Είναι αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας να στηρίξει τις πληγείσες περιοχές για να ορθοποδήσουν και τους πληγέντες για να αποκαταστήσουν τα σπίτια τους, την αγροτική τους εκμετάλλευση, την επιχείρησή τους. Με πρωτοβουλία της Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συνεργασία τους με τους συλλογικούς φορείς των αγροτών, των επαγγελματιών, των εμπόρων, των επιστημόνων, πρέπει να καταρτιστεί άμεσα ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων, ενεργειών και έργων για κάθε περιοχή (Φάρσαλα, Καρδίτσα) που θα υλοποιηθεί με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.
Εξυπακούεται ότι για την υλοποίηση του προγράμματος θα εξασφαλιστούν οι απαραίτητες χρηματοδοτήσεις από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και θα προσδιοριστούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Είναι λογικό ότι προηγούνται τα μέτρα οικονομικής ανακούφισης, νοικοκυριών και επιχειρήσεων καθώς και η εκτίμηση των ζημιών και η πληρωμή των αποζημιώσεων στη φυτική παραγωγή, το ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, τις αγροτικές εγκαταστάσεις, τα αγροτικά μηχανήματα, τους εξοπλισμούς, τα αποθηκευμένα προϊόντα και ζωοτροφές, τα αρδευτικά δίκτυα και γεωτρήσεις, τις κυψέλες των μελισσοκόμων, τα καταστήματα και τις επιχειρήσεις.
Όλα αυτά πρέπει να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό και όπου το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο δεν είναι αρκετό θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες ρυθμίσεις λόγω του πρωτοφανούς φαινομένου. Παραλλήλως προς όλα τα παραπάνω και με κατάλληλη προετοιμασία πρέπει να εξελιχθεί και το πρόγραμμα των αναγκαίων έργων για τη διαχείριση του νερού, την αντιπλημμυρική προστασία, τις οδικές μεταφορές, την αγροτική οδοποιία. Εξυπακούεται ότι λόγω του επερχόμενου χειμώνα θα γίνουν αμέσως τα απολύτως αναγκαία έργα για την ασφάλεια των πολιτών από ενδεχόμενα νέα πλημμυρικά φαινόμενα.
Οι αγρότες των Φαρσάλων και της Καρδίτσας βρίσκονται σε τραγική κατάσταση γι’ αυτό είναι λογικό ότι πολύ μεγάλο βάρος πρέπει να σηκώσει ο ΕΛΓΑ και γενικότερα το σύστημα ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία οι αποζημιώσεις να είναι ανάλογες των πολύ μεγάλων ζημιών και να πληρωθούν το ταχύτερο δυνατόν. Το γεγονός ότι έχει ολοκληρωθεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ η επεξεργασία των δηλώσεων ΟΣΔΕ του 2020 και είναι διαθέσιμο το σχετικό αρχείο, δίνει τη δυνατότητα στον ΕΛΓΑ να γίνει άμεσα η πληρωμή των αποζημιώσεων. Για τις ζημιές που καλύπτονται μέσω ΠΣΕΑ (γεωργικές εγκαταστάσεις, αποθηκευμένα προϊόντα, ζωοτροφές κ.λπ.) για να μην υπάρχουν καθυστερήσεις, θα πρέπει να γίνει αμέσως χωριστό πρόγραμμα που θα τρέξει με ταχύτατες διαδικασίες.
Για, δε, τις ζημιές που δεν καλύπτονται από τους Κανονισμούς ΕΛΓΑ και ΠΣΕΑ θα πρέπει να γίνουν άμεσα πρόσθετες ρυθμίσεις με αιτιολογία το πολύ ακραίο φαινόμενο που δεν έχει προηγούμενο.
Σε ό,τι αφορά στις συνδεδεμένες ενισχύσεις, δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος απώλειάς τους από τους πληγέντες αφού εδώ και χρόνια υπάρχει σχετική ρύθμιση που εφαρμόζεται κάθε χρόνο ύστερα από συνεργασία του ΟΠΕΚΕΠΕ με τον ΕΛΓΑ.
Σε περίοδο έντονης κλιματικής αλλαγής, όπως αυτή που ζούμε, επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά ότι χρειάζεται ισχυρό, σύγχρονο δημόσιο σύστημα ασφάλισης, τη λειτουργία του οποίου θα εγγυάται η Πολιτεία και θα είναι «ομπρέλα» αποτελεσματικής προστασίας των γεωργών και των κτηνοτρόφων.
Ελπίζω ότι με όσα συμβαίνουν, όσοι «μελετούσαν και σχεδίαζαν» το σενάριο για βελτίωση του ΕΛΓΑ μέσω της ιδιωτικοποίησής του, θα έχουν κατανοήσει ότι αυτό αποτελεί μεγάλη αυταπάτη, όπως έχω επισημάνει σε προηγούμενα άρθρα στην «Ελευθερία».
Σε όσους, δε, κυβερνούσαν μέχρι πριν από περίπου 1,5 χρόνο πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης για την περίοδο 2014-2021 που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Ιούλιο του 2014 περιλαμβανόταν το μέτρο 17 για την αντιμετώπιση ζημιών στη φυτική παραγωγή, στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο λόγω της κλιματική αλλαγής.
Η επεξεργασία του μέτρου είχε γίνει ύστερα από απόφαση του Δ.Σ. του ΕΛΓΑ και σε συνεργασία με την αρμόδια υπηρεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που ήταν η Διαχειριστική Αρχή του Προγράμματος.
Το συγκεκριμένο μέτρο ήταν απαραίτητο προκειμένου, όπως είχαμε προγραμματίσει εντός του 2015, να γίνουν βελτιώσεις των Κανονισμών του ΕΛΓΑ με την αξιοποίηση και ευρωπαϊκών πόρων. Μετά τις εκλογές του 2015 με επιλογή και ευθύνη της νέας κυβέρνησης το μέτρο 17 αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα και συγχρόνως ακυρώθηκε και ο προγραμματισμός για βελτιώσεις στους Κανονισμούς του ΕΛΓΑ και γενικότερα του συστήματος ασφάλισης. Βελτιώσεις που έχουν καθυστερήσει αδικαιολόγητα και πρέπει να γίνουν το συντομότερο δυνατόν.
Έτσι σήμερα για να καλυφθούν οι πολύ μεγάλες ζημιές των αγροτών λόγω του «Ιανού», με δεδομένη την οικονομική κατάσταση του ΕΛΓΑ, είναι αυτονόητο ότι έπρεπε να υπάρξει χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό που προβλέπεται από τον Ν. 3877/2010.
Από όλα τα παραπάνω είναι απολύτως σαφές ότι η στήριξη από την Πολιτεία των πληγέντων αγροτών, επαγγελματιών και εμπόρων πρέπει να είναι άμεση και πολύπλευρη, αφού οι ζημιές είναι πρωτοφανείς και οι πληγείσες περιοχές κινδυνεύουν να βυθιστούν στη φτώχεια για πολλά χρόνια.
Από τον Βασίλη Έξαρχο,
πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ
