Κανονικά, όταν η Κική λέει τυριά δεν εννοεί φέτα. Ούτε βέβαια ελληνικές κεφαλογραβιέρες, κασέρια ή δανέζικες γκούντες, έμενταλ και λοιπά που τρώει η φτωχολογιά να χορτάσει την πείνα της. Όοοοχι ! Η Κική ήθελε πάντα τυριά που να συνθέτουν μια «θεματική ποικιλία», λέει (απορώ πού διάολο κονόμησε τέτοια έκφραση το βούρλο). Έτσι για παράδειγμα δηλώνει λάτρης του Pecorino Toscano, του Fontinad’ Aosta και της Robiola Piemonte, τυριά τα οποία είναι κατάλληλα για μια ιταλική «εσάνς» στο τραπέζι. Επίσης, για μια γαλλική βραδιά προτείνει Beau fort de Savoie, μαζί με Charolais de Bourgogne που συνδυάζεται απόλυτα με Cantald’Auvergne, τυριά δηλαδή που η Κική έτρωγε στο χωριό της, τον Νεζερό (ή Νιζιρό, όπως ξέρουν οι Λαρισαίοι την όμορφη και ορεινή Καλλιπεύκη).
Βέβαια, όταν της το θυμίζω με αποπαίρνει λέγοντας «άντε πάαινε από δω βρε βλάχο, να φας καμιά φέτα ή κάνα τουλουμοτύρι» και εγώ δεν καταλαβαίνω τι το κακό έχει το τουλουμοτύρι, πολύ δε περισσότερο η θεϊκή φέτα που τη ζηλέψανε πολλοί, ακόμη και οι Καναδοί.
Εγώ το ομολογώ. Φέτα, ξερό ψωμί και εθνική περηφάνια. Για την ακρίβεια, μόνο φέτα. Φέτα λαχταριστή, με κάπως πιπεράτη γεύση, αλειμμένη με λίγο λαδάκι και ρίγανη… Μμμμ… μάμα μία… μάμα δύο και τρεις μην σου πω ! Φέτα με ζεστό και τραγανό ζυμωτό ψωμί και μια γλυκιά ντοματούλα… Και άσε τους άλλους με τα πεκορίνα, τις γκοργκοντζόλες και τα ροκφόρια τους τα μουχλιασμένα.
Η φέτα δεν είναι τυρί… Η φέτα για τους Έλληνες είναι ανάμνηση, είναι καθημερινό βίωμα που κουβαλάει τον δικό της μύθο… Είναι το σάντουιτς που ετοίμαζε η μάνα που μας κυνηγούσε να μας ταΐσει στους δρόμους της γειτονιάς εκείνα τα μαγικά καλοκαίρια της ξενοιασιάς και του ατέλειωτου παιχνιδιού. Είναι το κολατσό του οικοδόμου, τυλιγμένο σε κάτι πάνινες πετσέτες, λευκές με μπλε καρό, ετοιμασμένο από το στοργικό χέρι μιας γυναίκας όταν ξεπροβοδούσε τον άντρα για τη δουλειά. Ψωμί, τυρί φέτα, ντομάτα, μπορεί και κάνα κρεμμύδι… Και ξανά πάλι στη δουλειά, στην πλάκα της οικοδομής που ο καυτός ήλιος είχε μετατρέψει σε κόλαση.
Η φέτα είναι παρούσα στο καθημερινό τραπέζι με τα γεμιστά και τις μελιτζάνες... Έδινε και δίνει το «παρών» κάθε Κυριακή, συντροφεύοντας το κοτόπουλο με τις πατάτες… Είναι παρούσα σε γιορτές, σε γλέντια, σε γάμους και χαρές… Και δεν υπάρχει περίπτωση να καθίσει παρέα σε ταβέρνα για φαγητό και να μην «χτυπήσει» μια φέτα ψητή, ελαφρώς καυτερή.
Για τη Λάρισα, η φέτα είναι όμως και μια ταυτότητα… Είμαστε τα «τυριά», είμαστε τα «τυρόγαλα» όπως μας χλευάζουν – έτσι νομίζουν- οι φίλαθλοι στην αντίπαλη εξέδρα. Είμαστε. Και όταν λέμε τυριά εννοούμε φέτα βέβαια. Η φέτα είναι τόσο βαθιά εγγραμμένη στο μυαλό μας ως εικόνα, ώστε όταν μιλάμε για τυριά δεν χρειάζονται διευκρινίσεις. Η έννοια τυρί, παραπέμπει αυτομάτως στη φέτα.
