Με αφορμή δημοσίευμα στην «Ελευθερία της Δευτέρας» (φύλλο 24ης Αυγούστου με τίτλο «Ποιοι δικαιούνται το Επίδομα των 360 ευρώ για ανασφάλιστους υπερήλικες») και όσα περιέχονται σ’ αυτό έχω να παρατηρήσω, να επισημάνω και να προτείνω τα εξής:
Όπως είναι γνωστό, το εν λόγω Επίδομα που χορηγείται σε δικαιούχους ανασφάλιστους υπερήλικες παρέχεται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Μάλιστα, στο δημοσίευμα υπερτονίζεται ότι το Επίδομα αυτό, που είναι Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας για τους συμπολίτες μας (ανασφάλιστους υπερήλικες) που βρίσκονται σε μια ευαίσθητη ηλικία (πάνω από 67 χρόνων), οι οποίοι δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τον απαραίτητο για τη συνταξιοδότηση ασφαλιστικό χρόνο. Μέχρι εδώ όλα καλά.
Και ενώ το Επίδομα αυτό διαφημίζεται και με καταχώριση μάλιστα στον έντυπο Τύπο (για το πόσο καλό είναι) ότι ο στόχος του είναι η υπερκάλυψη όλων των ανασφάλιστων υπερήλικων της πατρίδας μας, στην πράξη λειτουργεί εντελώς διαφορετικά και δεν καλύπτει τον προσδιορισμένο στόχο του. Και αυτό γιατί πολύ απλά περιέχει διάταξη-δικλείδα που εμποδίζει και δεν διευκολύνει την ολοκλήρωσή του.
Στον σχετικό Νόμο 4387/2016 που προβλέπει για το Επίδομα, υπάρχουν διάφορα κριτήρια τα οποία πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά στο πρόσωπο του αιτούντα ανασφάλιστου υπερήλικα (ηλικίας, χρόνου διαμονής στη χώρα, φορολογητέου εισοδήματος, αξίας ακίνητης περιουσίας, τεκμήριου κινητής περιουσίας κ.ά.). Όμως μέσα στα κριτήρια αυτά περιέχεται και μια Διάταξη (κόπτης), η οποία ορίζει ότι επί εγγάμων ή επί συμφώνου συμβίωσης δεν θα πρέπει ο/η σύζυγός τους να παίρνει σύνταξη μεγαλύτερη από την παροχή, δηλαδή μεγαλύτερη από τα 360 ευρώ τον μήνα. Ουσιαστικά αυτή η Διάταξη τορπιλίζει-ακυρώνει όλα τα προηγούμενα κριτήρια που διαθέτει σωρευτικά ο ανασφάλιστος έγγαμος υπερήλικας και τελικά του καταργεί τη συγκεκριμένη παροχή που εδικαιούτο να πάρει.
Ας δούμε ένα παράδειγμα με πραγματικά στοιχεία έτους 2017. Ζευγάρι υπερηλίκων όπου ο σύζυγος είναι συνταξιούχος του Τ.Σ. Αυτοκινητιστών και παίρνει μηνιαία σύνταξη 454,50 ευρώ. Η γυναίκα του αγγίζοντας τα 80 έτη είναι ανασφάλιστη υπερήλικας που ενώ πληροί όλα τα κριτήρια του νόμου (εισοδήματος, ακίνητης - κινητής περιουσίας κ.λπ.) δεν δικαιούται το Επίδομα των 360 ευρώ.
