Από τον Ντίνο Αυγουστή
Η Κύπρος τα κατάφερε! Η Κύπρος βγήκε από το μνημόνιο! Αυτή η άποψη επικρατεί μεταξύ των πολιτών στην Ελλάδα, οι οποίοι την ίδια ώρα διαμαρτύρονται και μέμφονται την Αθήνα επειδή δεν τα κατάφερε εξίσου καλά, όσο και η Λευκωσία! Έχουν δίκαιο λοιπόν όσοι πιστεύουν ότι η Κύπρος έχει απαλλαχθεί από το μνημόνιο και ότι η οικονομική κρίση στο νησί ανήκει οριστικά στο παρελθόν;
Η αλήθεια είναι ότι ναι, το μνημόνιο αποτελεί παρελθόν για την Κυπριακή Δημοκρατία. Ωστόσο, όμως, άφησε πίσω του τρομακτικές συνέπειες, τις οποίες έχουν επωμισθεί κυρίως, οι ασθενέστερες οικονομικά τάξεις και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι. Για τους δημόσιους υπαλλήλους (της παλιάς φρουράς και όχι τους νεοεισερχόμενους) οι επιπτώσεις ήταν από πολύ μικρές έως μηδαμινές. Στην Κύπρο καθηγητές, δάσκαλοι, νηπιαγωγοί και σχεδόν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι (εν ενεργεία και συνταξιούχοι), εξακολουθούν ακόμα να αμείβονται πλουσιοπάροχα με αρκετές χιλιάδες ευρώ (διπλάσια ίσως και τριπλάσια από την Ελλάδα). Στον ιδιωτικό τομέα, όμως, τα μεροκάματα, είναι μεροκάματα πείνας. Ένας υπάλληλος π.χ. σε μια υπεραγορά, με πλήρες και εξοντωτικό ωράριο εργασίας, αμείβεται περίπου με 500 ευρώ τον μήνα και ένας σερβιτόρος λίγο περισσότερο! Αυτός είναι και ο λόγος άλλωστε που στον ιδιωτικό τομέα (ξενοδοχεία, υπεραγορές, περίπτερα, εστιατόρια, κλινικές, πρατήρια υγρών καυσίμων, κ.ά), οι περισσότεροι υπάλληλοι είναι αλλοδαποί, την ίδια ώρα που η ανεργία καλπάζει (η ανεργία στην Κύπρο καταγράφει για πρώτη φορά εδώ και παρά πολλά χρόνια διψήφιο αριθμό, 16%). Και οι νέοι της Κύπρου μεταναστεύουν, ενώ πολλοί που σπουδάζουν στο εξωτερικό δεν επιστρέφουν στο νησί μετά την περάτωση των σπουδών τους. Τα επίσημα στοιχεία λένε ότι μετά το μνημόνιο μετανάστευσαν περίπου 35.000 νέοι!
Για να απαντήσουμε λοιπόν στο ερώτημα, αν δηλαδή η Κύπρος βγήκε από τη στενωπό της οικονομικής κρίσης, πρέπει ακόμα να δώσουμε μερικά βασικά στοιχεία σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια των τριών ετών ισχύος του μνημονίου. Πρώτη και σοβαρή επίπτωση σε βάρος των πολιτών είναι ως γνωστό το λεγόμενο «κούρεμα καταθέσεων» και η καταλήστευση των μικροεπενδυτών ομολόγων και τραπεζικών τίτλων. Από το «κούρεμα των καταθέσεων» και των τραπεζικών τίτλων, που εφαρμόσθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα με το μνημόνιο, οι απλοί πολίτες (όσοι δεν είχαν εσωτερική πληροφόρηση από τη κυβέρνηση, οι κακές γλώσσες λένε κατ΄ ευθείαν από το προεδρικό) απώλεσαν μερικά δισεκατομμύρια! Παράδειγμα: Στην Λαϊκή τράπεζα του Ανδρέα Βγενόπουλου (ο οποίος διαρκώς λοιδορεί, χλευάζει και περιφρονεί χωρίς συνέπειες τους δεσμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας), όλες οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ «κουρεύτηκαν» εξ ολοκλήρου και η τράπεζα απορροφήθηκε εν μέσω οικονομικών κραδασμών από την Τράπεζα Κύπρου! Και επειδή εμείς οι Έλληνες, συνήθως έχουμε πολύ κοντή μνήμη, θυμίζω, ότι, ταυτόχρονα με το «κούρεμα των καταθέσεων», τα καταστήματα των τριών κυπριακών