Κι όμως, το σκουπιδαριό που συνάντησα στα εξωτικά – κατά τα λοιπά- παράλια του νομού μας με αναγκάζει να επανέλθω σε θέματα που θα έπρεπε να τα συζητάμε ως κατάλοιπα του κακού μας παρελθόντος.
Παραλίες Κουτσουπιάς και Παλιουριάς… Εκπληκτικής ομορφιάς, ήσυχες και γραφικές. Και μετά έρχεται Σαββατοκύριακο. Και μαζί οι ορδές των βαρβάρων. Τι κι αν η ξεχαρβαλωμένη πινακίδα ανακοινώνει – ελληνιστί και αγγλιστί- πως «Απαγορεύεται το κάμπινγκ εντός των ορίων του Δήμου», οι παραλίες γεμίζουν με αντίσκηνα.
Ποιος να ελέγξει την τήρηση του Νόμου; Ο Δήμος... Αγιάς; Αποδεικνύεται αδύναμος να το κάνει. Και μετά παραπονιούνται οι τουριστικοί επιχειρηματίες ότι δεν νοικιάζουν τα καταλύματά τους κι ότι τα καφέ, τα μπαρ και οι ταβέρνές τους μένουν άδειες.
Οι παραλίες γεμίζουν έτσι με οικογένειες. Και δεν μιλάς για τη... φτώχεια που αδυνατεί να πάει σε ξενοδοχείο. Απλά, το ελεύθερο κάμπινγκ είναι επιλογή τους. Πάνε εκεί δυο - δυο, τρεις –τρεις οικογένειες. Σχηματίζονται έτσι παρέες που σου δίνουν την εντύπωση ότι έχουν πλακώσει οι παιδικές κατασκηνώσεις της... Πρόνοιας. Κανονική κατάληψη. Διότι οι οικογένειες έχουν παιδάκια. Έχουν και μαμάδες. Παιδάκια που φωνάζουν. Και μαμάδες που φωνάζουν (δηλαδή… τσιρίζουν), «Γιαννάκηηηηη έλαααααα. Το σάντουιτς είναι έτοιμο» και λοιπά μαμαδίστικα κλισέ. Έχουν και μπαμπάδες. Που έχουν αράξει τις «κοιλούμπες» τους ( α, ρε άτιμη κρίση!) και πίνουν άπειρες μπίρες δίπλα στις φωτιές που ψήνονται τα παϊδάκια και τα λουκάνικα. Το σκηνικό θυμίζει πια λαρσινό παζάρι. Κατά τα λοιπά το 112 προειδοποιεί ότι το άναμμα φωτιάς είναι επικίνδυνο.
Πας να κάνεις τώρα εσύ ένα μπάνιο. Απογοήτευση… Ποιο μπάνιο; Τα μαζεύεις κι φεύγεις τρέχοντας. Πας στο διπλανό μπιτσόμπαρο όπου σε παραλαμβάνουν τα... ντεσιμπέλ της εκκωφαντικής μουσικής. Άλλη παράνοια!
Ο λογαριασμός στις παραλίες γίνεται τη... Δευτέρα. Το σκουπιδαριό τιμά την παράδοση του μυθικού βασιλιά Αυγεία και της κόπρου του. Πήχτρα στο τενεκεδάκι της μπίρας, πήχτρα στα πλαστικά ποτήρια του καφέ, τα χαρτιά, τα πλαστικά κάθε είδους που έχουν αφήσει πίσω τους. Ακόμη και σωματικές τους... απεκκρίσεις – για να το πούμε κομψά.
Δεν είναι η μόνη παραφωνία στις θάλασσές μας. Ο άλλος, έχει απλώσει πεντέξι καλάμια που εμποδίζουν το μπάνιο σε μήκος 40-50 μέτρων, έχοντας προφανώς την ακλόνητη πεποίθηση ότι η θάλασσα είναι αποκλειστικής του νομής και κυριότητας - οι άλλοι ας πάνε να κουρεύονται. Να πεις για τα σκάφη, τα κανό, τις ιστιοσανίδες και τα σκούτερ θαλάσσης που κινούνται ανάμεσα στους λουόμενους; Που κανείς δεν τα ελέγχει; Τι να πεις; Τα ακούς μετά στις ειδήσεις… «Τραγικό δυστύχημα στις παραλίες κυρίες και κύριοι…».
‘Ένα δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο παραβατικότητας που έρχεται κι επανέρχεται τα τελευταία χρόνια, είναι το κάπνισμα. Ο αντικαπνιστικός Νόμος που δεν εφαρμόζεται είναι το πιο χαρακτηριστικό δείγμα ανικανότητας και αυτοκατάργησης του Κράτους. Ψέματα; Ο κάθε Πολάκης που καπνίζει στα καφέ, στις δημόσιες υπηρεσίες, στα σχολεία, ακόμη και στα νοσοκομεία, «φτύνει» στην κυριολεξία όλη τη λοιπή... άκαπνη κοινωνία, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι υπάρχει ανοχή από το... ψυχοπονιάρικο αυτό Κράτος που δεν επιβάλλει ποτέ πρόστιμα για τις απλές αυτές παραβάσεις.
Απέναντι σ’ όλη αυτήν την παραβατικότητα που μας χαρακτηρίζει ως κοινωνία -και η οποία το καλοκαίρι απλώς μεταφέρεται στη θάλασσα -η ελληνική κοινωνία στέκεται με ένα πολύ αφελή τρόπο.
«- Όλα είναι θέμα παιδείας» επαναλαμβάνουν όλοι και κουνώντας με απογοήτευση το κεφάλι τους (νομίζουν πως) καθαρίζουν.
Ε, λοιπόν, δεν υπάρχει μεγαλύτερη... απάτη (και αυταπάτη συνάμα ) από αυτήν τη διατύπωση.
Πράγματι, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που σέβονται τον δημόσιο χώρο, αλλά και τα δικαιώματα των συμπολιτών τους. Δεν αφήνουν σκουπίδια, δεν βρωμίζουν τοίχους με συνθήματα, μαζεύουν τα περιττώματα του κατοικιδίου που συνοδεύουν σε μια βόλτα στο πάρκο, δεν καπνίζουν σε κλειστούς χώρους.
Επίσης, ως κοινωνία κάναμε κάποια πρόοδο στον τομέα αυτό. Όταν ήμουν παιδί, θυμάμαι, ήταν συνηθισμένο, σχεδόν... φυσιολογικό το να πετάς το χαρτί κάτω στον δρόμο. Εξίσου φυσιολογικό να καπνίζουν όλοι παντού, ακόμη και μέσα στα λεωφορεία εν ώρα ταξιδιού, στον κινηματογράφο την ώρα που έπαιζε η ταινία, ή – τι φοβερό!- μέσα στον θάλαμο του ασθενούς που επισκεπτόσουνα στο Νοσοκομείο. Σήμερα τέτοιες «χοντράδες» τις αποφεύγει ο κόσμος.
Παρ’ όλα αυτά η οφθαλμοφανής παραβατικότητα παραμένει μεγάλη. Δεν δικαιολογείται αυτό για δυτικές κοινωνίες του 2019. Ούτε φυσικά για τη δική μας κοινωνία που έχει κάνει – δεκαετίες τώρα- μεγάλη συζήτηση και μπόλικη αυτοκριτική γι’ αυτά τα ζητήματα και η οποία υφίσταται κάθε τόσο «πλύση εγκεφάλου» με καμπάνιες πότε για καθαρές ακτές, πότε για τήρηση κανόνων ασφαλείας στη θάλασσα, πότε για το τσιγάρο.
Σήμερα έχουμε ωριμάσει πολύ για να καταλάβουμε ότι πέρα από την «παιδεία» που καθορίζει τη συμπεριφορά ενός λαού, το βασικό είναι να τηρούνται οι Νόμοι.
Είναι η τήρηση του Νόμου που γεννά παιδεία. Που βάζει κοινωνίες σε μια άλλη λογική, που διαμορφώνει τις επιθυμητές νοοτροπίες. Αν ο νόμος τηρούνταν δεν θα γίνονταν οι παραλίες μας ένα τεράστιο... «εργαστήρι» παραγωγής παραβατικότητας. Δεν θα είχαμε παράνομο κάμπινγκ με τη συνακόλουθη ρύπανση, ούτε κινδύνους για θαλάσσια ατυχήματα. Οι δημόσιοι χώροι μας θα ήταν απαλλαγμένοι από τον καπνό και οι κάθε λογής Πολάκηδες δεν θα έκαναν τζάμπα μαγκιές καπνίζοντας δημοσίως επιδεικτικά.
Οπότε το ζήτημα μετατίθεται στο πώς τηρείται ένας Νόμος. Στο πώς ένα Κράτος επιβάλλει πρακτικά τα όσα ορθά νομοθετεί. Το ζήτημα δεν είναι απλό και η ιστορία του αντικαπνιστικού Νόμου το έδειξε με τον πιο εμφατικό τρόπο. Το βέβαιο είναι ότι χρειάζεται συνέχεια και συνέπεια. Τα πρόστιμα όχι μόνο να πέφτουν, αλλά και να ... πληρώνονται κιόλας. Οι μάζες, όσο απείθαρχες κι αν δείχνουν μαζεύονται αν υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση. Δεν είναι χαζός ο κόσμος, το... πιάνει το μήνυμα... στον αέρα. Το κλασικό παράδειγμα στις εθνικές οδούς, όπου κάποιος αναβοσβήνει τα φώτα – προειδοποιώντας για την ύπαρξη Τροχαίας- είναι χαρακτηριστικό. Οι πάντες μειώνουν ταχύτητα και από... γεράκια του βολάν μετατρέπονται σε... πειθαρχημένες «κότες» που τηρούν τον ΚΟΚ ευλαβικά. Ε, λοιπόν, αυτό ακριβώς θέλουμε. Κάποιος να... αναβοσβήνει πού και πού τα φώτα. Τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους.
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalessis@yahoo.gr