Ο θαυμαστός κόσμος των ζώων και των ανθρώπων
Τα φίδια στον Κίσσαβο, αλλά και σ’ όλα τα βουνά, ξεμυτίζουν Ιούνη καιρό... Στο λέω εγώ που το ζω το βουνό, και να ’χεις τον νου σου. Τότε είναι που ξυπνάνε και ψάχνουν, ζαβλακωμένα ακόμη απ’ τον μεγάλο ύπνο, να βρουν θερμές επιφάνειες, να αράξουν εκεί, να ζεστάνουν την κοιλιά τους, να φύγουν τα... κρυώματα του χειμώνα. Μετά, άμα ζεσταθεί και ξυπνήσει, μην τον είδατε τον... Διαμαντή. Φεύγει, ξεχύνεται μέσα στο δάσος, όχι βέβαια για αναψυχή και... σουλάτσο, αλλά γιατί εκεί νογάει πως θα βρει τροφή, ποντίκια, μπράσκες, σαύρες, μικρές νυφίτσες, όλος ο... καλός κόσμος του οικοσυστήματος είναι εκεί, έτοιμος για την μάχη της... επιβίωσης.
Ιούνη καιρό, η άσφαλτος στο επαρχιακό οδικό δίκτυο της Ελλάδας γεμίζει με ψόφια φίδια. Τα έχουν πατήσει, τα έχουν στην κυριολεξία λιώσει διερχόμενα αυτοκίνητα καθώς τα ερπετά, αποχαυνωμένα, απολαμβάνουν τη θερμότητα που αντανακλά ο δρόμος...
Τα καλοκαίρια που ανοίγουμε τα εξοχικά άλλοι στο βουνό, άλλοι στην θάλασσα είναι... σχεδόν... προγραμματισμένο ότι θα σκοτώσουμε κάποιο αριθμό φιδιών, που θα συναντήσουμε στην αυλή. Η ιδέα αυτή και μόνο φοβίζει ή αηδιάζει τους αστούς, όλους εμάς τους διόλου εξοικειωμένους ανθρώπους των πόλεων, που από τη μια μέρα στην άλλη καλούμαστε να αφήσουμε το «καθαρό» διαμέρισμα ή γραφείο μας για να βρεθούμε σ’ έναν κόσμο καθόλου βολικό, αλλά αηδιαστικό και άγριο που μας φοβίζει.
Η φύση έχει κανόνες λένε αλλά και... μνήμη. Δεν είναι διόλου τυχαίο που συναντώ λοιπόν τα φίδια στο ίδια πάντα σημεία του οικοπέδου και πάντα Ιούνη καιρό. Είναι κάτι βράχια εκεί, και οι... αξιότιμοι «συγκάτοικοί» μου την αράζουν για να ζεσταθούν. Κάποτε τους πετυχαίνω και γίνεται... μάχη, κάποτε βρίσκω απλώς τα φιδοπουκάμισά τους που είναι εξίσου αηδιαστικά. Με τα ερπετά, όσο κι αν θέλεις να είσαι ψύχραιμος δεν μπορείς. Εξαίρεση αποτελεί ο επονομαζόμενος «Ηλίας» (όνομα εξελληνισθέν από το αλβανικό «Αλία»), Αλβανός εργάτης στην περιοχή, που ζει όλη μέρα μέσα στη φύση κόβοντας χόρτα. Ενώ μιλούσαμε, μου κάνει νόημα να μην κουνηθώ. Μετά, με τη χοντρή αρβύλα του, δίνει μια, πατάει το φίδι στο κεφάλι και το συντρίβει... «Ντάξει είναι», λέει. «Τι λέγαμε;»
-Καλά ρε άτιμε, δεν φοβάσαι μην σε τσιμπήσει;
-Αααααρααα.. Τι να φοβηθώ; Αυτό φοβάται περ’ σσότερο...
Μένοντας κάποιο διάστημα στη φύση, ο άντρας εξοικειώνεται. (Λέω ο άντρας γιατί συνήθως η γυναίκα -αν δεν είναι καμιά «ψημένη» -βάζει κάτι τσιρίλες που νομίζεις ότι εμφανίστηκε μπροστά τους κανένας δεινόσαυρος). Ο άντρας αναπτύσσει τεχνικές. Για παράδειγμα, το... φτυάρι είναι ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος να αντιμετωπίσεις φίδι, αφού το ακινητοποιείς σχετικά εύκολα και του κόβεις το κεφάλι. Στο τέλος του καλοκαιριού, έχοντας σκοτώσει πεντέξι «κατηραμένους όφεις» νιώθεις ξανά... «Μεγαλέξαντρος», παναπεί «άντρας» με την πρωτόγονη έννοια του όρου, άνδρας «κυνηγός και τροφοσυλλέκτης» και ας με συγχωρήσουν οικολόγοι και οικολογούντες που το... περηφανεύομαι κιόλας. Λυπούμαστε τα ζώα, ακόμη και τα φίδια, δεν θέλουμε να τα σκοτώνουμε αλλά ο φόβος των ανθρώπων των πόλεων δεν νικιέται εύκολα. Τυχαία νομίζεις πως άμα εμφανιστεί φίδι μέσα στην πόλη συνήθως γίνεται τέτοιο σούσουρο και σαματάς, ώστε το γεγονός καταλήγει πρωτοσέλιδη... είδηση στις εφημερίδες που διεκτραγωδούν την κατάσταση με τίτλους κλισεδιάρικους του τύπου «Θα μας φάνε τα φίδια» και με επικρίσεις κατά της Δημοτικής Αρχής για τη μη έγκαιρη κοπή των χόρτων;
-«Αααααρααα.. είστε ντιπ τρελοί!» θα ’λεγε ο Ηλίας-Αλίας άμα του μετέφερα τι γράφουν οι εφημερίδες...
