του Δικαστηρίου. Δεν αγνοώ, ούτε παραβλέπω τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετώπισε το δικαστήριο, κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας. Κυρίως τις πρώτες ημέρες της δίκης, με τις ενσυνείδητες κωλυσιεργίες των κατηγορουμένων, τη μη ανεύρεση κατάλληλης αίθουσας για την υποδοχή του μεγάλου αριθμού των παραγόντων της δίκης και άλλα. Κατά τα άλλα η δίκη διεξήχθη με απόλυτο σεβασμό προς τους δικονομικούς κανόνες και τα δικαιώματα των κατηγορουμένων, που είχαν πλήρη ελευθερία να υποβάλουν κάθε αίτημα στο Δικαστήριο και να αναπτύξουν την υπερασπιστική τους γραμμή. Η Πρόεδρος του Δικαστηρίου διηύθυνε με απόλυτη ισορροπία, μία δύσκολη κατά τα άλλα δίκη, πράγμα που μας έκανε να αισθανθούμε αυτό που από καιρό αμφισβητούσαμε. Την εμπιστοσύνη στους θεσμούς. Η εποχή μου δυστυχώς δεν μπορεί να διακρίνει τις αδυναμίες που προσδιορίζουν τη μικρότητα του ανθρώπινου προσώπου και να τις αντιμετωπίσει με κρίση δίκαιη και ευαισθησία συναντίληψης. Ενώ ασκεί επίμονη και πομπώδη προπαγάνδα υπέρ του ανθρώπου και της αξίας του, μεθοδεύει ανίερη καταπάτηση και εκμετάλλευση των προνομίων του. Στη δίκη υπήρξε ισότητα και σεβασμός του κράτους δικαίου, ακόμα και για τους προκλητικούς εξτρεμιστές, με συνέπεια η απόφαση που εκδόθηκε να είναι απόλυτα δίκαιη. Να ικανοποιεί το περί δικαίου συναίσθημα του λαού και να θέτει τέλος σε μία εγκληματική οργάνωση που τα τελευταία χρόνια ταλάνισε τον ελληνικό λαό καλυπτόμενη κάτω από τον κοινοβουλευτικό μανδύα. Η εγκληματική οργάνωση προέκυψε ύστερα από το αποδεικτικό υλικό, που συγκέντρωσε το Δικαστήριο κατά την ακροαματική διαδικασία και είχε στα χέρια του και όχι από την επιθυμία του ελληνικού λαού που εξαρχής επιζητούσε τον χαρακτηρισμό αυτόν. Προβληματισμένοι και ανήσυχοι οι λιγοστοί πλέον οπαδοί της Χρυσής Αυγής αποδίδουν το αποτέλεσμα αυτό στην κακοδιαχείριση της ηγετικής ομάδος, στην αλαζονεία της και στην απαξίωση του ανθρώπου. Η Χρυσή Αυγή είχε ποτίσει με τη συμπεριφορά της, με μίσος, εναντίον της και είχε ανοίξει χάσμα αντιπαλότητας με τον λαό που δύσκολα μπορούσε να γεφυρωθεί. Οι πράξεις βίας που εκδηλώθηκαν από την αρχή της εισόδου της στη Βουλή αποτύπωναν τον χαρακτήρα της και την περαιτέρω πορεία της. Με την πάροδο του καιρού, αυτές αντί να ελαχιστοποιηθούν, αυξάνονταν κάθε μέρα, με αποκορύφωμα το κύμα βίας που εκδηλώθηκε το 2013 με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Ήταν πλέον φανερό ότι η Χρυσή Αυγή ήταν ένα κόμμα φασιστικό, ναζιστικό που είχε ως πρότυπο, ως ίνδαλμα τον Χίτλερ. Αυτόν πίστευε. Αυτόν λάτρευε και τις ιδέες και την πολιτική του είχε ενστερνιστεί και ήθελε να εφαρμόσει στη χώρα. Την πορεία αυτήν ανέκοψε για πάντα η δικαστική απόφαση, που αποτελεί σταθμό για την ελληνική δικαιοσύνη και νομικό προηγούμενο για τα άλλα κράτη. Η Χρυσή Αυγή. Τα πρωτοκλασάτα μέλη της. Το «Διευθυντήριό της» δε δικάστηκε για τις ιδέες της, όπως υποστήριξε ο αρχηγός της. Δικάστηκε για τις παράνομες πράξεις απέναντι του λαού. Ο γέρος της δημοκρατίας Γ. Παπανδρέου πάντα έλεγε: «Το φρόνημα δε διώκεται. Μόνο οι παράνομες πράξεις διώκονται». Εδώ οι χρυσαυγίτες πήγαν φυλακή, όχι για τα πιστεύω τους. Όχι για τις ιδέες τους που μπορούσαν ελεύθερα να προβάλουν στον ελληνικό λαό και να υπερασπιστούν. Στη φυλακή οδηγήθηκαν για παράνομες πράξεις που έκαναν σε βάρος του λαού. Η δημοκρατία μας είναι τόσο ανεκτική που δέχεται όλες τις ιδέες. Ακόμα και αυτές που φέρουν τον χαρακτήρα της βιαιότητας. Τιμωρεί όμως τις βίαιες πράξεις που στρέφονται κατά του λαού άνευ αιτίας. Οι εποχές αλλάζουν. Αλλάζουν και ανανεώνονται και οι πολιτικές δυνάμεις, που υπόσχονται ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις στον τόπο. Η Χρυσή Αυγή δεν προέκυψε από τις παραπάνω ανάγκες. Δεν μπορεί το 0,30% της διαρκείας του ’90 να εκτιναχθεί στο 5% το 2010. Αυτή η άνοδος προήλθε ξαφνικά και οφείλεται στην ανασφάλεια που ένοιωσε ο ελληνικός λαός τότε και στην οικονομική κρίση που υπήρχε εξαιτίας των μνημονίων και της αδυναμίας της τρικομματικής Κυβέρνησης Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ και ΛΑΟΣ, να αντιμετωπίσει τα καυτά προβλήματα της εποχής. Η δυσφορία και η αγανάκτηση που υπήρχε τότε στις λαϊκές μάζες, προχώρησε σε μία ρήξη, μιας ομάδας ψηφοφόρων, που ψήφιζαν τα παραπάνω κόμματα, να μετακινηθούν προς τη Χρυσή Αυγή. Και αυτό από αγανάκτηση και μόνο, και όχι από ιδεολογική συμπόρευση. Οι ψηφοφόροι ήθελαν με την πράξη τους αυτή να τιμωρήσουν τα άλλα κόμματα για τα δεινά που υπέστησαν την εποχή εκείνη λόγω της μεγάλης λιτότητας και της πολιτικής ακαταστασίας που υπήρχε στον τόπο. Οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν καμία ιδεολογική σχέση με τους χρυσαυγίτες. Απλώς με την ψήφο τους έδειξαν τη δυσαρέσκειά τους στα παραπάνω κόμματα και τίποτε άλλο περισσότερο. Το χάσμα στις σχέσεις του Δικαστηρίου με την Εισαγγελέα της έδρας, ήταν η μόνη παραφωνία αυτής της δίκης. Κανείς δεν μπορεί να ψέξει την Εισαγγελέα για την αθωωτική της πρόταση, εφόσον αυτήν ήταν η δικανική της πεποίθηση. Οχι όμως και η πρότασή της για το αίτημα αναστολής των κατηγορουμένων. Ήταν λανθασμένη, αφού βασιζόταν σε εσφαλμένη ερμηνεία, αλλά και σε αλλοιώσεις της πραγματικότητας. Δεν είναι εύκολο, μέσα στο χάος που δημιουργήθηκε να προβλέψει κανείς την αυριανή και τη μεθαυριανή πορεία της Χρυσής Αυγής. Θα χαθεί από την πολιτική ζωή ή θα επιφέρει και άλλες πικρίες στον τόπο; Φρονώ, ότι θα ισχύσει το πρώτο. Τέλος δεν προτίθεμαι να φορτώσω μονομερώς τα λάθη και τις ευθύνες, για την ύπαρξη της Χρυσής Αυγής στη χώρα, στις Κυβερνήσεις που διοίκησαν τον τόπο ή στον λαό. Ένα τέτοιο τόλμημα θα ήταν παρακινδυνευμένο. Το αφήνω στη δική σας κρίση. Εκείνο που μπορώ να πω, είναι ότι δικαιοσύνη μίλησε. Η τελευταία φράση της Προέδρου του Δικαστηρίου: «Λύεται η συνεδρίαση» σηματοδότησε και το τέλος της Χρυσής Αυγής.
Από τον Αθανάσιο Φώτο, επί τιμή δικηγόρου
