«Ο ISIS "ανδρώθηκε" στο σημείο όπου συγκλίνουν οι παραβατικές συμπεριφορές θεσμών και ανθρώπων»

Της Τόνιας Α. Μανιατέα*

Το πράγμα μεταδίδεται σαν επιδημία, γιατί οι εθελοντές ξενιστές είναι πολλοί. Υπάρχει η «μήτρα» και ακτινωτά ξεπηδούν μικροί θύλακες με αναφορά στην πηγή. Δεν έχει σημασία αν η ιδεολογία, που πυροδοτεί, είναι χαλαρή. Αρκεί να υπάρχει ο ιδεολογικός μανδύας που θα καλύψει το έγκλημα.

Ο ISIS δημιουργεί... σχολή για «μαθητές» με παθογένεια, που εντοπίζεται σε ομάδες με ιδιαιτερότητες, θρησκευτικές, φυλετικές, σεξουαλικές. Μία νέα χιτλερική στρατιά γεννήθηκε στην ιστορική συγκυρία και απειλεί με αφανισμό όποιον διαφοροποιείται από τα δικά της «ιδανικά τελειότητας». Τα, δε, «ποιοτικά» της χαρακτηριστικά είναι, αυτή τη φορά, ενισχυμένα από τη ντόπα της εκδίκησης και της αυτοθυσίας στο όνομα του Ισλάμ. Κι οι μονομανείς ανά τον κόσμο, ένα σημείο αναφοράς χρειάζονταν και το βρήκαν. Άλλωστε, το Ισλαμικό Κράτος (του Ιράκ και του Λεβάντε, όπως είναι ο πλήρης τίτλος του), πρόθυμο να «στρατολογήσει» όποιον μισεί, ανοίγει την αγκαλιά του και προσφέρει ιδεολογικό κίνητρο και' άλλοθι. Έτσι οι αυτόκλητοι «υπηρέτες του Ισλάμ», οι «στρατιώτες του Χαλιφάτου», πολλαπλασιάζονται.
Ο ολετήρας του Ορλάντο, λίγο πριν διαπράξει τη μαζική δολοφονία, «εξιλεώθηκε» δηλώνοντας διαδικτυακά πίστη στον ISIS και πρόθυμα «υιοθετήθηκε» από αυτόν. Είναι πλέον εμφανές (ο Πρόεδρος Ομπάμα το είπε ξεκάθαρα: «Δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι ο συγκεκριμένος έλαβε κατευθύνσεις από κέντρο στο εξωτερικό») ότι ο εκτελεστής των 49 ανθρώπων στη Φλόριντα ουδέποτε είχε έρθει σε επαφή με τον ISIS. Κι αυτό το θρησκευτικό ...υπόβαθρο, που θα μπορούσε να αποτελέσει μιας μορφής κίνητρο, είχε προηγουμένως αποδομηθεί από τον ίδιο τον πατέρα του δολοφόνου: «Ο γιος μου δεν έχει σχέση με θρησκείες». Ο άρρωστος εγκληματίας όμως ρίχτηκε στην αγκαλιά του Ισλαμικού Κράτους και... καθάρισε τη συνείδησή του.
Ο επόμενος αυτοαποκαλούμενος «τζιχαντιστής» επανέφερε τον τρόμο στην Γαλλία. Κατέσφαξε αστυνομικό και τη σύζυγό του, επίσης αστυνομικό, στο όνομα του Ισλαμικού Κράτους και εκείνο έσπευσε να αναλάβει την ευθύνη για το διπλό έγκλημα. Και πάλι αναζητείται ο μίτος που τον συνδέει επιχειρησιακά με την οργάνωση.
Το ανατριχιαστικό ηχητικό μήνυμα του εκπροσώπου του ISIS, «ξεχυθείτε και θερίστε τον εχθρό, σκοτώστε - με όποιον τρόπο - στις χώρες σας αστυνομικούς, στρατιωτικούς, δημοσιογράφους», όλους τους... συμμετέχοντες στον διεθνή συνασπισμό κατά της τζιχαντιστικής οργάνωσης στη Συρία και το Ιράκ, έκανε τον γύρο του κόσμου, ηχώντας σαν καμπάνα στ΄ αφτιά των προηγμένων χωρών, που σπεύδουν να θωρακιστούν. Αλλά πώς; Ένας εξτρεμιστής καμικάζι εύκολα τρυπώνει σε χώρους συνάθροισης, ζωσμένος με εκρηκτικά.
Καμία εγκληματική ενέργεια δεν μπορεί να έχει απαλλακτικό. Τα άλλοθι «στοιχειοθετούν» δεν «αθωώνουν». Κι επειδή ο σχεδιασμός μιας τέτοιας ενέργειας επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το αποτέλεσμα, να η βάση της ρήσης «όταν το μυαλό μολύνεται, το σώμα ασθενεί». Και δεν είναι λιγότερο ένοχοι εκείνοι, που «γεννούν» και συντηρούν περιβάλλοντα, όπου εύκολα αναπτύσσεται η παθογένεια. Το μείζον θέμα της παγκόσμιας κρίσης δεν είναι η οικονομική ανασφάλεια. Είναι η αποσάθρωση κάθε είδους ιστού συνοχής. Στις πολιτικές, στις κοινωνίες, στις αρχές, στις αξίες. Είμαστε στο σημείο όπου συγκλίνουν όλες οι παραβατικές συμπεριφορές θεσμών και ανθρώπων. Το πεδίο προσφέρεται για εκκόλαψη όλων των ιδεολογικών και γονιδιακών παθογενειών. Ο μη έχων αναφορά (ενίοτε και εμπόδιο) στο «καλό παράδειγμα» ζωής και αξίας, εύκολα τη βρίσκει στο «κακό».
Ο ISIS εκκολάφθηκε στις «ιδανικές» συνθήκες -γεωγραφικές, κοινωνικές, ιδεολογικές- «ανδρώθηκε» εκμεταλλευόμενος τη χαλαρή συνοχή του χτυπημένου -αρχικά από την οικονομική κρίση- παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος και «νομιμοποιήθηκε» από την αδυναμία των κρατών να θωρακίσουν τις κοινωνίες τους. Όσο η κατάσταση στη Μέση Ανατολή παραμένει εκρηκτική και «δυναμιτίζεται» από Ανατολή και Δύση, τόσο ο εξτρεμισμός θα ενισχύεται. Κι απ΄ την άλλη, όσο οι κοινωνίες στις ανεπτυγμένες χώρες αποσυντίθενται, τόσο τα προβληματικά τους μέλη θα αναζητούν δίοδο στην οργή.
Ο ιός «τρυπώνει» εύκολα στο χαλαρό ανοσοποιητικό σύστημα, το αλώνει και το κουρελιάζει. Όσο εύκολα χτυπά το υγιές σώμα σε στιγμή αδυναμίας, άλλο τόσο και περισσότερο γονατίζει το ήδη προβληματικό γονίδιο.
Οι εθελοντές ξενιστές του μικροβίου του ISIS άρχισαν να εμφανίζονται. Κι ας μην απορήσουμε αν «η νόσος» πάρει τη μορφή επιδημίας...

* Η Τόνια Α. Μανιατέα είναι δημοσιογράφος