Από τη Μαρίνα
Αποστολοπούλου
Βασικά ψυχραιμία.
Από κει και πέρα, το δεδομένο είναι ένα: το σκορ έχει παγιωθεί
στο 18-1. Έτσι διαμορφώθηκε στο έκτακτο Eurogroup της περασμένης Τετάρτης, το ίδιο παρέμεινε και στο προχθεσινό και καθοριστικό της προηγούμενης Δευτέρας. Η Ελλάδα μόνη εναντίον όλων των υπολοίπων μελών της νομισματικής ένωσης.
Ναι, κατά μόνας μας συμπονούν. Ναι, αντιλαμβάνονται τα δεινά που περνάνε οι Ελληνες. Ναι, σέβονται την επιλογή που έκαναν στις πρόσφατες εθνικές εκλογές (πλην Σόιμπλε που είπε ότι μας λυπάται για την επιλογή αυτή). Ναι, βρήκαν λόγια φιλικής παρηγοριάς για τον νέο πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στις διμερείς επαφές που έκανε με ομολόγους του ανά την Ευρώπη. Ναι, βεβαίως η Ελλάδα είναι μέλος της Ε.Ε. και πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη. Ναι αλλά… ΟΧΙ. Όχι ομοθυμαδόν, στην παρέκκλιση από τους ευρωπαϊκούς κανόνες, από το πρόγραμμα και από τα συμφωνηθέντα. Και προφανώς «όχι» για πολιτικούς κυρίως λόγους στο «μπαϊράκι» από ελληνικής πλευράς, για λόγους «παραδειγματισμού» και μηνύματος προς πάσα κατεύθυνση και προς κάθε πιθανό ή επίδοξο ταραξία.
...Και έτσι, «Τ΄ είχες Γιάννη; Τ’ είχα πάντα»
Στην ατζέντα της συζήτησης επανεμφανίστηκαν με ένταση το Grexit, η πτώχευση, το δημοψήφισμα, οι εκλογές και βεβαίως η ελπίδα ότι στο τέλος θα βρεθεί η «χρυσή τομή» προκειμένου να αποφευχθεί η οριστική ρήξη.
Πράγματι μία διαπραγμάτευση δεν μπορεί να είναι μόνον νούμερα. Βεβαίως, κακά τα ψέματα είναι κυρίως νούμερα, διότι όταν ζητάνε κοστολογημένα μέχρι κεραίας μέτρα για τα περίφημα «ισοδύναμα» που αντιτάσσει η Κυβέρνηση προκειμένου να καταργήσει το 30% του Μνημονίου, καθώς το αποκαλεί «τοξικό», και η «σούμα» δεν αποδίδει τα αναμενόμενα, τότε υπάρχει και αριθμητικό πρόβλημα.
Όμως, σαφώς υπάρχει και μία πολιτική διάσταση, η οποία είναι δυσδιάστατη και για τις δύο πλευρές (δηλαδή για την Ελλάδα και για τους λοιπούς 18 που αν προσθέσουμε και το Eurogroup, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ φθάνει στους 21) και αυτό ακριβώς δημιουργεί το πρόβλημα.
Διότι αλλά λέγονται, άλλες διεργασίες ζητούν απαντήσεις και άλλες ισορροπίες πρέπει να διατηρηθούν προς τα έξω και άλλες ισορροπίες προς τα μέσα.
Οι «18» έχουν ο καθένας μια Βουλή να αντιμετωπίσουν όπως επίσης και μία κοινή γνώμη στην οποία επίσης πρέπει να δώσουν λόγο. Επομένως, η όποια στάση ή απόφαση για το ζήτημα της Ελλάδας, πέραν της δημοσιονομικής της διάστασης, προφανώς δεν είναι αποκομμένη από τις εσωτερικές σκοπιμότητες, επιδιώξεις και ισορροπίες που επιδιώκει η κάθε ηγεσία ξεχωριστά να εξασφαλίσει ή να διατηρήσει.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει το ίδιο πρόβλημα, σε μέγιστο μάλιστα βαθμό.
Είναι δέσμια της προεκλογικής της ρητορείας και των υποσχέσεών της, οι οποίες ανέβασαν πολύ ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για τους πολίτες.
