Ο στόχος άλλοτε τίθεται στο 50% του ΑΕΠ μας έως το 2025, άλλοτε στην επίτευξη πλεονάσματος στο εμπορικό μας ισοζύγιο σε παρόμοιο χρονικό διάστημα. Μπορεί κανείς να θεωρήσει τους στόχους μαξιμαλιστικούς, αλλά είναι σαφές ότι τα δύο μεγάλα κόμματα επιθυμούν την ταχύτατη αύξηση των εξαγωγών. Το ζήτημα είναι πώς;
Εκτίμησή μας είναι πως αναγκαία συνθήκη για την επίτευξη των παραπάνω στόχων αποτελεί η συνεργασία των τριών πυλώνων ενίσχυσης των εξαγωγών που διαθέτει η χώρα, δηλαδή του Enterprise Greece (ως συνέχεια του παλιού Ο.Π.Ε), των γραφείων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων των πρεσβειών μας ανά τον κόσμο (οι Εμπορικοί Ακόλουθοι όπως είναι ευρύτερα γνωστοί) και φυσικά του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (Ο.Α.Ε.Π.). Μάλιστα υπό τις νέες συνθήκες όπου και οι τρεις προαναφερθέντες φορείς βρίσκονται κάτω από τη στέγη ενός και μόνο Υπουργείου, αυτού των Εξωτερικών και συγκεκριμένα του Υφυπουργείου Εξωστρέφειας και Οικονομικής Διπλωματίας, ο συντονισμός τους καθίσταται κατά πολύ ευκολότερος.
Στον Ο.Α.Ε.Π., από τον Σεπτέμβριο του 2018 υλοποιούμε ένα φιλόδοξο σχέδιο με στόχο την ενημέρωση του συνόλου των ελληνικών επιχειρήσεων, και ιδιαίτερα των μικρών που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, για τις δυνατότητες ασφάλισης και χρηματοδότησης των εξαγωγικών τους πιστώσεων και πώς αυτή η υπηρεσία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη του πελατολογίου τους.
Κάποια πρώτα συμπεράσματα δείχνουν ότι οι επιχειρηματίες στην πλειονότητά τους είτε αγνοούν την ύπαρξη του Οργανισμού, είτε την γνωρίζουν αλλά έχουν μια εντελώς ασαφή έως και στρεβλή αντίληψη γύρω από τον ρόλο και τη χρησιμότητά του. Μάλιστα παρατηρήθηκε ότι εκεί ακριβώς που υπήρχε η μεγαλύτερη άγνοια, εκεί συναντούσαμε και τη μεγαλύτερη ανάγκη. Ανάγκη όχι μόνο για την ασφάλιση της πίστωσης -η οποία προϋποθέτει προφανώς την ύπαρξη κάποιων παραγγελιών- αλλά και για εξεύρεση των κατάλληλων αγορών για τα προϊόντα τους (κατεξοχήν αντικείμενο των Ο.Ε.Υ. μας) καθώς επίσης για ζητήματα μάρκετινγκ και επιλογής κατάλληλης έκθεσης εξωτερικού (τομέας που καλύπτεται αποτελεσματικά από το Enterprise Greece).
Τα προηγούμενα συγκλίνουν σ' ένα σημείο: Στην ανάγκη για ενημέρωση του συνόλου του επιχειρηματικού κόσμου, εν ενεργεία ή εν δυνάμει εξαγωγικού, για τις σημαντικότατες δυνατότητες που τους παρέχουν οι τρεις δημόσιοι πυλώνες ενίσχυσης των εξαγωγών μας, είτε μεμονωμένα, είτε -μεγιστοποιώντας την αποτελεσματικότητά τους- από κοινού.
Το επόμενο ερώτημα είναι πώς μπορεί να γίνει αυτό. Ένα πρώτο βήμα, κατά την ταπεινή μας άποψη, είναι η δημιουργία ενιαίου εντύπου στο οποίο θα περιγράφονται με απλότητα και αμεσότητα τα οφέλη μπορεί να αποκομίσει μια επιχείρηση από την αξιοποίηση των ως άνω φορέων. Θα αναφέρονται συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγείς και οι λύσεις που τους παρέχονται. Πέρα, δε, από τις υπηρεσίες, σκόπιμο θα ήταν να αναφερθούν αρμόδια στελέχη και οι τομείς ευθύνης τους. Ώστε να γίνει σαφές ότι η εξυπηρέτηση θα είναι προσωπική και ευέλικτη με έμφαση στις ανάγκες της επιχείρησης.
Πέρα από την αποστολή του εντύπου αυτού, που θα μπορούσε να αποτελέσει έναν μικρό αλλά πολύτιμο "οδηγό εξαγωγέα", σκόπιμο είναι να προγραμματιστούν εκδηλώσεις σε συνεργασία με τοπικούς και κλαδικούς φορείς και Επιμελητήρια κατά τις οποίες εκπρόσωποι και από τους τρεις πυλώνες για τις εξαγωγές θα παρουσιάζουν τις υπηρεσίες τους.
Τα προηγούμενα φυσικά δεν αρκούν. Αποτελούν όμως ένα πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ελληνικής εξωστρέφειας. Η πολιτεία οφείλει να φτιάξει ένα συγκεκριμένο και διαχρονικό σχέδιο υποστήριξης του ελληνικού brand name, ώστε το Made in Greece, πέρα από τίτλος κωμωδίας, να αποτελέσει διεθνώς αναγνωρίσιμο σήμα ποιότητας. Ταυτόχρονα όμως χρειάζεται να ενισχυθούν και να πυκνώσουν τα σεμινάρια εξαγωγικού μάρκετινγκ προς επιχειρήσεις και σε συνεργασία με ελληνικά Πανεπιστήμια, ώστε να διασφαλιστεί πως το προϊόν ή η υπηρεσία που ως χώρα υποσχόμαστε, είναι αυτό ακριβώς που παραδίδουμε. Καμία στρατηγική εθνικού branding δεν θα μπορούσε να επιτύχει χωρίς τη συνειδητή υποστήριξή της από τους ίδιους τους εξαγωγείς.
Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως τα προηγούμενα αφορούν μια μειοψηφία δεκαεπτά - δεξαοκτώ χιλιάδων επιχειρήσεων που, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, είναι οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Στην πραγματικότητα όμως αναφερόμαστε σε διακόσιες χιλιάδες, τουλάχιστον, επιχειρήσεις οι οποίες με την κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση μπορούν να εξάγουν, μικρές ποσότητες ενδεχομένως στην αρχή αλλά ταχύτατα αυξανόμενες στη συνέχεια.
Φυσικά η ανάπτυξη των εξαγωγών δημιουργεί χιλιάδες θέσεις καλά αμειβόμενης εργασίας φέρνοντας έτσι το οριστικό τέλος της οικονομικής κρίσης ενώ ελαχιστοποιεί την πιθανότητα εμφάνισης νέας. Συνεπώς είναι προς όφελος της κοινωνίας μας στο σύνολό της να προωθηθούν οι εξαγωγές μας γρήγορα και αποτελεσματικά.
Του Κώστα Παπαπαναγιώτου
*Ο Κώστας Παπαπαναγιώτου, είναι μαθηματικός, Msc Οικονομική θεωρία και πολιτική, και αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων