Το 1997 μ.χ. για πρώτη φορά, στο σύγχρονο Ελληνικό κράτος, είχαμε την πρώτη ουσιαστική μεταρρύθμιση στον πρώτο βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τη θέσπιση του σχεδίου “Καποδίστριας”, που παρείχε στις τοπικές κοινωνίες, εργαλεία ανάδειξης των τοπικών πλεονεκτημάτων και τη δυνατότητα της αυτοδιαχείρισης.
Αδυναμίες του νόμου φάνηκαν στην εφαρμογή του και παρά την πρόθεση τότε της Πολιτείας για βελτίωση των αδυναμιών και δυσλειτουργιών του, καθαρά κομματικές σκοπιμότητες και παρεμβάσεις άφησαν άλυτα τα προβλήματα.
Στη συνέχεια ο “Καλλικράτης”, το 2010, επιδίωξε την εξυγίανση της παθογένειας, οριοθετώντας νέες αρχές και δομές με τη συνένωση των Καποδιστριακών Δήμων. Οι ίδιες κομματικές σκοπιμότητες άφησαν αρκετά προβλήματα ανέγγιχτα. Φάνηκε από την αρχή, η ανάγκη μιας νέας αλλαγής, που θα φέρει την πραγματική ισονομία και αυτοδιάθεση στις τοπικές κοινωνίες σύμφωνα με τα πολιτισμικά και γεωγραφικά δεδομένα.
Η σημερινή κυβέρνηση υποσχέθηκε αλλαγή και τροποποίηση στην κατηγοριοποίηση των Δήμων, στη βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, η οποία θα καθορίσει τη βάση των αναπτυξιακών μηχανισμών για ισόρροπη ανάπτυξη. Υποσχέθηκε “κουλτούρα συναινέσεων, συνεργασιών, διαβούλευσης και συνθέσεων για τη διαμόρφωση πλατιών πλειοψηφιών και ίσων ευκαιριών”.
Η περίπτωση του Δέλτα του Πηνειού αποτελεί πρώτης τάξεως ευκαιρία, να κάνει πράξη η Πολιτεία τις διακηρύξεις της. Είναι από τις λίγες εναπομείνασες περιπτώσεις όπου τα γεωγραφικά δεδομένα αντί να ενώνουν, απομακρύνουν τις τοπικές κοινωνίες. Δυστυχώς και πάλι κάποιες μικροκομματικές σκοπιμότητες εμποδίζουν τον ζωοφόρο Πηνειό να λειτουργεί ενωτικά για τους ανθρώπους, που ζουν και εργάζονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες και για τις ίδιες προσδοκίες στο Δέλτα του.
Οι κάτοικοι του πρώην Καποδιστριακού Δήμου Ευρυμενών, των δημοτικών διαμερισμάτων Στομίου, Ομολίου, Παλαιοπύργου και Καρύτσας, όλα και όλα 2.428 άτομα, ζουν ξεκομμένοι από τις δομές του Δήμου τους. Εξήντα με εβδομήντα χιλιόμετρα τους χωρίζουν από την έδρα του δήμου, την Αγιά, απόσταση, που και με τις καλύτερες συνθήκες, διανύεται σε χρόνο περισσότερο της μίας ώρας.
Το χρόνιο και πάνδημο αίτημα των κατοίκων του Δέλτα του Πηνειού είναι να συνενωθούν με τον Δήμο Τεμπών, εκεί που γεωγραφικά και πολιτισμικά ανήκουν. Ζητούν το αυτονόητο, να μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες και να αγωνίζονται για την επίλυσή των προβλημάτων τους, ενωμένοι με τους γείτονές τους, τους ανθρώπους που έχουν τις ίδιες ανησυχίες και τα ίδια προβλήματα. Ζητούν από την Πολιτεία να τους κάνει τη ζωή τους όμορφη και απλή. Ζητούν ισονομία, βιωσιμότητα και το δικαίωμα στην ευημερία.
Δεν είναι δυνατόν να εξυπηρετούνται από τις δομές του όμορου Δήμου, του Δήμου Τεμπών και να νιώθουν παράταιροι, μην έχοντας τη δυνατότητα στη συνδιαμόρφωσή τους. Είναι αδιανόητο να μην υπάρχει κοινό αναπτυξιακό σχέδιο ολόκληρου του Δέλτα με κοινές πολιτιστικές και πολιτισμικές διαδρομές, με ίδιους στόχους αγροτοτουριστικής ανασυγκρότησης. Ως πότε ο μαρτυρικός ήρωάς τους Μαρίνος Αντύπας θα αποτελεί μικροκομματική εκμετάλλευση και θα τιμάται χωριστά;
Η Πολιτεία, η Κυβέρνηση, οφείλει επιτέλους να δει το πρόβλημα κατάματα και να το επιλύσει. Το μεγαλύτερο μέρος της Ελληνικής Περιφέρειας, εγκαταλείπεται και καταρρέει η συνοχή του κοινωνικού ιστού. Οι Δήμοι πρέπει να σταματήσουν πια να αντιμετωπίζονται σαν ένας ακόμη τομέας της δημόσιας διοίκησης. Πρέπει να μετατραπούν σε χώρους βιώσιμης διαχείρισης των τοπικών προβλημάτων και να μην αποτελούν μηχανισμούς κομματικής καταγραφής ή εκπροσώπησης τοπικών μικροσυμφερόντων απέναντι στο κράτος. Πρέπει να καταστούν χώροι παραγωγικής ανασυγκρότησης και νέα μοντέλα οικονομίας και διαχείρισης, χώροι συμμετοχικής διαδικασίας και ευρύτερων συνεργασιών.
Η κυβέρνηση πρέπει να αφουγκραστεί τις ανησυχίες των πολιτών και να λάβει σοβαρά υπόψη τις αποφάσεις των τοπικών κοινωνιών που επηρεάζουν τη ζωή τους.
Η περίπτωση του Δέλτα του Πηνειού, του πρώην Δήμου Ευρυμενών θα αποδείξει αν οι κυβερνώντες έχουν ευήκοα ώτα στην “ισηγορία” των Πολιτών.
Από τον Αστέριο Χλωρό,
πρώην πρόεδρο του Δ.Σ.
του πρώην Δήμου Τεμπών