Ένα τέτοιο εκλεκτό προϊόν είναι αναπόφευκτο ότι θα προσπαθούσαν κατά καιρούς να το αντιγράψουν. Δεν το γλιτώνεις. Και οι Γάλλοι είδαν το «ροκφόρ» να το αντιγράφουν οι Δανοί, και το «κονιάκ» παράγεται παντού ως «μπράντι» και άμα βγεις στην αγορά θα βρεις… «προσιούτο» Καρπενησίου να γλείφεις τα δάχτυλά σου. Ο κλέψας του κλέψαντος γίνεται… Απλά ο Έλληνας, γαλουχημένος απ’ τα μικράτα του με τη λογική μιας υποτιθέμενης εθνικής απειλής, βγάζει… νύχια. Διότι ως γνωστόν «η Μακεδονία είναι ελληνική», «η Βόρεια Ήπειρος είναι ελληνική» και «η φέτα είναι ελληνική» και το «τσίπουρο είναι ελληνικό» και γενικώς ό,τι καλό χάρισε ο θεός στον κόσμο είναι ελληνικό, και καθίστε καλά μην κάνουμε κάνα συλλαλητήριο που θα ’ναι όλο δικό σας παλιοκερχανατζήδες.
Για την ώρα κάνουμε… συσκέψεις. Γενικά, όταν προκύπτουν εθνικές απειλές, μια σύσκεψις επιβάλλεται. Πάνε οι εκπρόσωποι φορέων, πάνε οι βουλευτάδες όλων των κομμάτων, ξιφουλκούν και κατηγορούν οι μεν τους δε, «εσείς φταίτε», «όχι εσείς», λόγια παχιά και παράτες, ξέρουν δεν ξέρουν το αντικείμενο- που συνήθως δεν το ξέρουν. Και βουρ, όλοι μαζί να πάμε με ένα υπόμνημα στον υπουργό, ζήτω μας νικήσαμε!
Το λοιπόν, είπα κι εγώ να ρωτήσω κάποιον της δουλειάς. Κάποιον που παράγει φέτα.
- Τι γίνεται ρε Τάκη με τους Καναδούς;
Ντάξει μωρέ, καλά κάνουμε και φωνάζουμε, αλλά δεν είναι αυτό το μεγάλο πρόβλημα… Η φέτα, λέει, έχει τόση ζήτηση ώστε και δέκα φορτηγά να είχα «τώρα δας», θα τα ’σπρωχνα στη Γερμανία…
- Και γιατί ρε συ Τάκη δεν παράγουμε, αφού μας το ζητάνε;»
Με τι γάλα; με ξανα-απαντάει. Η κτηνοτροφία μειώνεται, σχέδιο για κτηνοτροφία δεν έχουμε, σχέδιο για τη φέτα δεν έχουμε, σχολές να βγάζουμε νέους τυροκόμους δεν έχουμε, νοθεία με ξένα γάλατα κάνουμε, ο καθένας του κεφαλιού του κάνει. Όταν οι ξένοι ανταγωνιστές οργανώνονται κι εκσυγχρονίζονται, εμείς εξακολουθούμε να παράγουμε και να διακινούμε τη φέτα με μεθόδους και μάρκετινγκ περασμένων δεκαετιών. Κι έχεις τους πολιτικάντηδες να σου τραβάνε και λόγους περί ανάπτυξης από πάνω, να λες «ρε τον μπαγάσα, μεγάλο μυαλό – στο τσεπάκι την έχει την ανάπτυξη».
* * *
Η φέτα είναι ελληνική Κική μου… Αναντάμ παπαντάμ, ρώτα και τους μπαρμπάδες σου από τον Νιζιρό. Τούτο το τυρί δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει, είναι δικό μας και το κάνουμε ό,τι θέμε. Είναι ένα τυρί που φτιάχτηκε από Έλληνες για Έλληνες. Γι’ αυτό θα το κρατήσουμε εδώ, να το τρώμε και να χαιρόμαστε. Δεν πουλάμε εμείς τη φέτα μας.
Ας την πουλήσουν οι Καναδοί, σκασίλα μας.
(Και πού ξέρεις; Όταν κάποτε λανσαριστεί ως Feta de Montreal Fetad’ Ontario ή Fetade Vancouver μπορεί και να το καταδεχτείς ακόμη κι εσύ Κικίτσα μου. Είναι ζήτημα… «θεματικής ποικιλίας»…)
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalessis@yahoo.gr