Σε κάθε περίπτωση, συμβιώνοντας εδώ και πάρα πολλά καλοκαίρια με φίδια, σκορπιούς, αρουραίους, ασβούς αλεπούδες, αγριόχοιρους τον χειμώνα, σκιουράκια, ακόμη και... ελάφια (ναι, δύο φορές μας επισκέφθηκαν και ήταν πανέμορφα), δεν πάθαμε ποτέ τίποτε. Φοβισμένος εγώ, φοβισμένα κι αυτά, σα να βρίσκαμε έναν κώδικα επικοινωνίας. Είναι η πείνα που τα κατεβάζει στο χωριό, αλλιώς καμιά όρεξη δεν θα είχαν να συναναστρέφονται ανθρώπους... Έχεις δει ποτέ σου αλεπού από κοντά; Σε κοιτάει με ένα βλέμμα τόσο αισθαντικό, λίγο ακόμη και νομίζεις πως θα σου μιλήσει με ανθρώπινη λαλιά, λες και δραπέτευσε από παραμύθι του Αισώπου... Πώς να της εξηγήσεις; Τι να της πεις για την κλιματική αλλαγή που έχει στερέψει τις πηγές και ευθύνεται για τη δίψα των ζώων; Και τι για τις αλλαγές στις συνήθειες των ανθρώπων; Το χωριό δεν έχει πια κοτέτσια που άλλοτε «έτρεφαν» τις αλεπούδες στις νυχτερινές επιδρομές τους. Πάνε λοιπόν κι αυτές στις ταβέρνες, ανακατεύουν τα σκουπίδια και ψάχνουν για αποφάγια... Αν ο φόβος δεν παλεύεται μια , η πείνα δεν παλεύεται δέκα...
Η συμβίωση με τα άγρια ζώα, αν ξεπεράσεις τον φόβο σου, είναι μια καλή φάση. Στανιάρεις, ισορροπείς, φιλοσοφείς. Ειδικά για τα παιδιά είναι σχεδόν αναγκαίος όρος για την εκπαίδευσή τους, γιατί κάμποσα απ’ αυτά -όπως μου είχε πει φίλος δάσκαλος- είναι τόσο ανυποψίαστα που νομίζουν ότι τα κοτόπουλα δεν είναι πουλερικά, αλλά «ένα πράμα που αγοράζουμε από το σούπερ μάρκετ και το τρώμε με πατάτες».
Τα ζώα με φόβισαν, δεν με στενοχώρησαν όμως ποτέ. Επιστρέφοντας, Κυριακή βράδυ συνήθως, με τα πλήθη των αστών στην πόλη, με πιάνει μια θλίψη... Στο κεφάλι μου τρέχουν οι σκοτούρες της δουλειάς, τα οικογενειακά προβλήματα, τι θα κάνουν τα παιδιά, δύσκολα τα πράματα για δουλειά. Να μην ξεχάσω να δηλώσω τα τετραγωνικά στον Δήμο, να πάω στον λογιστή για τη φορολογική δήλωση, να βρω μάστορα να επισκευάσω κάτι ρολά που πάλι χάλασαν και όλα αυτά με «μουσική υπόκρουση» την γκρίνια της Γιάννας, που με πρήζει εδώ και καιρό να αλλάξουμε και τις τέντες, και που δεν καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχουν φράγκα. Πράματα καθημερινά ασήμαντα, που όμως σε βαραίνουν, σε κρατούν σε ένα μόνιμο αδιόρατο άγχος...
Και τότε λες πως η «άγρια φύση είναι εδώ, είναι στις πόλεις. Και τα φίδια και οι σκορπιοί και οι αλεπούδες είναι εδώ, μην ξενοιάζεσαι, εδώ να φυλάγεσαι γιατί εκεί τους ξέρεις και σε ξέρουν, και μια χαρά έχει ο καθένας αποδεχθεί και σεβαστεί τον ρόλο του άλλου... Το άλλο Σαββατοκύριακο πάλι... Το καλοκαιράκι θα έχει προχωρήσει, τα φίδια θα έχουν ξυπνήσει για τα καλά και δεν θα με βάλουν στον πειρασμό να πάρω στα χέρια το φτυάρι...
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ alexiskalessis@yahoo.gr