Γιατί; Διότι απλούστατα ο σύζυγός της συνταξιούχος αυτοκινητιστής έκανε το μεγάλο λάθος να παίρνει αυτήν την τρομερή σύνταξη των 454,50 ευρώ τον μήνα. Ποια προστασία λοιπόν παρέχεται σ’ αυτή την υπερήλικη γυναίκα; Ποια προστασία παρέχεται σε κάθε έγγαμο ανασφάλιστο υπερήλικα που δυστυχώς δεν είναι λίγοι, οι οποίοι βιώνουν καθημερινά και διαχρονικά αυτή την απίστευτη κρατική αναλγησία;
Υπάρχει λύση; Και βέβαια υπάρχει. Να καταργηθεί άμεσα αυτή η αντικοινωνική, αναχρονιστική, καταχρηστική, αρνητική, μνημονιακή διάταξη της Περίπτωσης ζ Παράγραφος 1 του Αρθρου 93 του Νόμου 4387/2016, η οποία χτυπά ανελέητα λαϊκά και φτωχά κοινωνικά στρώματα. Εκτίμησή μου είναι ότι κανείς βουλευτής δεν θα ήταν αντίθετος και ευελπιστώ σε κάποια σχετική πρωτοβουλία. Αν όμως για οποιονδήποτε λόγο, επί του παρόντος, καθίσταται αδύνατη η άμεση κατάργησή της, τότε να τροποποιηθεί η Περίπτωση ζ Παράγραφος 1 του παρακάτω Νόμου ως εξής:
1) Είτε ανεβάζοντας το όριο των 360 ευρώ στο όριο του κατώτατου μισθού (όπως αυτός κάθε φορά θα ισχύει), ή αν και αυτό αδυνατεί να γίνει τότε
2) Από το ποσό των 720 ευρώ (που είναι το άθροισμα του Επιδόματος -360 + 360- αν το έπαιρναν και οι δύο σύζυγοι) να αφαιρεθεί το ποσό της σύνταξης που λαμβάνει ο/η σύζυγος, οπότε η διαφορά να αποτελεί το Επίδομα-Παροχή που θα λάβει αυτός-αυτή που σήμερα απορρίπτεται και δεν παίρνει τίποτα. (Φυσικά όλα αυτά με τη σχετική αναπροσαρμογή σε ενδεχόμενο μελλοντικών αυξήσεων των οικονομικών δεδομένων από τα οποία προκύπτει).
Ετσι στο παράδειγμά μας το εν λόγω Επίδομα-Παροχή για την υπερήλικα σύζυγο του συνταξιούχου αυτοκινητιστή θα ήταν ίσο με τη διαφορά (720 - 454,50) = 265,50 ευρώ, που θα μπορούσε να πάρει αντί να υφίσταται την απίθανη αυτή απορριπτική ψυχρολουσία της αρμόδιας υπηρεσίας. Βέβαια, δεν υπάρχει αντίρρηση ότι σήμερα σαν χώρα βιώνουμε δύσκολες και κρίσιμες στιγμές τόσο με τον κορονοϊό όσο και με τη συνεχώς κλιμακούμενη επιθετική υστερία της Τουρκίας που ξεπέρασε κάθε όριο. Όμως, είναι και αδιανόητο σε μια σύγχρονη δημοκρατική χώρα όπως η πατρίδα μας να διαιωνίζονται και να μεγαλώνουν οι ανισότητες στην κοινωνία. Γι’ αυτό και οργίζεσαι όταν ενώ γύρω μας γίνεται ένας χορός εκατομμυρίων προκειμένου να αποκατασταθούν (και σωστά) ένα σορό αδικίες της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης, η Πολιτεία να λυπάται το καρφί και να χάνει το πέταλο. Η Πολιτεία, επιτέλους θα πρέπει να σταματήσει να είναι ο τσιγκούνης της ιστορίας και να συμπαρασταθεί με ανθρωπιά και ζεστασιά, να πάψει να ’ναι εχθρική απέναντι σε δυστυχισμένους-ταλαιπωρημένους συμπολίτες που ζουν με την αγωνία της καθημερινότητας βιώνοντας κάτω από το όριο της φτώχιας σε τραγικές συνθήκες. Όλοι μας έχουμε υποχρεώσεις και δικαιώματα ταυτόχρονα σ’ αυτήν τη χώρα, την πατρίδα μας. Και οι πλούσιοι και οι μεσαίοι και οι φτωχοί. Οι τελευταίοι όμως χρειάζονται πολύ περισσότερη φροντίδα, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται κάτω από τον πήχη. Έτσι το μήνυμα-αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη είναι πάντα επίκαιρο, η πραγμάτωσή του όμως στις σημερινές συγκυρίες αποτελεί επιτακτική ανάγκη για να υπάρχει κοινωνική συνοχή, αρκεί όμως το μήνυμα αυτό να φτάνει καθαρά και έγκαιρα εκεί που πρέπει, σε ανοιχτά και υπεύθυνα αυτιά και μυαλά.
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία
Αθανάσιος - Γεώργιος Γρηγ. Καλογιάννης
Συνταξιούχος