Ο Μανώλης Γλέζος δεν ήθελε να τον αποκαλούν «ήρωα», για εκείνον ήρωας ήταν ο μικρότερος αδελφός του, ο Νίκος, που εκτελέσθηκε από τους Γερμανούς στην Καισαριανή, στις 10 Μαΐου του 1944. Ήταν ένας καημός μέσα του ο πρόωρος χαμός του αγαπημένου του Νίκου, ένας καημός για τον οποίον σπάνια τον άκουγες να μιλά.
Μετά την Απελευθέρωση συνολικά παραπέμφθηκε σε 28 δίκες για αδικήματα Τύπου, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του '40 καταδικάσθηκε δις εις θάνατον, καταδίκες που δεν εκτελέστηκαν ποτέ. Οι συνεχείς δικαστικές του περιπέτειες και φυλακίσεις, μέχρι την οριστική του απαλλαγή με τη γενική αμνηστία του 1971, προκάλεσαν συχνά την αντίδραση της ελληνικής και της διεθνούς κοινής γνώμης.
Ο Μανώλης Γλέζος είχε ενεργό συμμετοχή στην πολιτική ζωή του τόπου. Υπήρξε βουλευτής και πρόεδρος της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ), βουλευτής και ευρωβουλευτής του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑΣΟΚ) και του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής του Συνασπισμού της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας (ΣΥΝ). Είχε το θάρρος, μετά το τέλος της περιπέτειας το 2015 με την τρόικα, για την οποία θεωρούσε υπεύθυνο τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του, να ζητήσει συγγνώμη από τον ελληνικό λαό. Κεντρικό θέμα της τελευταίας θητείας του ως ευρωβουλευτή ήταν οι γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα, για τις οποίες έγραψε και σχετικό βιβλίο με τον τίτλο, «Και ένα μάρκο να ήταν…» (Εκδόσεις Λιβάνη).
Πριν μερικά χρόνια είχα την ευκαιρία να έχω μια ζεστή χειραψία μαζί του, όταν παρευρέθηκε στις εκδηλώσεις χρέους και τιμής που κάθε χρόνο διοργανώνει ο Δήμος Ποταμιάς στο Καυκάκι Λάρισας (ο Σύλλογος Κυπρίων Νομού Λάρισας είναι πανταχού παρών), μια περιοχή στην οποία στις 16 Φεβρουαρίου του 1943 οι Ιταλοί εκτέλεσαν εν ψυχρώ 145 αθώους άμαχους Έλληνες με καταγωγή από τις κοινότητες Δαμασίου, Μεσοχωρίου, Δομένικου και Αμουρίου που συνελήφθησαν με την συνδρομή γνωστών δοσίλογων συνεργατών των Ναζί.
Δεν είναι ποτέ απόντες οι πεσόντες υπέρ πίστεως και πατρίδος, είπε, διορθώνοντας το «απών» που ακουγόταν στο ονομαστικό προσκλητήριο νεκρών… Απουσιάζει μόνο το σώμα τους. Η ψυχή τους είναι πάντα εδώ μαζί μας. Ζούμε και για αυτούς και μαζί τους πίνουμε κάθε μέρα το κρασί της εθνικής αφύπνισης…
Ο Μανώλης Γλέζος με τη στάση του στο Σχέδιο Ανάν, τα μνημόνια και το Σκοπιανό βρέθηκε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας …
-«Απορρίπτουμε το Σχέδιο Ανάν. Η νομιμοποίηση της κατοχής και του εποικισμού αντίκειται απολύτως στην έννοια του δικαίου. Επιμένουμε ότι βιώσιμη λύση στο πλαίσιο και υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών μπορεί να αναζητηθεί και να βρεθεί μόνο εφόσον αποχωρήσουν τα ξένα στρατεύματα εισβολής και κατοχής από την Κύπρο».
- «Μια χώρα που έχει παραχωρήσει τα πάντα στους δανειστές της, ακόμα και την εθνική της ανεξαρτησία, δεν έχει και πολλά περιθώρια να αντιδράσει….».
- «Κυβέρνηση και αντιπολίτευση συγκρούονται, αδιαφορώντας για τη Μακεδονία. Οι Σκοπιανοί θα πρέπει να βγάλουν τη λέξη “Μακεδονία” από το μυαλό τους….».
Γράφει στο «Άρδην» ο Γιώργος Καραμπελιάς: «Σήμερα, εμείς, οι μετέχοντες του ελληνικού τρόπου, υποκλινόμαστε μπροστά σε έναν μεγάλο Έλληνα, τελεία και παύλα - εξάλλου, η συντριπτικά κυρίαρχη πλευρά του έργου του είναι θετική… Να κρατήσουμε έστω ένα μέρος της αγωνιστικότητας και τους σθένους του και να πάμε ένα βήμα πάρα πέρα, μια και Αριστερά και Δεξιά τα κάνανε μαντάρα, να ενώσουμε επί τέλους ένα έθνος που απειλείται με ιστορική έκλειψη.
Όσοι πυροβολούν τον Μανώλη Γλέζο, δεν το κάνουν μόνο λόγω ιδεολογικής τύφλωσης, αλλά πυροβολούν κατά βάθος την ανάγκη του έθνους μας για ενότητα. Γιατί ο Μανώλης, πέρα από την παράταξη στην οποία βρισκόταν, συμβόλιζε για όλους το αντιστασιακό πνεύμα του ελληνισμού και την ενότητα του έθνους.
Εν τέλει, προφανές και σύμφωνο με τους κανόνες όχι μόνο της Ορθοδοξίας, αλλά και της πλέον στοιχειώδους ανθρώπινης ευπρέπειας είναι πως, όποια αποτίμηση και αν κάνει κανείς για τον Μανώλη Γλέζο και την προσφορά του, αυτή δεν μπορεί να γίνει πάνω από το φέρετρό του, και ανήκει στη δικαιοδοσία της ιστοριογραφίας και μιας συζήτησης σε χρόνο ουδέτερο και όχι συναισθηματικά φορτισμένο...».
Από τον δρα Αυγουστίνο (Ντίνο) Αυγουστή, αναπλ. καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
