Είχα την ατυχία να μην είμαι στα εγκαίνια της έκθεσης για λόγους που δεν μπορούσα να ξεπεράσω. Και λέω ατυχία, γιατί δεν άκουσα το ζωγράφο να μιλάει με τόση αγάπη, με τόση σύνεση, όσο και με κάποια αμφιβολία για τη δική του ζωγραφική τέχνη. Τον άκουσα και στο παρελθόν και ένιωσα στα λόγια του πως κάτι θέλει ακόμα για να χαρεί, όσο πρέπει, την ολοκλήρωση του έργου του. Ο Σαμαράς έχει τη στόφα του μεγάλου καλλιτέχνη, που είναι το σεμνό του ανθρώπου, η αιδώς του δημιουργού. Έχομε στη Λάρισα τον ζωγράφο που είναι πανελλήνια γνωστός, ο οποίος απ’ την πρώτη του έκθεση στην Αθήνα τότε, χαρακτηρίστηκε ο καλύτερος της γενιάς του. Έπρεπε όμως για λόγους να γυρίσει στην επαρχία η οποία πάντα ως τώρα δεν έχει τα μέσα να υποστηρίξει το έργο σπουδαίων καλλιτεχνών.
Ελληνική νοοτροπία και αυτό.
Μπαίνοντας στο χώρο της έκθεσης και κοιτάζοντας γύρω θαμπώνεσαι από μια ομορφιά του άσπρου που το στολίζουν τα έργα του ζωγράφου. Σου μιλάει με ανθρώπινη ευγένεια η αρμονία των χρωμάτων και νιώθεις να ακούς μόνο τη σιωπή τους. Όσο περπατούσες απέναντι και δίπλα τους, καταλάβαινες πως κάθε πίνακας σε κρατούσε εκεί και σε παρακινούσε να τον ακούσεις, να τον διαβάσεις. Η ζωγραφική του Σαμαρά αφηγείται και όπως διάβασα και άκουσα, όλες οι μεγάλες τέχνες, ακόμα και η ποίηση αφηγούνται. Από μαθητής ακόμα έμαθα, για τη μεγάλη αξία της αφήγησης του Ομήρου, του μεγαλύτερου ποιητή όλως των εποχών, όπως λένε Έλληνες και ξένοι. Συνειδητοποιώντας την καλλιτεχνική ομορφιά του συνόλου και διαβάζοντας και τον τίτλο που έχει ο ζωγράφος σε κάθε έργο, αυθόρμητα έβαζα με το νου μου κι εγώ τίτλους για την έκθεση. Πρώτος τίτλος μου ήρθε ‘’ Η Σιωπή της Αγάπης’’, μετά ‘’Η Μοναξιά της Αγάπης’’ και ύστερα ‘’ Η Χαρμολύπη της Αγάπης ‘’ Η αγάπη είναι η ουσία όλων των καλλιτεχνικών δημιουργημάτων. Γι’ αυτό και στο έργο του Σαμαρά σού συστήνεται με αιδώ, που τη συνοδεύει ελαφρό κοκκίνισμα. Οι λέξεις ‘’μοναξιά’’ ‘’σιωπή’’, ‘’χαρμολύπη’’ ήρθαν στο νου μου, γιατί τις είδα και τις τρεις σε όλο το έργο, όχι με τη μορφή της άρνησης η σιωπή και η μοναξιά, αλλά με τη μορφή της θέσης απέναντι στη ζωή, γι’ αυτό και η χαρμολύπη, που είναι η χαρακτηριστική αρετή του έργου του ζωγράφου. Κοιτάζοντας όποιον πίνακα του Σαμαρά, με το φως του που τρυπώνει παντού, με τα χρώματα εκείνα, που αν και τολμηρά μερικά, όπως το κόκκινο, ησυχάζουν και συνυπάρχουν τόσο φιλικά, ώστε ο θεατής – αναγνώστης να νιώθει να του μιλούν ήσυχα χωρίς μεγάλες χειρονομίες ή απότομες άλλες κινήσεις.
Οι φιγούρες όλες μοναχικές ακόμα και αν είναι με άλλες μαζί, ζουν στο δικό τους κόσμο. Δεν σε κοιτούν. Αν καμία γυρίζει προς το μέρος σου, δεν βλέπει εσένα, αλλά αυτό που εκείνη θέλει. Άκουσα το ζωγράφο να λέει: ‘’Αν δεν υπάρχει φιγούρα στον πίνακα, τότε είσαι εσύ η φιγούρα που τον βλέπεις τον ακούς, τον διαβάζεις’’
Προσέχοντας κανείς τους πίνακες αυτούς, βλέπει και τις καταστάσεις που ζούμε καθημερινά. Εκεί μέσα είμαστε εμείς. Οι σημερινοί άνθρωποι . Οι ήρωες ζώντας σε ένα ασφυκτικό, μολυσμένο, αστικό τοπίο νιώθουν ανασφαλείς, δεν βλέπουν στήριγμα κανένα, ψάχνονται. Τα δείχνει ο ζωγράφος όλα, αλλά κάπου βάζει μια πινελιά ανθρώπινη και τα μαλακώνει. Οι τίτλοι των έργων τόσο ωραίοι και τόσο πετυχημένοι, δείχνουν πολλά. Αλλά και ο ίδιος ο ζωγράφος, όπως άκουσα, άνοιξε πόρτες με το λόγο του, να περάσουν οι θεατές στο έργο.‘’ Η σκάλα που δεν βγάζει πουθενά’’, Η λεύκα που έμεινε’’, όχι άσχημες μέρες’’, μια σκάλα για το γαλάζιο, εδώ ήταν κάποτε δέντρα’’ ‘’ο φόβος του λευκού’’, ‘’η πολυθρόνα που ονειρεύεται βουνά,’’ αυτοί και άλλοι ποιητικοί τίτλοι. Μια έκθεση που με διασκέδασε ωραία και σωστά, όπως ξέρουν οι μεγάλες τέχνες να ψυχαγωγούν. Θα ξαναπάω να χαρώ πάλι.
Βασίλης Σιουζουλής
