Ολόκληρη αυτή η δύναμη, ύστερα από διαπραγματεύσεις με τη συμμαχική αποστολή και τη διοίκηση των ανταρτών που δρούσαν στην ορεινή περιοχή των Αγράφων, προσχώρησε με πλήρη οπλισμό στις συμμαχικές δυνάμεις τις οποίες, στην περιοχή μας, εκπροσωπούσε ο ΕΛΑΣ.
Τον χειμώνα του 1943 – 1944, οι Γερμανοί έκαναν ευρείας εκτάσεως εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή των Αγράφων για να χτυπήσουν τους αντάρτες και να τιμωρήσουν τους αποστάτες Ιταλούς. Οι χιλιάδες των Ιταλών, διωκόμενοι από τους Γερμανούς, βρέθηκαν έκθετοι και ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις σκληρές συνθήκες του αγραφιώτικου χειμώνα. Πάνω από χίλιοι πέθαναν κάτω από ψύχος και πείνα. Το 2009, με πρωτοβουλία της «Ένωσης Αγραφιώτικων Χωριών», στήθηκε μνημείο στο χωριό Νεράιδα Αγράφων για τους Ιταλούς στρατιώτες, θύματα αυτής της τραγωδίας. Όσο διαρκούσαν οι επιχειρήσεις, ο πληθυσμός των Αγραφιώτικων χωριών ήταν ανάστατος καθώς οι Γερμανοί ανεβαίνοντας έκαιγαν όλα τα χωριά που συναντούσαν. Οι άνθρωποι προσπαθούσαν να περισώσουν όσα μπορούσαν περιμένοντας την επερχόμενη λαίλαπα. Η οικογένειά μας, με αντάρτη το μεγάλο γιό, ανέμενε τα χειρότερα. Επιδοθήκαμε σε μια επίπονη προσπάθεια εκκένωσης ενός μεγάλου σπιτιού εβδομήντα ετών με μαγαζί, κάβες, αποθήκες…
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, χτύπησε την πόρτα μας ο ΝΙΝΟ ένα πρωί. Άνοιξα εγώ και βρέθηκα μπροστά σ’ένα στρατιώτη έτοιμο να καταρρεύσει: «Παρακαλώ λίγο ζεστό νερό, πολύ πονάει στομάχι» μου είπε.
Τον κάλεσα να μπει και φώναξα τη μητέρα μου. Χωρίς να χάσει καιρό εκείνη ετοίμασε τσάι του βουνού το οποίο ο ΝΙΝΟ ήπιε με εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης. «Φαίνεται πεθαμένος από την πείνα, λέει η μητέρα μου, θα του ετοιμάσω γρήγορα τραχανά», ενώ του έφερνε ζεστά ρούχα του πατέρα μου. Το ένστικτο της μάνας λειτούργησε ταχύτατα. Ήταν η ίδια πολύ ανήσυχη για την τύχη του αντάρτη γιού της λόγω των συγκρούσεων που ακούγαμε ότι γίνονταν με τους Γερμανούς. Εικοσιπεντάχρονο παιδί, ο ΝΙΝΟ, δεν άργησε να συνέλθει κάπως και η οικογένεια αποφάσισε να τον κρατήσει. Διαφορετικά, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα άντεχε. Πολύ πιθανόν να είχε ακολουθήσει την τύχη των υπερχιλίων συμπατριωτών του που άφησαν τα κόκαλα τους στα Αγραφιώτικα βουνά. Ήταν ένα παιδί από αστική οικογένεια του Μιλάνου, καλοκάγαθος και αδέξιος.
Πέρασε η μπόρα και με μεγάλη μας ανακούφιση είδαμε τους Γερμανούς να αποσύρονται στις πεδινές τους βάσεις, αφήνοντας ανέπαφο το χωριό μας (Καστανιά Αγράφων), ενώ όλα τα χωριά γύρω από το υψίπεδο της Νευρόπολης που έχει τώρα καλυφθεί από τα νερά της λίμνης Πλαστήρα, είχαν καεί. Ο ΝΙΝΟ INVERNIZZI παρέμεινε μαζί μας ως φιλοξενούμενος μέχρι την απελευθέρωση. Τον Οκτώβριο του 1944, απέστρεψε σώος στο Μιλάνο. Ξανάφτιαξε τη ζωή του, παντρεύτηκε και απέκτησε δύο παιδιά. Διατηρήσαμε αλληλογραφία μαζί του, για αρκετά χρόνια. Ευγνώμων για όλα όσα του είχαμε προσφέρει, έστελνε συχνά δώρα στη μητέρα μου, στη «μάμα» του, όπως την αποκαλούσε. Μαζί του επέστρεψε, επίσης σώος, ο αχώριστος φίλος του στη Καστανιά LELIO SPINELLI, ένας πραγματικός αριστοκράτης. Στο LELIO προσφέραμε μικροπράγματα κάθε φορά που περνούσε από το σπίτι μας για να επισκεφτεί τον ΝΙΝΟ.
Το 1955, πηγαίνοντας στο Παρίσι για μεταπτυχιακές σπουδές, πέρασα από το Μιλάνο όπου ο ΝΙΝΟ με φιλοξένησε στο σπίτι του για μία εβδομάδα. Ο LELIO, είχε στείλει την οικογένειά του στην εξοχή και αφιέρωσε όλο το χρόνο του σε μένα. Διέθετε ένα πολυτελές αυτοκίνητο και με ξενάγησε στα αξιοθέατα του Μιλάνου και της περιοχής του. Όταν ήρθε η ώρα της αναχώρησης, οι δυό τους με γέμισαν δώρα. Το πιο πολύτιμο υπήρξε ένα χοντρό παλτό, το οποίο στάθηκε σωτήριο για τον χειμώνα του 1955 – 1956 που η θερμοκρασία στο Παρίσι είχε πέσει στους μείον είκοσι βαθμούς.
Ο γιός του ΝΙΝΟ, ήταν τότε δέκα ετών. Σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός. Πριν πεθάνει ο ΝΙΝΟ, του ζήτησε να κάνει προσκύνημα στο χωριό μου, στην Καστανιά Αγράφων. Γείτονες Καστανιώτες μου είπαν, πριν μερικά χρόνια, ότι εμφανίστηκε ένας καλοβαλμένος Ιταλός και ρώτησε πού βρίσκεται το σπίτι μας. Του είπαν ότι είναι άδειο και του το έδειξαν. Κατάπληκτοι, τον είδαν να γονατίζει στα σκαλιά, να τα φιλάει και να απέρχεται συγκινημένος και σιωπηλός.
Άγγελος Ζαχαρόπουλος,
επίτιμος διευθυντής Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
τ. γενικός διευθυντής υπουργείου Γεωργίας
