Και εξ αυτών μόνο ένας στους δύο εισάγονταν σε ΑΕΙ. Όμως από το 1999, άρχισε σταδιακά η μαζικοποίηση –χωρίς προγραμματισμό- της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αρχικώς με την αύξηση των εισακτέων, ακολούθως με την ανωτατοποίηση των ΤΕΙ και τελικώς με την απορρόφηση των ΤΕΙ από τα ΑΕΙ. Φτάσαμε, λοιπόν, στο σωτήριο εκπαιδευτικό έτος 2019, όπου όλοι έχουν πρόσβαση, όχι απλώς στην τριτοβάθμια, αλλά στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Καλό ακούγεται. Μια χαρά πάει το ετήσιο βόλεμα. Εκτός από το βόλεμα όμως, υπάρχει και η ακαδημαϊκή ουσία. Ουσία που όσο δεν την ακούμε μάς εκδικείται. Και όσο δεν προβληματιζόμαστε για την εικόνα που παράγουμε με τα χιλιάδες συγχαρητήρια στους εισακτέους και τις ρεκλάμες, τόσο το πρόβλημα θα επιτείνεται. Ας θεωρήσουμε ότι είναι δεκτό πως οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι μια εθνική τελετουργία που αποθεώνεται την ημέρα που ανακοινώνονται τα αποτελέσματα. Ας θεωρήσουμε επίσης πως δεν πρέπει να χαλάμε το εορταστικό της υπόθεσης. Ας προβληματιστούμε όμως παράλληλα, διότι πίσω από τους πανηγυρισμούς των ανοιχτών Πανεπιστημίων υπάρχει και η ανάληψη γνωστικών υποχρεώσεων.
Οι σχολές μας και φέτος -που μάλιστα είναι όλες πανεπιστημιακές ελέω Γαβρόγλου- υποδέχονται φοιτητές με σοβαρά μαθησιακά ελλείμματα. Ο περιορισμός των απαιτήσεων, προκειμένου οι φοιτητές να μπορούν να ανταποκριθούν, θα είναι το αρχικό σύμπτωμα. Το επόμενο θα είναι ότι η εορτή της εισαγωγής θα μετατραπεί σε κατήφεια, όταν ο απονεμόμενος πανεπιστημιακός τίτλος θα αποτελεί ακαδημαϊκά και εργασιακά κενό γράμμα. Δημιουργούμε, για πλήθος σχολών, μια εκπαιδευτική χιονοστιβάδα που μόνο τρόμο προκαλεί.
Μία επίσκεψη στον ιστοσύνδεσμο με τις βάσεις εισαγωγής επιβεβαιώνει τα παραπάνω. Υπάρχουν εισακτέοι με μέσο όρο κάτω της μονάδας. Κάτι λιγότερο από ένας στους τρεις εισήχθη με βαθμό κάτω από τη βάση. Επί παραδείγματι: Πολυτεχνεία και Φιλοσοφικές σχολές σε πολλά περιφερειακά τμήματα έχουν βάση περί το 10. Είναι σαφές ότι ένα σημαντικό ποσοστό τελειόφοιτων δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τόσο των πανελλαδικών εξετάσεων όσο και σε μία αξιοπρεπή φοίτηση.
Η ισοπέδωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει εξομοιώσει σαρωτικά σχολές με διαφορετικά χαρακτηριστικά ποιότητας. Η ήσσων προσπάθεια επιβραβεύεται χωρίς κανένα φίλτρο. Η απόκτηση πανεπιστημιακού τίτλου αποτελεί πλέον δικαίωμα, χωρίς την προϋπόθεση να πληρούνται έστω κάποιες ακαδημαϊκές προϋποθέσεις.
Η λύση δεν είναι ασφαλώς η επαναφορά της βάσης του 10 που ακούγεται. Αυτή δεν θα κάνει τίποτε άλλο από το να επιτείνει τον ακαδημαϊκό ανορθολογισμό, κλείνοντας οριζόντια το 30% των τμημάτων. Η βάση δεν επιβάλλεται. Δημιουργείται από τη μείωση των εισακτέων. Και η μείωση των εισακτέων δεν μειώνει τις ευκαιρίες. Δημιουργεί ευκαιρίες ποιότητας.
Η μετονομασία της ήσσονος προσπάθειας σε επιτυχία είναι απλώς μία λεκτική ακροβασία. Και τις λεκτικές αυτές ακροβασίες τις πληρώσαμε ακριβά. Η δημιουργία ακαδημαϊκών κριτηρίων αποτελεί μονόδρομο. Αλλιώς θα στείλουμε το κόστος του εκπαιδευτικού λαϊκισμού στους αυριανούς φοιτητές…
Από τον Νίκο Ντόλα
Ο Δρ. Νίκος Ντόλας είναι φιλόλογος και διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στο Παν/μιο Αθηνών
