προβλέπει: «Διαπραγματεύσεις, έρευνα, μεσολάβηση, συνδιαλλαγή, διαιτησία, δικαστικό κανονισμό, προσφυγή σε τοπικούς οργανισμούς ή συμφωνίες με ειρηνικά μέσα της εκλογής τους» (Ισμαήλ Τζέμ) αλλά και διπλωματία κανονιοφόρων (Ερντογάν).
Αν ήξεραν τι ήθελαν οι «δικοί μας», δεν θα λογάριαζαν, πιέσεις ΗΠΑ – Γερμανών και casus beli από Τουρκία (ήδη κάνει επίθεση υβριδικού χαρακτήρα και επιβάλλει ντε φάκτο αυτά που θέλει, σε Κύπρο και Ελλάδα).
Κι αν δεν μπλοφάρει η Τουρκία;
Ε, τότε κάποιες γαλλικές φρεγάτες Belhara θάταν ό,τι πρέπει!
Adios amigos
Aπό τον Πέτρο Ιωάννου, θεολόγο
