Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας μια σειρά από παράγοντες που διαμορφώνουν αυτό το κλίμα, όπως η κατάσταση εμπόλεμων χωρών, η αυξημένη προσφυγική ροή από τους ταλαιπωρημένους αυτούς ανθρώπους που αναζητούν την ελπίδα και το όραμα μιας καλύτερης ζωής, έχοντας στην αγκαλιά τους μικρά παιδιά, η οικονομική ασφυξία της Χώρας και η καθυστέρηση εκταμίευσης κονδυλίων από την Ευρώπη, η δέσμευσή μας απέναντι στο Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο και τις Συμβάσεις που αφορούν τα Ανθρώπινα Δικαιώματα που πρέπει να τηρήσει η Χώρα μας, καθώς και το ανθρώπινο πρόσωπο που οφείλουμε να δείξουμε απέναντι στους πρόσφυγες και τις οικογένειές τους. Αναμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι είμαστε αντιμέτωποι με ένα από τα μεγαλύτερα φαινόμενα μετακίνησης πληθυσμού, λόγω των προσφυγικών - μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη. Πρόκειται για τη χειρότερη προσφυγική κρίση από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σύμφωνα με επίσημες πηγές του ΟΗΕ, 4.000.000 άνθρωποι εμπόλεμων χωρών κατευθύνονται ή έχουν μεταβεί προς τα τουρκικά παράλια και από εκεί επιθυμούν το πέρασμά τους προς την Ευρώπη. Είναι ένας τεράστιος αριθμός στα ιστορικά δεδομένα, που κατά την εκτίμησή μας αναμένεται να αυξηθεί, εάν δεν ληφθούν άμεσα όλες εκείνες οι πρωτοβουλίες σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο, προκειμένου να αρθούν τα αίτια που προκάλεσαν την ανθρωπιστική αυτή κρίση, αλλά και να ληφθούν τα μέτρα που επιβάλλονται για τη διαχείριση του φαινομένου αυτού. Ο πόλεμος στη Συρία έχει καταστροφικές συνέπειες για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας αυτής. Οικογένειες ολόκληρες εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, χωρίς τα υπάρχοντά τους και στην καλύτερη περίπτωση μόνο με ένα σακίδιο στην πλάτη, αναζητώντας ένα ασφαλές περιβάλλον και αδιαφορώντας για το αν θα κινδυνεύσουν στο Αιγαίο. Μόνο για το μήνα Οκτώβριο πέρασαν από την Τουρκία στην Ελλάδα 200.000 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ από τις αρχές του έτους πέρασαν και καταγράφηκαν περισσότεροι από 600.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Σήμερα, που μιλάμε η κατάσταση αυτή, έχει πλέον διογκωθεί επικίνδυνα. Μπορεί να σοκάρουν την παγκόσμια κοινή γνώμη οι τραγικές εικόνες με τα παιδάκια που πνίγονται, προσπαθώντας να διαφύγουν από την κόλαση της Συρίας, αλλά δυστυχώς η ευαισθησία εξαντλείται εκεί. Οι χιλιάδες προσφύγων (πολύ περισσότερων μεταναστών) που καταφθάνουν καθημερινά στα ελληνικά νησιά και εκλιπαρούν για τα απαραίτητα ως προς την διαβίωσή τους και οι ντροπιαστικές σκηνές που διαδραματίζονται στα σύνορα αλλά και σε σταθμούς Ευρωπαϊκών πόλεων, δεν ευαισθητοποιούν όσο θα έπρεπε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η τεράστια προσφυγική και μεταναστευτική κρίση είναι μία πραγματικά ανοικτή πληγή για την Ευρώπη που αιφνιδιάστηκε και αδυνατεί να την διαχειριστεί. