Οι αναμνήσεις που είχε από τον πατέρα του ήταν σχεδόν ανύπαρκτες. Μεγάλωσε λοιπόν ακούγοντας ιστορίες δόξας και ηρωισμού για τον πατέρα του, τον πορθητή της Τροίας. Ήταν λογικό λοιπόν να περιμένει, όταν θα γύριζε πίσω, να δει έναν ήρωα, τον δοξασμένο πατέρα του, που θα απάλλασσε το σπίτι τους από τη μάστιγα των μνηστήρων (γιατί, αν τώρα ερχόταν και στην εξώθυρα του παλατιού στεκόταν, με περικεφαλαία, την ασπίδα και τα δυό του δόρατα, ίδιος στην όψη... ο Οδυσσέας έπεφτε στους μνηστήρες, ο θάνατός τους λέω δεν θ' αργούσε, πικρός ο γάμος θα τους έβγαινε ( ραψ: α΄- στιχ. 282-295).
Όμως όταν ο Οδυσσέας γύρισε, εκείνο που ο Τηλέμαχος είδε, ήταν ένας ρακένδυτος, βρόμικος γέρος, που μόνο με την παρέμβαση της θεάς Αθηνάς ξαναπήρε για λίγο την αληθινή του εμφάνιση, όταν γίνεται η αναγνώριση πατέρα και γιου. Για μέρες έβλεπε τον πατέρα του, με τη μορφή ζητιάνου, να τον προσβάλλουν και να τον περιφρονούν οι μνηστήρες. Τελικά καταστρώνουν μαζί ένα σχέδιο και μαζί αποκαθιστούν την τάξη στο σπίτι τους.
Τι έδειξε τελικά ο Οδυσσέας (πατέρας-γονιός) στον Τηλέμαχο (γιος-παιδί); Του έδειξε τον δρόμο προς την ωρίμανση και πώς να παίρνει τις σωστές αποφάσεις στηνζωή του. Του έδειξε ότι η υπομονή είναι αρετή, τον γέμισε αυτοπεποίθηση και δεν του πρόσφερε έτοιμες λύσεις.
Με το πέρασμα των αιώνων η μορφή της οικογένειας άρχισε να διαφοροποιείται. Ο άντρας που χαρακτηριζόταν «κολόνα» του σπιτιού, έχει σήμερα γκρεμιστεί και η γυναίκα που παλιότερα ήταν απόλυτα οικονομικά εξαρτώμενη από αυτόν, μπορεί πλέον και ζει πλήρως αυτόνομα. Όμως, όποια μορφή και να έχει η σημερινή οικογένεια, η σημασία της για την καθοδήγηση των παιδιών παραμένει καθοριστικής σημασίας.
Όλα τα παιδιά σε κάποια στιγμή της ζωής τους, μέχρι την ενηλικίωσή τους, ήταν σαν τον Τηλέμαχο. Αναζήτησαν και αναζητούν στο πρόσωπο των γονιών τους τούς οδηγούς που θα τους δείχνουν τον δρόμο στον κόσμο. Πώς όμως μπορούν να αντεπεξέλθουν στον ρόλο τους οι σημερινοί γονείς που εργάζονται καθημερινά πολλές ώρες;
Δυστυχώς στη σημερινή, με ξέφρενους ρυθμούς, ζωή παρατηρείται το φαινόμενο η οικογένεια συχνά να αποτελείται απλά από άτομα που ζουν τη δική τους ζωή, χωρίς τις απαραίτητες επαφές μεταξύ τους και τις αλληλεπιδράσεις που απαιτούνται.
Η απουσία αυστηρής κριτικής που κάνει τα παιδιά να νιώθουν ότι τα υποτιμούν, ο επαρκής, όπως τον ορίζει κάθε οικογένεια, χρόνος που καταναλώνεται μεταξύ των μελών, η αρμονική και χωρίς εντάσεις μπροστά στα παιδιά σχέση των γονέων, η ατομική προσέγγιση του κάθε παιδιού χωριστά, η ενθάρρυνση των προσπαθειών των παιδιών, αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά μιας δυνατής και ολοκληρωμένης σήμερα οικογένειας.
Επίσης είναι λάθος να κρίνουμε τις συμπεριφορές των παιδιών μας με βάση τα δικά μας βιώματα όταν ήμασταν παιδιά. Η φράση «όταν ήμασταν εμείς παιδιά μεγαλώναμε με άλλες αρχές» δείχνει αδυναμία να καταλάβουμε τις σημερινές ανάγκες των παιδιών και αναπόφευκτα εισπράττουμε από τα παιδιά μας την απάντηση «αυτά που λέτε είναι μιας άλλης, πολύ παλιάς καταπιεστικής εποχής και δεν ισχύουν σήμερα και γι΄αυτό δεν μας καταλαβαίνετε». Παρόμοια, λάθος είναι και να προσπαθούμε να καλύψουμε τα δικά μας συναισθηματικά παιδικά κενά μέσω των παιδιών μας ή να θέλουμε να ικανοποιήσουμε τα δικά μας όνειρα πιέζοντας τα παιδιά μας να ακολουθήσουν κάτι που δεν το θέλουν.
Εκείνο που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι δεν γεννιόμαστε γονείς. Δεν είναι μέσα μας έμφυτος ο ρόλος του γονέα. Γινόμαστε γονείς από δική μας επιλογή και μαθαίνουμε τα βασικά γνωρίσματα παρατηρώντας τους δικούς μας γονείς. Το να είναι κανείς γονέας είναι κάτι που δεν διδάσκεται σε κανένα πανεπιστήμιο, ούτε στο πεζοδρόμιο ούτε σε κάποια εργασία. Είναι μια διαρκής δοκιμασία και μια συνεχής πολυετής πορεία μάθησης, συχνά επώδυνης, δύσκολης, αλλά που τελικά αξίζει τον κόπο. Εξάλλου, ποια μεγαλύτερη χαρά υπάρχει για έναν γονέα από το να δει τα παιδιά του να αντεπεξέρχονται με επιτυχία στις απαιτήσεις της ζωής και να είναι ευτυχισμένα;
Από τον Νίκο Τάχατο, φιλόλογο