Πρώτον, κυβέρνηση και Σκοπιανοί εστίασαν, σκοπίμως, στις έννοιες της ιθαγένειας και της εθνότητας, προκειμένου να αποσιωπηθεί το γεγονός ότι αναγνωρίζεται «μακεδονικό έθνος» αμετάκλητα, όπως και «μακεδονική γλώσσα» (αρ. 20, παρ. 9). Στο αγγλικό κείμενο της Συμφωνίας (αρ. 1, παρ. 3) αναφέρονται οι όροι «MacedonianNationality/ CitizenofNorthMacedonia». Ο όρος Nationality σωρεύει τόσο την έννοια του νομικού δεσμού, της ιθαγένειας, όσο και της εθνικότητας (από τον όρο Nation). Δηλαδή, αναγνωρίζεται, σαφώς, «μακεδονικό έθνος», που τμήμα του κατοικεί στη συγκεκριμένη επικράτεια, έχοντας την υπηκοότητα της συγκεκριμένης χώρας. Και κάποιος τρίτος θα αναρωτηθεί: «Οι υπόλοιποι “Μακεδόνες” πού βρίσκονται;». Για αυτό ο κ. Ζάεφ δηλώνει με σιγουριά πως η γλώσσα του θα διδάσκεται στην Ελλάδα και ονειρεύεται «Μακεδόνες του Αιγαίου».
Προσθέτως, αναγνωρίζεται «μακεδονικός λαός» σύμφωνα με την τροποποίηση 33 του άρθρου 36 του σκοπιανού Συντάγματος, όπου προβλέπεται ότι το κράτος φροντίζει εκείνους που αγωνίστηκαν στους «εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες» για τη «μακεδονική ταυτότητα» και το «μακεδονικό κράτος» καθώς και τις οικογένειές τους. Συνεπώς, υφίσταται, προδήλως, αναγνώριση εθνικής ταυτότητας και οι αλυτρωτισμοί παραμένουν, αφού στο άρθρο 49, που επίσης αναθεωρείται με την τροποποίηση 36, ορίζεται η προστασία του «μακεδονικού λαού» εκτός συνόρων.
Δεύτερον, ο όρος «Βόρεια Μακεδονία» δεν έχει καθολική ισχύ και το όνομα «Μακεδονία» θα μπορεί να χρησιμοποιείται ελεύθερα. Η σύνθετη ονομασία ισχύει μόνο για τους κρατικούς οργανισμούς των Σκοπίων, ενώ, για τους ιδιωτικούς φορείς και όσους δεν έχουν ιδρυθεί με νόμο και δεν χρηματοδοτούνται από το κράτος, επιτρέπεται απρόσκοπτα η χρήση των όρων «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» (αρ. 1, παρ. 3), σύμφωνα με το άρθρο 7. Επίσης, στα έγγραφα των κρατικών υπηρεσιών η σύνθετη ονομασία θα υιοθετηθεί, όσον αφορά στο εξωτερικό, σε βάθος 5ετίας, ενώ, στο εσωτερικό, θα εφαρμοστεί αναλόγως της πορείας των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην ΕΕ (5ετία ανά κεφάλαιο!).
Τρίτον, το καθεστώς της Συμφωνίας θα αστυνομεύεται, τόσο κυριολεκτικά, όσο και συνειδησιακά. Συγκεκριμένα, ορίζεται η αστυνόμευση, πρόληψη, αποτροπή, αποθάρρυνση δραστηριοτήτων, πράξεων και ενεργειών, που μπορεί να θεωρηθούν προπαγανδιστικές, αλυτρωτικές, αναθεωρητικές, σωβινιστικές και εχθρικές (αρ. 6). Προσθέτως, συστήνεται κοινή διεπιστημονική επιτροπή, προκειμένου να επανεξετάσει την αντικειμενική ερμηνεία της ιστορίας και, εφόσον κριθεί απαραίτητο, να αναθεωρήσει σχολικά εγχειρίδια χάρτες και οδηγούς διδασκαλίας (αρ. 8).
Τέταρτον, προβλέπεται διμερής πολυτομεακή συνεργασία, με προνομιακούς όρους για τα Σκόπια. Ενδεικτικά, διασφαλίζεται η έξοδός τους στην ελληνική ΑΟΖ με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (αρ. 13), που στο άρθρο 58 ορίζει το δικαίωμα των περίκλειστων κρατών στην ΑΟΖ γειτονικού παράκτιου κράτους για αλιεία, ναυσιπλοΐα, υπέρπτηση, τοποθέτηση υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών. Εκτιμάται, δε, ότι θα προκληθούν δυσχέρειες στο εμπόριο, εξαιτίας της σύγχυσης, που θα δημιουργηθεί στις ευρωπαϊκές αγορές με τα ελληνικά προϊόντα της Μακεδονίας μας σε σχέση με τα Σκοπιανά. Για τις εμπορικές ονομασίες προβλέπεται «η ενθάρρυνση των εμπορικών κοινοτήτων σε ειλικρινή διάλογο» και η δημιουργία διεθνούς ομάδας ειδικών, στο πλαίσιο της ΕΕ, με τη συμβολή του ΟΗΕ και τουΔιεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης(ΔΟΤ). Τα Σκόπια διατηρούν, αμετάκλητα, τους κωδικούς MK-MKD, που ισχύουν στον ΔΟΤ, ενώ θα αλλάξουν μόνο οι πινακίδες των αυτοκινήτων σε NM-NMK.
Συμπερασματικά, η Ελλάδα οδηγήθηκε σε μία συμφωνία από την οποία δεν αντλεί κανένα όφελος και φαίνεται σαν να «δίνεται» ολοκληρωτικά στα Σκόπια• άγνωστο το γιατί. Τα Σκόπια είναι το ισχυρό μέρος της Συμφωνίας, αφού επέβαλαν τους όρους τους στην κυβέρνηση του κ. Τσίπρα διατηρώντας το τακτικό πλεονέκτημα. Πρώτα η Ελλάδα θα ολοκληρώσει και την κύρωση της ένταξής τους στο ΝΑΤΟ και μετά θα τεθεί σε ισχύ ο όρος «Βόρεια Μακεδονία».
Εθνική ήττα και ντροπή συνάμα…
Από τον Χρήστο Κέλλα,
αν. τομεάρχη Παιδείας, βουλευτή ΝΔ ν. Λάρισας