Από τον Ηρακλή Τσιάμαλο
Είναι ερώτημα προς διερεύνηση το πώς ορισμένοι πολιτικοί καταφέρνουν να διατηρούν συμπάθειες σε όλους τους πολιτικούς χώρους, σε διάφορες χώρες, παρόλο που έχουν υποπέσει σε ασυγχώρητα, για άλλους πολιτικούς, σφάλματα.
Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας αποτελεί ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου (1995-2013), πρώην επικεφαλής του Eurogroup και όπως δείχνουν τα πράγματα, ο μελλοντικός πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο μόνος που αντιτάχθηκε με σθένος στην υποψηφιότητά του ήταν ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος τώρα έχει να διαχειριστεί την πολιτική του απομόνωση καθώς δεν βρήκε κανέναν άλλο συμπαραστάτη στην αντιπαράθεσή του με τον κ. Γιούνκερ.
Όποιος έχει επισκεφθεί τη χώρα του Λουξεμβούργου και παράλληλα έχει πληροφορηθεί το κατά κεφαλήν εισόδημα της χώρας (77.000 δολάρια –τριπλάσιο σε σχέση με το αντίστοιχο ελληνικό) φεύγει με μια σειρά από ερωτήματα:
Πώς γίνεται μια μικρή χώρα με έκταση όση αυτή του νομού Καρδίτσας και πληθυσμό γύρω στις 500.000 ανθρώπους, να έχει τόσο πλούτο; Οι αγελάδες που βόσκουν στα λιβάδια και οι ελάχιστες βιομηχανίες σιδηρουργίας πόσο συνάλλαγμα μπορούν να φέρουν; Πώς γίνεται να κοστίζει η βενζίνη, χρόνια τώρα, 20-30 λεπτά περίπου φτηνότερα από τις γειτονικές χώρες, με αποτέλεσμα όλα τα διερχόμενα αυτοκίνητα και νταλίκες που μετακινούνται από Βορρά προς Νότο και αντίστροφα να φουλάρουν στα βενζινάδικά του που με δεκάδες αντλίες λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο (τιμή βενζίνης, αρχές Ιουλίου 1,362!); Τι νόημα έχει η συμμετοχή του στο ΝΑΤΟ όταν ξοδεύει μόλις 301.000.000 ή 0,6% του ΑΕΠ του (2012), όταν την ίδια χρονιά η Ελλάδα της φτώχειας, της ανεργίας και του μνημονίου ξόδευε 6,5 δισ. ευρώ ή 2,5% του ΑΕΠ της;
Το Λουξεμβούργο αποτελεί διεθνές κέντρο επενδύσεων με σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα και επενδυτές από όλο τον κόσμο έχουν την έδρα τους ή επιχειρηματικές δραστηριότητες σ’ αυτή τη μικρή χώρα. Είναι όμως λιγότερο γνωστό το γεγονός ότι μέχρι το 2009 (επί πρωθυπουργίας Γιούνκερ!) το Λουξεμβούργο ήταν στη μαύρη λίστα του ΟΟΣΑ για αδιαφανείς τραπεζικές συναλλαγές και μη συνεργασία με τις άλλες χώρες της Ε.Ε . Να το πούμε πιο απλά. Μέχρι τότε, μια εταιρία μπορούσε να έχει ως έδρα το Λουξεμβούργο, να απολαμβάνει μειωμένη φορολογία, χαμηλά τέλη κυκλοφορίας για τα αυτοκίνητά της και φτηνή σημαία σε σκάφη αναψυχής, χωρίς να είναι υποχρεωμένη να έχει γραφεία και υπαλλήλους! Μια ταχυδρομική θυρίδα ήταν αρκετή για το επίσημο κράτος του Λουξεμβούργου. Κάτι παρόμοιο με τα νησιά Κάιμαν και άλλους φορολογικούς παραδείσους. Όταν όμως η σύνοδος των G20 στα 2009 έστειλε τελεσίγραφο, τα αντανακλαστικά του κ. Γιούνκερ ήταν άμεσα, οι διορθωτικές οδηγίες προς τους τραπεζίτες του σαφέστατες και η απεμπλοκή του Λουξεμβούργου από τη «μαύρη λίστα» πραγματοποιήθηκε λίγους μήνες μετά.
Ευελιξία και ρεαλισμός ίσως είναι τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά του κ. Γιούνκερ. Πρώτη του προτεραιότητα, σύμφωνα με το προγραμματισμό του, είναι το σπάσιμο του προστατευτισμού που διέπει τις εθνικές αγορές (π.χ. τηλεπικοινωνίες), η δημιουργία ενιαίας ψηφιακής αγοράς και η κατάργηση της περιαγωγής (roaming) μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Στο χώρο της εξωτερικής πολιτικής προτείνει συνεργασίες όσον αφορά στις αμυντικές δαπάνες για εξοικονόμηση δημοσιονομικών πόρων. Συζητάει με όλους για τα πάντα και προσαρμόζει διαρκώς τη συμπεριφορά του επιδιώκοντας συμμαχίες και λύσεις που η πλειοψηφία των χωρών της Ε.Ε. θεωρεί αποδεκτές. Ο κύριος Γιούνκερ με τις αδυναμίες του και τα δυνατά του σημεία (ήταν ο εμπνευστής της συνθήκης του Μάαστριχτ) αναδεικνύεται σε κύριο εκφραστή της σημερινής ευρωπαϊκής πολιτικής. Το ζητούμενο για τη χώρα μας είναι το κατά πόσο μπορεί μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο της Ε.Ε. να απεμπλακεί από εμμονές δεκαετιών και να επαναπροσδιορίσει την πολιτική της προς το συμφέρον των πολιτών της. Για παράδειγμα γιατί δεν ζητάμε κοινό ευρωπαϊκό ταμείο αμυντικής πολιτικής και δεν αναθέτουμε στην Ε.Ε. το κόστος της φύλαξης των ανατολικών μας συνόρων που στην ουσία ταυτίζονται με τα ευρωπαϊκά σύνορα; Γιατί δε χρησιμοποιούμε την ευρωπαϊκή ομπρέλα για να λύσουμε οριστικά τις όποιες διαφορές μας με την Τουρκία ώστε να οδηγηθούμε σε γενναία μείωση των στρατιωτικών δαπανών και να εναρμονιστούμε με το μέσο ευρωπαϊκό όρο; Αυτό θα σήμαινε αυτόματα οικονομία της τάξεως του 1 δισ. ευρώ το χρόνο! Ας σκεφτούμε πόσο θα αλλάξουμε ως χώρα στην περίπτωση που ένα δισ. ευρώ κάθε χρόνο θα κατευθύνεται στην Υγεία, στην Εκπαίδευση, σε δρόμους, σε αεροδρόμια, στα λιμάνια. Σε μια σύνθετη ευρωπαϊκή πραγματικότητα δεν υπάρχουν χώρες και πολιτικές που θα μας σας σώσουν ή θα μας καταστρέψουν, όπως για δεκαετίες πιστεύαμε. Όλα θα εξαρτηθούν από τις αποφάσεις που θα πάρουμε και τις στρατηγικές που θα ακολουθήσουμε. Δυστυχώς στα Βαλκάνια δεν έχουμε παραδείγματα καλών πρακτικών από μικρές χώρες. Παρατηρώντας τους γείτονές μας βλέπουμε φτώχεια, διαφθορά, έλλειψη ανάπτυξης, εθνικισμούς. Θέλουμε ένα παρόμοιο μέλλον και για τη χώρα μας; Με την πολιτιστική κληρονομιά, τις φυσικές ομορφιές και τη στρατηγική θέση που διαθέτουμε, αξίζουμε κάτι καλύτερο.
Ο κ. Ηρακλής Τσιάμαλος είναι φιλόλογος