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αποφασίσουν χωρίς καμία περαιτέρω καθυστέρηση να λάβουν τα μέτρα εκείνα που θα δώσουν οριστική λύση στο μεταναστευτικό ζήτημα και παράλληλα θα διασφαλίσουν την εσωτερική ασφάλεια που είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε. Η Ευρώπη καλείται σήμερα να πάρει γενναίες αποφάσεις. Δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμούς. Τα όποια μέτρα αποφασίζονται, διαχειρίζονται μερικώς το πρόβλημα, χωρίς να επιλύεται ουσιαστικά. Η Ευρώπη οφείλει να αντιμετωπίσει συνολικά το πρόβλημα. Αλλά απαιτείται συνολική αλλαγή πολιτικής, και κυρίως έμπρακτη αλληλεγγύη. Στην Ευρώπη υπάρχουν διαφορετικές κάθε φορά στάσεις στην αντιμετώπιση των ζητημάτων. Άλλωστε αυτό είναι το προνόμιο της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας του λόγου. Κάθε χώρα θέτει τα δικά της κριτήρια, ανάλογα με τα πολιτισμικά και τα κοινωνικά της δεδομένα. Η Ευρώπη, όμως πέραν των ανωτέρω, οφείλει να δείξει το ανθρώπινό της πρόσωπο απέναντι στους πρόσφυγες και αυτό άλλωστε επιβάλλουν όλες οι Ευρωπαϊκές και Διεθνείς Συνθήκες που αφορούν στα ανθρώπινα δικαιώματα. Η όποια μορφή εκμετάλλευσης της ανθρώπινης ζωής αντιβαίνει κάθε έννοια Δικαίου και ανθρώπινης αξίας. Πρέπει να εφαρμοστούν (επειγόντως) αποτελεσματικές δράσεις, ώστε τα κράτη-μέλη να καταπολεμήσουν τις σπείρες εμπορίας ανθρώπων. Να δοθεί (ύψιστη) προτεραιότητα στη διάσωση ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο, αντί να εφαρμόζονται εφήμερες μεταναστευτικές πολιτικές που δεν οδηγούν σε μία επαρκή λύση. Συνεπώς, τα κράτη-μέλη της Ευρώπης θα πρέπει να προβλέπουν μια (μέγιστη) επαρκή χρηματοδότηση για τις Χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, όπως η Ελλάδα και που καλούνται να διαχειριστούν τις προσφυγικές ροές. Η Ελλάδα, παρά τις αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζει με την ανθρωπιστική της κρίση στο σώμα: της κοινωνίας, του λαού και του έθνους - λόγω δυσβάσταχτης λιτότητας, έχει ανταποκριθεί ικανοποιητικά και σε αυτό το μείζον πρόβλημα. Παράλληλα, θα πρέπει να επισημανθεί βροντόφωνα, ότι το μεταναστευτικό - προσφυγικό πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί μέσα στα όρια της Ευρώπης μόνο. Χρειάζεται (πρωτίστως) και η συνδρομή της Τουρκίας, η οποία θα πρέπει να δεχθεί να δημιουργηθούν στο έδαφός της, κοντά στα τουρκικά της παράλια, κέντρα hotspot και άλλες δομές φιλοξενίας (καθώς επίσης και στο Λίβανο και στην Ιορδανία), ώστε να πραγματοποιούνται από εκεί όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες ταυτοποίησης, καταγραφής και μετεγκατάστασης των προσφύγων με τη συνδρομή του FRONTEX, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα αποτρέπονται οι πνιγμοί και οι «θλιβερές» εικόνες που ακολουθούν και εκτυλίσσονται στο Αιγαίο, ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλίζεται πιο αποτελεσματικά η ασφάλεια των κρατών-μελών της Ε.Ε. Πρέπει να σεβαστούν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Κανόνες Δικαίου αναγνωρίζοντας νομικά το δικαίωμα στην αναζήτηση και απόλαυση ασύλου και να εγγυώνται στους πρόσφυγες θεμελιώδη δικαιώματα όπως η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη. Ναι στην εσωτερική ασφάλεια στην Ευρώπη. Ναι στους καλύτερους ελέγχους στα σύνορα, όχι όμως στα κλειστά σύνορα, τα οποία ακυρώνουν την ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης. Η Ελλάδα (ανέκαθεν) είναι αρωγός και υποστηρικτής της ανθρωπιστικής στάσης, του σεβασμού απέναντι στον άνθρωπο και καταγγέλλει τα όποια φαινόμενα σκληρότητας και εξαπάτησης της ανθρώπινης ζωής, χωρίς αυτό να αποτελεί «πάτημα» και να εκλαμβάνεται από τρίτους ως αδυναμία της χώρας μας για την προάσπιση των Εθνικών συμφερόντων. Οι πρόσφυγες στο σύνολό τους δεν είναι κακούργοι, ούτε φονιάδες. Είναι άνθρωποι που ξεριζώνονται από την πατρίδα τους, που φεύγουν από τον εφιάλτη του πολέμου, για να αναζητήσουν την ελπίδα στην Ευρώπη και το δικαίωμα στη ζωή. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να καταλάβει και να μεταφέρει το μέγεθος του πόνου, της ανασφάλειας, της αδικίας και του φόβου που νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι, οι οποίοι έχουν χάσει τα πάντα και ζητούν βοήθεια. Εμείς οι Έλληνες ζήσαμε στο πετσί μας πώς είναι να είσαι πρόσφυγας ή μετανάστης και να ξεριζώνεσαι από την Πατρίδα σου, αναζητώντας το όραμα και την ελπίδα σε μια ξένη χώρα-γη. Ποιος, Έλληνας ειδικά, μπορεί να γίνει ο «εφιάλτης» αυτών των ανθρώπων και να τους εγκαταλείψει να πνιγούν; Να τους κοιτάξει κατάματα με τα μωρά στην αγκαλιά τους και την απόγνωση στο βλέμμα τους και να τους καταδικάσει, ρίχνοντάς τους ευθύνες επειδή διεκδικούν να ζήσουν; Ποιος μπορεί να χαρεί, αν η ζωή αυτών των ανθρώπων γίνει μια κόλαση ή στην χειρότερη των περιπτώσεων μείνουν για πάντα στο βυθό της θάλασσας του Αιγαίου; Η ανωτερότητα ενός λαού κρίνεται από την ηθική του και τον ανθρωπιστικό του χαρακτήρα. Και εμείς οι Έλληνες είμαστε περήφανοι γι` αυτά! Το σύνολο του Ελληνικού λαού απαιτεί δικαίως την ισότιμη συμμετοχή μας στην Ευρώπη της Δημοκρατίας, της Αλληλεγγύης και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στην Ευρώπη του μέλλοντος, της ανάπτυξης και της ευημερίας. Δεν μπορούμε να είμαστε επικριτές και να αμφισβητούμε τα πάντα. Οφείλουμε να αναλάβουμε, όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη, τις ευθύνες μας σε ότι αφορά το Μεταναστευτικό ζήτημα, τηρώντας τις Συμβάσεις για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο. Τέλος, μέσα από αυτή την κατάσταση και την τεράστια εισροή των προσφύγων και των μεταναστών, την οποία δεν ήταν δυνατόν και δεν μπορούσε κανείς να προβλέψει, πρέπει να ακολουθήσουμε Εθνική στρατηγική στο μεταναστευτικό ζήτημα, συνεργαζόμενοι με όλα τα Ευρωπαϊκά και Διεθνή Φόρα, προκειμένου να διαχειριστούμε την κατάσταση κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να περιορίσουμε τις συνέπειες που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια και την επόμενη δεκαετία ενδεχομένως. Για να συμβούν, όμως, όλα αυτά επιτυχώς, πρωτίστως χρειάζεται η άμεση εκεχειρία όλων των εμπλεκόμενων χωρών-κρατών στον κάθε μορφής πόλεμο. Αν δεν σταματήσει, η άδικη αιματοχυσία αθώων πολιτών (για γεωπολιτικούς κυρίως λόγους)συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων, τότε πολύ φοβούμεθα ότι το προσφυγικό-μεταναστευτικό πρόβλημα όχι μόνο δεν θα βρει τη λύση του, αλλά θα διογκωθεί επικίνδυνα με ανεξέλεγκτες διαστάσεις για τη Χώρα μας ιδιαίτερα, την Ευρώπη και τον κόσμο γενικότερα. Το απευχόμαστε.
*Βιβλιογραφία. «Διεθνείς Μεταναστευτικές Κρίσεις / Ανθρώπινα Δικαιώματα»
Από τον Γεώργιο Ν. Ξενόφο
* Ο Γεώργιος Ν. Ξενόφος, είναι Λογοτέχνης
-Ποιητής, Ιστορικός Μελετητής, Συγγραφέας.