Πρώτον, ότι ένα σημαντικό τμήμα του ελληνικού λαού διατηρεί τις «ευαισθησίες» προηγούμενων δεκαετών αναφορικά με την ονομασία του γειτονικού κράτους. Οι κυβερνητικοί παράγοντες μάλλον υποεκτίμησαν τη δυναμική αυτού του κομματιού της ελληνικής κοινής γνώμης. Το ίδιο, βέβαια, μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι συνέβη και με την αξιωματική αντιπολίτευση επιχειρώντας να διερμηνεύσει τη στροφή της προς «δεξιότερη» κατεύθυνση μετά τη διαφαινόμενη ανταπόκριση των πολιτών στο προηγηθέν χρονικά συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης.
Είναι άξιο παρατήρησης ότι ενώ το διεθνές πολιτικό πλαίσιο είναι πλήρως διαφοροποιημένο σε σύγκριση με τη δεκαετία του ενενήντα, σημαντικό τμήμα του ελληνικού λαού φαίνεται να αντιδρά σχεδόν με πανομοιότυπο τρόπο, επιδοκιμάζοντας δηλαδή τα συλλαλητήρια.
Διατυπώνοντας την επιφύλαξη ότι η συμμετοχή του κόσμου στα συλλαλητήρια μπορεί να αποτελεί έκφραση και άλλων «αγωνιών» του, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το αφήγημα της εθνικής ιστοριογραφίας που «κατασκεύασε» στα τέλη του 19ου αιώνα ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος παραμένει «θαλερό» στη συνείδηση σημαντικού τμήματος των Ελλήνων.
Επισημαίνεται ότι για τον «εθνικό» μας ιστοριογράφο η ενσωμάτωση του μακεδονικού ελληνισμού στον εθνικό κορμό αποτέλεσε ισχυρό «αρμό» για τη διατύπωση της θεωρίας της συνέχειας της ελληνικής ιστορίας από την Αρχαιότητα έως τους Νεώτερους Χρόνους.
Είναι φανερό ότι η συνείδηση σημαντικού τμήματος Νεοελλήνων δεν έχει «αλλοτριωθεί» ούτε από τις επιταγές της παγκοσμιοποίησης που απειλεί με ισοπέδωση την εθνική μας ιδιοπροσωπία ούτε από τα σύγχρονα κελεύσματα δημοσιολογούντων και ιστοριογραφούντων, οι οποίοι επικαλούμενοι το «εθνικό συμφέρον», εισηγούνται παραίτηση από καθετί εθνικό.
Δεύτερον, οι παραπάνω διαπιστώσεις, που αφορμώνται από την ιστορική συνείδηση και κουλτούρα σημαντικού τμήματος των Ελλήνων, δεν θα πρέπει να αποτελέσουν τροχοπέδη στις προσπάθειες της Ελλάδος να επιλύσει το πρόβλημα της ονοματοδότησης του γειτονικού κράτους.
Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει υπό καθεστώς ασφυκτικών διεθνών πιέσεων και χρονοδιαγραμμάτων που συντάσσονται από τρίτους, και βέβαια χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες εγγυήσεις για την αλλαγή του Συντάγματος του κρατιδίου, με απάλειψη διατυπώσεων αλυτρωτισμού.
Όσο το ιδεολόγημα του «μακεδονισμού», φαντασιακό «κατασκεύασμα» του Τίτο εδώ και εβδομήντα χρόνια θα επιζεί στα Σκόπια, τόσο θα απομακρύνεται η λύση του προβλήματος. Η αλλαγή της ονομασίας αεροδρομίων και το γκρέμισμα αγαλμάτων που μπορούν να ξαναστηθούν, δεν φτάνουν…
* Tου Βασίλη Πλατή, φιλόλογου-δρος Ιστορίας Α.Π.Θ.