Η εικόνα που προεκλογικά υπήρχε στη νυν Κυβέρνηση για τον χειρισμό ή τη διαπραγμάτευση των ζητημάτων με τους εταίρους, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, προφανώς απείχε από αυτή που συνάντησαν όταν ανέλαβαν στα χέρια τους τη διαπραγμάτευση. Είτε μιλάμε για «τεχνικά» θέματα και δημοσιονομικά μεγέθη, είτε μιλάμε για άσκηση πολιτικής με σημείο εκκίνησης, τον δανεισμό προς την Ελλάδα. Αυτό, στη φάση αυτή τουλάχιστον, έχει γίνει σαφές από την εξέλιξη των πραγμάτων. Όπως έχει γίνει σαφές και από την οπισθοχώρηση της ελληνικής πλευράς σε μία ποικιλία ζητημάτων ξεκινώντας από το θέμα «σημαία», δηλαδή τη διαγραφή του χρέους. Από την υπαναχώρηση στο αίτημα για διεθνή διάσκεψη για το χρέος που κόπηκε «μαχαίρι» από τον Ντάισελμπλουμ με το «καλημέρα σας» και δεν ξανατέθηκε πια. Από την αποδοχή του 70% των συμπεριλαμβανομένων στο μνημόνιο. Από το «μοίρασμα» του προεκλογικού προγράμματος της Θεσσαλονίκης σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο. Ακόμη και από την έκκληση της Βαλαβάνη για «πατριωτικούς» λόγους να προσέλθουν και να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς το κράτος οι πολίτες, αναδεικνύοντας έναν πατριωτισμό «αλά καρτ», ανάλογα με την κυβέρνηση. Η χώρα όμως είναι πάντα μία, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων. Και βεβαίως, από αυτό που μάθαμε ότι ελέχθη τη Δευτέρα από τον Βαρουφάκη, στο Eurogroup ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να αναστείλει όλα τα κοστοβόρα προεκλογικά μέτρα που εξήγγειλε, μέχρι νεωτέρας.
Ωστόσο στην εσωτερική πολιτική ρητορεία, επικρατεί, το επιχείρημα ότι «δεν υπάρχει πια μνημόνιο, δεν υπάρχει πια τρόικα» σε μία προσπάθεια να ικανοποιηθεί το εσωτερικό ακροατήριο, το οποίο στο μεταξύ έχει πληθύνει, μετά τις εκλογές διότι υπάρχει η προσδοκία για μία καλύτερη μέρα, η οποία ως τέτοια καλλιεργήθηκε.
Όταν λοιπόν υπάρχει μία κυβέρνηση που λέει ότι το μνημόνιο τελείωσε, παρότι αποδέχεται το 70% του περιεχομένου του, για λόγους κατά βάσιν πολιτικούς, δεν μπορεί να συζητήσει και να υπογράψει μία παράταση του υφιστάμενου προγράμματος. Δηλαδή, του μνημονίου με άλλα λόγια. Και αναζητά άλλες λύσεις και άλλες διατυπώσεις.
Την ίδια ώρα οι αριθμοί στο εσωτερικό παραμένουν αμείλικτοι.
Συνεχιζόμενη αρνητική ανάπτυξη. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι το τελευταίο τρίμηνο του 2014 η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,2% έναντι των προσδοκιών για ανάπτυξη 0,4%. Τα κρατικά έσοδα είναι καταστροφικά. Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών για τον Ιανουάριου του 2015 δείχνουν ότι το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα 367 εκ. έναντι των προσδοκιών για 1,29% δισ. ευρώ. Και, ο τραπεζικός κλάδος είναι στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, αν δεν την έχει ήδη πάθει δανειζόμενος με ακριβό επιτόκιο από τον ELA με κίνδυνο να γίνει το «ELA να δεις» ανά πάσα στιγμή με ή χωρίς πτώχευση.
«Προτείνω στους πολιτικούς μία συμφωνία: εσείς να σταματήσετε να λέτε ψέματα για μας και εμείς να σταματήσουμε να λέμε την αλήθεια για σας».
Αυτό είχε πει ο Αμερικανός πολιτικός, υποψήφιος και για την Προεδρία των ΗΠΑ τη δεκαετία του ΄50 Αντλάι Στίβενσον.
Σε τέτοιες στιγμές που η ψυχραιμία είναι απαραίτητη, η παραπάνω διατύπωση- συμβουλή, με αμφίδρομη ισχύ, μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη για όλους.
