Για παράδειγμα, οι διασπάσεις του ΚΚΕ (1956, 1968, 1989-1991) δεν ήταν η συνέπεια κάποιας τέτοιας κατάρας αλλά ήταν αντανάκλαση, κατά το μάλλον ή ήττον, των διεργασιών που συντελούνταν, αντιστοίχως, στις χώρες του λεγόμενου Ανατολικού Μπλοκ (γεγονότα στην Ουγγαρία(1956), εισβολή στην Πράγα (1968), κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης (1989)). Όλα αυτά, στις χώρες εκείνες, συνδέονταν, ασφαλώς, με το αίτημα για φιλελευθεροποίηση και εκδημοκρατισμό των εκεί καθεστώτων, με το αίτημα για περισσότερη ευημερία και είχαν, οπωσδήποτε, τη «συνδρομή» της Δύσης.
ΠΙΝΑΚΑΣ
εκλογικών συμμαχιών, ηγεσιών και εκλογικών ποσοστών του ανανεωτικού χώρου της αριστεράς (+ΠΑΣΟΚ & ΚΚΕ) της χώρας μας από το 1974 έως σήμερα
|
Έτος εκλογών |
Όνομα κόμματος ή εκλογ. σχήματος της Αριστεράς |
Επικεφαλής εκλογικού σχήματος |
Ποσοστά % |
Σύνολο |
|||
|
ΚΚΕ (εσ)/ ΣΥΝ/ ΣΥΡΙΖΑ |
ΚΚΕ |
ΠΑΣΟΚ |
|||||
| 1974 |
Ενωμένη Αριστερά (ΚΚΕ-ΚΚΕεσ-ΕΔΑ) |
Ηλιού |
9,47 |
13,59 (ΕΚ:20,42) |
23,06 (50,46) |
||
| 1977 |
Συμμαχία Προοδ. & Αριστ. Δυνάμεων |
Ηλιού | 2,72 | 9,36 |
25,30 (ΕΚ:11,95) |
37,38 (49,33) |
|
| 1981 | ΚΚΕ εσ | Κύρκος | 1,35 | 10,94 | 48,10 | 60,39 | |
| 1985 | ΚΚΕ εσ | Κύρκος | 1,84 | 9,89 | 45,82 | 57,55 | |
| 1989 |
Συν. Αρ.& Προόδου (ΚΚΕ-ΕΑΡ-κλπ) |
Φλωράκης |
13,13 |
39,10 | 52,23 | ||
| 1989 |
Συν. Αρ. & Προόδου (ΚΚΕ-ΕΑΡ-κλπ) |
Φλωράκης |
10,97 |
40,70 | 51,67 | ||
| 1990 |
Συν. Αρ. & Προόδου (ΚΚΕ-ΕΑΡ-κλπ) |
Φλωράκης |
10,28 |
38,60 | 48,88 | ||
| 1993 | Συν. Αρ.& Προόδου | Δαμανάκη | 2,94 | 4,54 | 46,90 | 54,38 | |
| 1996 | Συν. Αρ.& Προόδου | Κων/λος | 5,12 | 5,61 | 41,50 | 52,23 | |
| 2000 | Συν. Αρ.& Προόδου | Κων/λος | 3,20 | 5,52 | 43,80 | 52,52 | |
| 2004 | ΣΥΡΙΖΑ | Κων/λος | 3,26 | 5,90 | 40,60 | 49,76 | |
| 2007 | ΣΥΡΙΖΑ | Αλαβάνος | 5,04 | 8,15 | 38,10 | 51,29 | |
| 2009 | ΣΥΡΙΖΑ | Τσίπρας | 4,60 | 7,54 | 43,92 | 56,06 | |
| 2012 |
ΣΥΡΙΖΑ (ΔΗΜΑΡ) |
Τσίπρας (Κουβέλης) |
16,78 (6,11) |
8,48 | 13,18 |
38,44 (44,55) |
|
| 2012 |
ΣΥΡΙΖΑ (ΔΗΜΑΡ) |
Τσίπρας (Κουβέλης) |
26,89 (6,28) |
4,51 | 12,28 |
43,68 (49,96) |
|
| 2015 | ΣΥΡΙΖΑ | Τσίπρας | 36,34 | 5,47 | 4,68 | 46,49 | |
| 2015 | ΣΥΡΙΖΑ | Τσίπρας | 35,46 | 5,51 | 6,28 | 47,25 | |
| 2019 | ΣΥΡΙΖΑ | Τσίπρας | 31,53 | 5,30 | 8,10 | 44,93 | |
Οι τρεις αυτές διασπάσεις του ΚΚΕ, πάντως, ήταν που τροφοδότησαν τον «αναθεωρητισμό» της αριστεράς στη χώρα μας και που σε συνδυασμό με την άνοδο της επιρροής του λεγόμενου ευρωκομμουνιστικού ρεύματος «γέννησαν» το ΚΚΕ εσωτερικού. Το οποίο, αργότερα, έγινε Ελληνική Αριστερά (Ε.ΑΡ.), κατόπιν Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου (βλ. ΠΙΝΑΚΑ) και πολύ αργότερα, ως ΣΥΡΙΖΑ, οδηγήθηκε, από τη δυσμενή συγκυρία (οικονομική κρίση) και από το πολιτικό ηγετικό τάλαντο του Αλέξη Τσίπρα στη θέση της «κυβερνώσας αριστεράς» (2015-2019) και στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης σήμερα λαμβάνοντας στις 7 Ιουλίου απρόσμενα υψηλό -για φίλους και αντιπάλους - υψηλό ποσοστό (31,53%).
Αλλά σύμφωνα με τον Δημοσθένη «χαλεπώτερον το φυλάττειν του κτήσασθαι» και γι’ αυτό ο Αλέξης Τσίπρας την επομένη κιόλας των πρόσφατων εκλογών ανακοίνωσε και ήδη δρομολόγησε οργανωτικές (και όχι μόνο) αλλαγές προκειμένου ο ΣΥΡΙΖΑ να διατηρήσει την ηγεμονική του θέση στον κεντροαριστερό/αριστερό χώρο με τελικό στόχο την επάνοδο στην εξουσία. Εξάλλου, το πρώτο μέρος της στροφής του ΣΥΡΙΖΑ και της μετάβασης από τις πολιτικές και ιδεοληπτικές «αυταπάτες» στον πραγματισμό χρειάστηκε ένα μόλις εξάμηνο (Ιαν 2017-Ιούλ 2017) ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών για να πραγματοποιηθεί. Αντιθέτως, προκειμένου να γίνει η «μετάλλαξη» του ΠΑΣΟΚ, ως όρος πολιτικής του επιβίωσης, από σοσιαλιστικό κόμμα του Α. Παπανδρέου σε σοσιαλδημοκρατικό του Κ. Σημίτη και στη συνέχεια σε Δημοκρατικό Κόμμα (της Ελλάδας) του Γ. Παπανδρέου χρειάστηκαν 38 ολόκληρα χρόνια (1974-2012).
Η αναγκαία, συνεπώς, ολοκλήρωση της πολιτικής και ιδεολογικής στροφής για τον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ σε σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα ευρωπαϊκού τύπου (με διατήρηση, όμως, στοιχείων ριζοσπαστισμού, ώστε να το διαφοροποιούν από την «ενσωματωμένη» σοσιαλδημοκρατία), θα πραγματοποιηθεί στο προσεχές διάστημα. Εξάλλου και όπως σε άρθρο μας στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ σημειώναμε τον Φεβρουάριο του 2015: «Ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει να καλύψει μεγάλο τμήμα της κεντροαριστεράς και θα φέρει τον ΣΥΡΙΖΑ στα κοινωνικά και πολιτικά όρια του Ανδρεοπαπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ, πλησιέστερα, δηλαδή, στον μετασχηματισμό του σε παραδοσιακό σοσιαλδημοκρατικό κυβερνητικό κόμμα, (ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 25 Φεβ 2015, «Αλήθειες και μύθοι»)». Διότι γνωρίζει καλά πως οι περισσότεροι ψηφοφόροι του, οι οποίοι, κάτω από ειδικές συνθήκες, επέλεξαν τον ΣΥΡΙΖΑ να τους κυβερνήσει, δεν έγιναν ξαφνικά αυθεντικοί σοσιαλιστές ούτε αριστεροί ριζοσπάστες. Γνωρίζει, επίσης, πως όσο η οικονομία και η χώρα θα οδεύουν προς την κανονικότητα τόσο εκείνοι θα υιοθετούν εκ νέου τις παλιές τους μικροαστικές συνήθειες και αντιλήψεις.
Άλλωστε, ο Αλέξης Τσίπρας αντελήφθη πολύ νωρίς την επίδραση που έχουν οι «χάρες» του μικροαστισμού όχι μόνο στους απλούς πολίτες αλλά και στο επίπεδο των βουλευτών και των μεγαλόσχημων κομματικών στελεχών. Όταν, λοιπόν, τους παρότρυνε (το 2015) να μην παραλάβουν το «υπηρεσιακό» αυτοκίνητο που τους παρέχει η Βουλή, ως μια συμβολική κίνηση-μήνυμα περιστολής δαπανών, δεν βρήκε παρά ελάχιστη ανταπόκριση. «Αποκαλύφθηκε» έτσι στον τότε πρωθυπουργό, πως, η Mercedes, το κατ’ εξοχήν σύμβολο του μικροαστισμού, «κατέκαυσε» το όραμά του για μια Ελλάδα (και μια Ευρώπη) σοσιαλιστική. Έτσι και ως εκ τούτου, το ΟΧΙ του δημοψηφίσματος έγινε ΝΑΙ και έτσι έγινε η στροφή στον ρεαλισμό μέσα από τους αναγκαίους συμβιβασμούς και υπό την ενθάρρυνση των ευρωπαίων εταίρων. Γι’ αυτό ο Ν. Μαραντζίδης έγραψε τότε: «Η ζωή είναι ένα ατέλειωτο πεδίο συμβιβασμών και η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 να συνθηκολογήσει δεν ήταν μια στιγμιαία τακτική κίνηση, αλλά μια απόφαση να ακολουθήσει τον δρόμο του ρεαλισμού μέσα στην αγκαλιά των ευρωπαϊκών θεσμών».
Αποτελεί, λοιπόν, αδήριτη ανάγκη για τον ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να παραμείνει ο σημαντικότερος πόλος στον προοδευτικό χώρο και εν δυνάμει κυβερνητικό κόμμα, να επιδιώξει τη διεύρυνση της οργανωτικής του κατάστασης ώστε να είναι αντίστοιχη με την πολιτική του απήχηση. Γι’ αυτό θα προσπαθήσει να «αντλήσει» στελέχη από τον χώρο της νεολαίας και από τους μαζικούς χώρους (αυτοδιοίκηση, συνδικάτα κ.λπ.) για να τα καταστήσει συνδιαμορφωτές της πολιτικής του ατζέντας. Θα τους δώσει έτσι τη δυνατότητα να γίνουν, με τη βοήθεια και των νέων τεχνολογικών εργαλείων, η «ζύμη» για τις ιδεολογικές κατευθύνσεις που θα αναπτυχθούν στην κεντροαριστερά και στην αριστερά, στον αποκαλούμενο προοδευτικό χώρο, τις επόμενες δεκαετίες.
Ο σημαντικότερος -για όλο αυτό το επισφαλές, όντως, εγχείρημα- συντελεστής προσέλκυσης και ενεργοποίησης στελεχών κι ο έχων την πρωτοβουλία των κινήσεων δεν μπορεί παρά να είναι ο Αλέξης Τσίπρας και οι διαθέτοντες συναντίληψη. Το υφιστάμενο «γηρασμένο» κομματικό προσωπικό, όλων των βαθμίδων, μπορεί να έχει τις «δάφνες» και τις εμπειρίες του αλλά δεν επαρκεί για να καλύψει σημερινές και, κυρίως, αυριανές ανάγκες. Ο σημερινός και αυριανός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ (ή όπως αλλιώς θα ονομασθεί) θα είναι ταυτόχρονα και ο εγγυητής της αυθεντικότητας και της αξιοπιστίας των διαδικασιών μετασχηματισμού του. Διότι -όπως προείπαμε- μόνο τότε θα είναι σε θέση να εκφράζει το όλον της Ενιαίας Κεντροαριστεράς, της Αριστεράς συμπεριλαμβανομένης.
Αν το εγχείρημα επιτύχει θα αποτελέσει ακόμη μια επιβεβαίωση του ηγετικού ταλέντου του Αλέξη Τσίπρα που θα συμβάλει, αφενός, στην ενοποίηση του προοδευτικού πόλου και, αφετέρου, στην εξισορρόπηση και στην σταθεροποίηση του πολιτικού μας συστήματος. Αν αποτύχει, τότε κάποιοι θα επιβεβαιωθούν στους ισχυρισμούς τους πως όλα στον ΣΥΡΙΖΑ έγιναν πολύ γρήγορα: η άνοδος και η παραμονή του στην εξουσία αλλά και η παρακμή του, όπως αυτή προοιωνίζεται σε μια τέτοια, απευκταία, περίπτωση.
Δημήτρης Νούλας, χημικός
