Του Γιάννη Μήτσιου
φυσικού - νομικού
Όπως είναι γνωστό, ο ΟΟΣΑ (Οικονομικός Οργανισμός Συνεργασίας και Ανάπτυξης) οργανώνει κάθε τρία χρόνια ένα διεθνή μαθητικό διαγωνισμό με τον τίτλο PISA (Διεθνές Πρόγραμμα Αξιολόγησης Μαθητών). Στον διαγωνισμό αυτόν οι μαθητές εξετάζονται στα Μαθηματικά, στις Φυσικές Επιστήμες και στην κατανόηση κειμένου. Για την τελευταία εξέταση δίνεται στους μαθητές ένα κείμενο τριών σελίδων, το ίδιο σε όλους, μεταφρασμένο στις αντίστοιχες γλώσσες και τους ζητούν να γράψουν μία περίληψη με εκατό το πολύ λέξεις (δέκα αράδες περίπου). Η Ελλάδα, δυστυχώς, κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις (42η μεταξύ 65 χωρών και 4η από το τέλος μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης). Είναι εύκολο να κατανοήσει κάποιος ότι πρόκειται για διασυρμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος που δεν μπορεί να συνεχίζεται.
- Η λύση είναι γνωστή: Να βελτιωθεί το εκπαιδευτικό μας σύστημα, πράγμα που απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό και, κυρίως, κόπο και χρόνο στα σχολεία και όχι στα φροντιστήρια και στα "ιδιαίτερα". Η άλλη λύση, απλή και εύκολη, είναι αυτή που εισηγείται η ΟΛΜΕ: Δεν χρειάζεται να παιδευόμαστε, αρκεί να μην λάβουμε ξανά μέρος στον διαγωνισμό PISA. Τα επιχειρήματα της ΟΛΜΕ υπέρ της μη συμμετοχής στον διαγωνισμό PISA είναι ότι ο διαγωνισμός αυτός είναι έμπνευση του ΟΟΣΑ της λιτότητας και αφετέρου νομιμοποιεί την κατηγοριοποίηση και την ταξική διαφοροποίηση των σχολείων, ενώ εισάγει την ωφελιμιστική αντίληψη για τη γνώση. Ετσι, λοιπόν, το πρόβλημα μπορεί να λυθεί εύκολα με λίγη φαντασία, όπως αυτή που διαθέτει η ηγεσία της ΟΛΜΕ. Ακούγοντας κάποιος όλα αυτά δυσκολεύεται να τα χαρακτηρίσει: Να είναι άραγε συμπεράσματα ενδελεχών και βαθυστόχαστων ερευνών, μήπως υπάρχουν μαγικές λύσεις άγνωστες στους πολλούς ή μήπως εφαρμόζεται η αρχή "όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια"; Και, επιτέλους, απορρίπτουν τον Αριστοτέλη ο οποίος τόνιζε στον μαθητή Μεγαλέξανδρο πως δεν υπάρχει βασιλικός, δηλαδή εύκολος, δρόμος που να οδηγεί στη μόρφωση. Ο δρόμος αυτός είναι ανηφορικός, δύσβατος και δύσκολος και ίδιος για όλους, βασιλιάδες και κοινούς θνητούς.
- Τις προάλλες, "εκπέμποντας" στο ίδιο μήκιος κύματος με την ΟΛΜΕ, ο υπουργός Παιδείας κ. Αριστείδης Μπαλτάς ανακοίνωσε την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων των μαθητών που επιλέγουν να εγγραφούν στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία της χώρας και η επιλογή των μαθητών θα γίνεται με κλήρωση. Οι λόγοι που επικαλείται είναι περίπου ίδιοι με τους λόγους της ΟΛΜΕ: Οι εξετάσεις προκαλούν δυσάρεστες και απαράδεκτες ψυχολογικές επιπτώσεις. Οι αποτυχόντες θα αισθάνονται ταπείνωση και κοινωνική απαξίωση και οι επιτυχόντες το κόμπλεξ της υπεροχής και της ανωτερότητας που θα αποτελεί ρετσινιά σε όλη τους τη ζωή. Εχω την εντύπωση ότι δεν φέρνει καμία νεωτερικότητα. Ακόμη και οι πιο μικροί μαθητές των σχολείων από φθόνο προς τον ευφυή, τον μελετηρό, τον ικανό, τον άξιο και υπεύθυνο μαθητή προσπαθούν να τον μειώσουν προσάπτοντας σ΄αυτόν διάφορα απαξιωματικά και εξευτελιστικά προσωνύμια. Δεν είναι το υπόδειγμα προς μίμημη αλλά το παράδειγμα προς αποφυγήν. Είναι τα μαμόθρεφτα, τα φυτά, οι σπασίκλες.
- Πολλές φορές αυτές οι απόψεις για τους διαπρέποντες μαθητές εκφράζοντας με πράξεις. Με λεκτική, ψυχολογική, ακόμη και με σωματική βία. Και είναι να απορεί κανένας πώς οι πλέον αρμόδιοι και υπεύθυνοι για την παιδεία της νεολαίας μας δεν αντιλαμβάνονται το κακό που προξενούν σε όλα τα παιδιά που βρίσκονται στην πιο ευαίσθητη φάση της ηλικίας τους. Δεν καταλαβαίνουν ότι οι αντιλήψεις και συμπεριφορές αυτές παίρνουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, γίνονται bulling, όπως λέγεται σήμερα ο σχολικός εκφοβισμός, γίνεται νταηλίκι, γίνεται θρασυδειλία που μπορεί να οδηγήσει ακόμη σε θάνατο; Ακόμη δεν έχει στεγνώσει το δάκρυ που χύθηκε σε όλη την Ελλάδα από τον άδικο χαμό του Βαγγέλη, το φοιτητή της Γαλακτομικής Σχολής Ιωαννίνων. Πριν από είκοσι χρόνια είχε γίνει μία έρευνα προκειμένου να βρεθούν οι τρεις κυρίαρχες ιδιότητες των μαθητών των Λυκείων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για τους Ελληνες μαθητές βρέθηκε ότι είναι: Ευφυείς, ευτραφείς, και απείθαρχοι. Δεν γνωρίζω πόσοι είναι οι Ελληνες που δεν πιστεύουν πως αν η πειθαρχία μειωνόταν η ελληνική παιδεία θα είχε μεγάλη βελτίωση.