τραπεζών στο εξωτερικό (κυρίως στην Ελλάδα) με κύκλο εργασιών περίπου 80 δις ευρώ, εξαναγκάσθηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους και μεταβιβάσθηκαν ως γνωστό με συνοπτικές διαδικασίες, έναντι πινακίου φακής, σε άλλους τραπεζικούς ομίλους! Και σε αυτά τα καταστήματα οι επενδυτές απώλεσαν όλους τους τραπεζικούς τίτλους, την ίδια ώρα που οι ίδιοι εξακολουθούν να πληρώνουν τα δάνεια τους στις ίδιες τράπεζες! Πρόκειται ασφαλώς για την μεγαλύτερη κλοπή, στους αιώνες των αιώνων, χωρίς καμιά επίπτωση για τους τραπεζίτες απατεώνες και χωρίς να ανοίξει μύτη! Οι γύπες και τα κοράκια, άρπαξαν με το έτσι θέλω, τις οικονομίες μιας ζωής, πολλών ανυπεράσπιστων και ανυποψίαστων πολιτών, για να τις δώσουν σε απατεώνες ολκής στους οποίους χαρίστηκαν πολλά εκατομμύρια (μεταξύ αυτών που πήραν καταχρηστικά δάνεια και ουδέποτε τα αποπλήρωσαν, φιγουράρουν από πολύ ηχηρά ονόματα της κυπριακής κοινωνίας, μέχρι και μεγάλοι πολικοί σχηματισμοί)! Την ίδια ώρα που οι έντιμοι, αλλά ανυπεράσπιστοι από το σύστημα πολίτες, καλούνται να εξοφλήσουν μέχρι τελευταίες δεκάρας τα δάνεια τους!
Κατά τα λοιπά, οι τράπεζες δεν ανήκουν πλέον στην πραγματική κυπριακή οικονομία, αλλά σε ξένους ομίλους-καρχαρίες, το ίδιο και οι μεγάλες επιχειρήσεις που ανήκουν πλέον σε μεγάλα πολυεθνικά τραστ, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των Κυπρίων ξεπερνούν τα 27 περίπου δις ευρώ, όταν το ΑΕΠ τη χώρας είναι περίπου 14 δις ευρώ!
Είναι τα λεγόμενα «κόκκινα» δάνεια τα οποία αποτελούν τον μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» του οικονομικού επιτελείου. Ειδικότερα εκφράζονται έντονες ανησυχίες ότι μετά τον νόμο που ψηφίστηκε στην κυπριακή Βουλή κατ’ απαίτηση των δανειστών και αφορά στην πώληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους «γύπες» των αγορών (distressed funds), θα ανοίξει ο δρόμος ακόμα και για το μαζικό ξεπούλημα σπιτιών.
Τέλος, η έξοδος από το μνημόνιο άφησε πίσω του 7 δις ευρώ χρέος, που η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να εξοφλήσει τα επόμενα λίγα χρόνια!
Σε ό,τι αφορά τις οικονομίες της Ελλάδας και της Κύπρου και τα μνημόνια που υπέγραψαν οι δύο χώρες, είναι προφανές πως δεν μπορεί να γίνεται σύγκριση μεταξύ τους, κυρίως, επειδή οι οικονομίες των δύο χωρών είναι δομημένες σε μια εντελώς διαφορετική βάση, και ακόμα, διότι, οι μέθοδοι που ακλούθησαν και ακολουθούν οι δανειστές-τοκογλύφοι για την κάθε περίπτωση, είναι εντελώς διαφορετικές. Η Κύπρος διαθέτει ανοιχτή οικονομία, επωφελούμενη από την ευέλικτη αγορά εργασίας. Ειδικά χάρη στις θετικές επιδόσεις του τουρισμού και του τομέα των υπηρεσιών, οι οποίοι επηρεάστηκαν εκτός των άλλων και από τη βελτίωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη και τη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ, έναντι του δολαρίου και της βρετανικής στερλίνας.
Υ.Γ.: Και εγώ που είμαι άπιστος Θωμάς γιατί να υποψιάζομαι ότι όλα αυτά έχουν σχέση και με τη λύση του Κυπριακού που προετοιμάζεται …
Ο Δρ. Αυγουστίνος (Ντίνος) Αυγουστή είναι Εκπαιδευτικός στο ΤΕΙ Λάρισας
Από το Μονάγρι Λεμεσού
