''...Oι πολιτικές παρατάξεις βασίζονται πάνω σε μια φορτισμένη παρεξήγηση των μαζών. Οι μάζες νομίζουν πως εκπροσωπούνται και οι παρατάξεις με τη σειρά τους νομίζουν ότι... εκπροσωπούν». Έτσι εκκινεί ένα ακόμη αριστουργηματικό, ευφυές, ειρωνικό και εύστοχο σχόλιο του σπουδαίου Μάνου, αυτή τη φορά για τις πολιτικές παρατάξεις.
Όμως, αυτό που θέλω ιδιαιτέρως να φανεί, είναι πως οι πολιτικές παρατάξεις μέσα στα συμπλέγματα των αστρικών σωμάτων, μοιραία αποκτούν ιδεολογία υψιπετή, των σύννεφων και των βροχών που προκαλούν τεράστιες θύελλες και καταιγίδες.
Και σε μια κρίσιμη στιγμή, τα κόμματα και οι παρατάξεις χάνονται μέσα στο ουράνιον χάος, αφήνοντας τους οπαδούς μετέωρους, χαζούς, χωρίς την πρόβλεψη κάποιου λεωφορείου για να μεταφερθούν τουλάχιστον, στην αντιπέρα όχθη, όπως θα μου 'λεγε ο φίλος ποιητής Χρονάς, σε μια στιγμή ανυποψίαστη.
Τότε θα με ρωτήσετε, γιατί να ανήκουμε σε κόμματα και παρατάξεις, όταν δε μας αφήνουνε κι εμάς να εμπλακούμε; Αυτό δε θέλει εξήγηση, γιατί έτσι καθώς γίναμε πολλοί πάνω στη γη, πώς θα ελέγξουνε τον κάθε ένα χωριστά, πως θα τον παρακολουθούνε και πως θα ξέρουνε τι σκέφτεται και που το πάει ο λογισμός του; Μόνο σαν είναι κάπου εγγεγραμμένος που να εκπροσωπείται και να εκπροσωπεί, μονάχα τότες είναι δυνατό να ελεχθεί και να μην προκαλεί, να μην αποτελεί μιαν απειλή...''είπε κι ελάλησε ο Μάνος για τ' αδηφάγο σύστημα το ορατό κι αόρατο με τα πάμπολλα προσωπεία θα πρόσθετα κ θα εστιάσω πάλι στον πολυπαραξηγημένο, ίσως κι απ τις φιλίες του (π.χ. με τον Κ.Καραμανλή) Μάνο που τελικά κρίνεται αλλά απ' το έργο του κι όσα επαναστατικά, σαν κι τούτα που ξεστόμισε και συντηρητικό δεν τον κάνουν. Για την όψη του τέρατος ,της εξουσίας δηλαδή, γράψαμε αλλά οι καιροί τ' απαιτούν ξανά, απαιτούν Χατζηδάκη κι αλήθειες!
''Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει. Και η πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι, να συνηθίσουμε τη φρίκη και να μας τρομάζει η ομορφιά.(...)
Απ' την ώρα που ο Frankenstein γίνεται στόλισμα νεανικού δωματίου, o κόσμος προχωράει μαθηματικά στην εκμηδένιση του.
Γιατί δεν είναι που σταμάτησε να φοβάται, αλλά γιατί συνήθισε να φοβάται. Κι εγώ με τη σειρά μου δεν φοβάμαι τίποτα περισσότερο, απ το μυαλό της κότας. Απ το να υποχρεωθώ να συνομιλήσω με μια κότα ή μ ένα σκύλο, ή τέλος πάντων, μ ένα ζώο δυνατό πού βρυχάται. Τί να τους πω και πώς να τους το πω; Και μήπως δεν είναι εξευτελισμός, αν επιχειρήσω να μεταφράσω ή να καλύψω τις σκέψεις μου, κάτω από φράσεις απλοϊκές και ηλίθια νοήματα, για να καθησυχάσω τυχόν τη φιλυποψία μιας κότας, που όμως έχει άνωθεν τοποθετηθεί για να μας ελέγχει και να μας καθοδηγεί;
Η υποταγή ή ο εθισμός σε μια τέτοια συνύπαρξη, ή συνδιαλλαγή, δεν προκαλεί τον κίνδυνο της αφομοίωσης ή της λήθης, του πώς πρέπει, του πώς οφείλουμε να σκεφτόμαστε, να πράττουμε και να μιλάμε; Αναμφισβήτητα αρχίσαμε να το ανεχόμαστε. Και η ανοχή, πολλαπλασιάζει τα ζώα στη δημόσια ζωή, τα ισχυροποιεί και τα βοήθα να συνθέσουν με ακρίβεια τη μορφή του τέρατος, που προΐσταται, ελέγχει και μας κυβερνά.
Το τέρας σχηματίζεται από τα ζώα κι απ τους εχθρούς.
Ο εχθρός γεννιέται, δεν γίνεται. Μας παρακολουθεί άπ' το σχολείο, σαν ήμασταν παιδιά, κι επιζητεί τον εξαφανισμό μας.
Θα σας θυμίσω μια συνομιλία τότε, μέσα στη τάξη του σχολείου. Με πλησιάζει ένας ψηλός συμμαθητής, μ ένα δυσάρεστο έκζεμα στο δέρμα του προσώπου του, στραβή τη μύτη και ξεθωριασμένα τα μαλλιά του, ακατάστατα. Ήταν η πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς.
-Πώς λέγεσαι, ρωτάει, ενώ πλάι του είχαν σταθεί αμίλητοι δυο άλλοι, δικοί του φίλοι.
- Βασίλης, του απαντώ.
- Και πού μένεις, εξακολουθεί εκείνος.
- Πάνω στο λόφο, του λέω και τον κοιτώ στα μάτια. Εκείνος χαμογέλασε κι άφησε να φανούν τα χαλασμένα δόντια του. Μου λέει:
- Εγώ μένω στην απέναντι όχθη. Είσαι λοιπόν εχθρός. Και μου δίνει μια στο κεφάλι με το χέρι του, που με πονάει ακόμα τώρα σαν το θυμηθώ. Τον κοιτάζω έτοιμος να κλάψω. Μα συγκρατιέμαι. Αυτός σκάει στα γέλια και χάνεται. Προς το παρόν.
Γιατί θα τον ξαναδώ: Εισπράκτορα, εκπαιδευτή στο στρατό, τηλεγραφητή, κλητήρα στο υπουργείο, αστυνόμο, μουσικό στην ορχήστρα, παπά στην ενορία, συγκάτοικο στην πολυκατοικία, γιατρό σε κρατικό νοσοκομείο και τέλος νεκροθάφτη, όταν πετύχει να με θάψει. (...)
Πώς θ αντιδράσουμε και πώς δεν θα συμβιβαστούμε με το τέρας; ''αναρωτιέται ο Μ.Χ. κι εγώ κ χιλιάδες ακόμη, πλην του πλήθους των οπαδών που οσμίζονται αλλά ποτέ δεν παραδέχονται ότι τα κόμματα θα τους αφήσουν μετέωρους στου χαμού τα χέρια...
Αντίο αμίγκος
Του Πέτρο Ιωάννου καθηγητή και υπ.βουλευτή με το Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο petran61@hotmail.com
