Συμπορευθῶμεν Αὐτῷ...

ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

 

 

 

Καθώς ἀκούγεται ἡ προτροπή τῆς Ἐκκλησίας (στό πρῶτο ἰδιόμελο τῶν αἴνων τοῦ ὄρθρου τῆς Μεγάλης Δευτέρας) γιά συμπόρευση τῶν πιστῶν, γιά συμμετοχή τους στήν πορεία κάποιου, εἶναι λογικό, ἀφοῦ μάλιστα ἔχει ἐπισημανθεῖ τεκμηριωμένα ὅτι ὁ λαός τῆς ἐν Ἑλλάδι ἐκκλησίας εἶναι ἐν πολλοῖς ἀκατήχητος, (ἡ εὐθύνη εἶναι ἐπιμερισμένη καί στά δύο συστα­τικά στοιχεῖα τῆς ἐκκλησίας, στόν κλῆρο καί στόν λαό)˙ εἶναι πιθανό, λοιπόν, καί λογικό, νά δημιουργηθοῦν κάποιες ἀπορίες, ὅπως: 1) Ποιός εἶναι ὁ πορευόμενος μέ τόν ὁποῖο προτρεπόμαστε οἱ πιστοί νά συμπορευθοῦμε; 2) Τί εἴδους πορεία εἶναι αὐτή καί σέ τί ἀποβλέπει; Τί σχέση ἔχει μέ τόν καθένα μας προσωπικά αὐτή ἡ συμπόρευση; Τί ὀφέλη εἶναι δυνατόν νά ἀποφέρει, ὥστε κάτι τέτοιο νά λειτουργήσει ὡς κίνητρο γιά ἀποδοχή τῆς συμπόρευσης;

Αὐθεντικότερες ἀπαντήσεις στά παραπάνω ἐρωτήματα εἶναι καλύ­τερα νά ἀφήσουμε νά μᾶς δώσει ἡ θεόπνευστη ὑμνογραφία τῶν ἡμερῶν, ἕνα τροπάριο τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας.

) Ἄς δοῦμε, ὅμως, τό τροπάριο (Πρόκειται γιά τό α’ ἰδιόμελο τῶν αἴνων τῆς Μ. Δευτέρας): «Ἐρχόμενος ὁ Κύριος πρός τό ἑκούσιον πάθος…Δεῦτε οὖν καί ἡμεῖς κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθῶμεν Αὐτῷ καί συσταυρωθῶμεν…ἵνα καί συζήσωμεν Αὐτῷ… καί συνανυψῶ ὑμᾶς εἰς τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ…».

Πρόκειται, λοιπόν, γιά τόν λατρευτό μας Κύριο, γιά τόν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ Χριστό καί γιά τήν ἑκούσια πνευματική πορεία Του πρός τό ἄχραντο πάθος Του (δίκη, καταδίκη, σταυρικός θάνατος, ταφή) καί τήν ἔνδοξη τριήμερη ἐκ νεκρῶν ἀνάστασή Του.

Τή συμπόρευση τοῦ κάθε πιστοῦ στή δική Του πορεία ἄν καί τήν ἐπιθυμεῖ ὡς φιλότιμη ἀνταπόκριση πρός τό ἑκούσιο πάθος Του, δέν τήν ἔχει ἀνάγκη οὔτε τήν ἀπαιτεῖ ἀπό τους πιστούς Του. Ἀντίθετα, ἡ ψυχή τοῦ καθένα μας ἔχει ἀνάγκη ἀπό αὐτή τή συμπόρευση, ὥστε, ἀφοῦ ὁ κα­θένας μας γίνει ὅμοιος πνευματικά μέ Ἐκεῖνον στό ἑκούσιο πάθος Του, νά μετάσχει ὀντολογικά-ὑπαρξιακά καί ὄχι ἁπλῶς συναισθηματικά-ψυ­χολογικά, στό πλήρωμα καί τή δόξα τῆς ἀναστάσιμης χαρᾶς.

Ὁ χρόνος, μέσα στήν ἀδυσώπητη δίνη του, βυθίζει ἀνελέητα στή λήθη γεγονότα καί πρόσωπα τῆς ἱστορίας, ἀκόμη καί τά πιό ἐπιφανῆ καί πε­ριώνυμα γιά τήν ἐποχή τους. Μόνο τό ἄχραντο θεανδρικό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού ἔρχεται πρός τό Πάθος Του μέ μιά ἀσυγκράτητη ἐρωτική διάθεση, μέ τόν πόθο νά προσφέρει τόν ἑαυτό Του ὑπέρ «τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας», βρίσκεται ἔξω ἀπ’ αὐτή τή διαπίστωση. Ὁ χρόνος πού περνάει δέν τό βυθίζει στή λήθη. Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα, ἀποκλειστικά ἀφιερωμένη στόν λατρευτό μας Κύριο καί Διδάσκαλο, μᾶς τό ἀποδεικνύει.

Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα πού δέν ὀνομάζεται ἔτσι γιά τίς περισσότερες ἡμέρες ἤ ὧρες πού ἔχει, γιατί δέν συμβαίνει κάτι τέτοιο, ἀλλά ἐπειδή ἡ κάθε Μεγάλη Ἑβδομάδα συνιστᾶ ὄχι ἀνάμνηση, ἀλλά βίωση, ἐπανάληψη τῶν γεγονότων μιᾶς μοναδικῆς ἑβδομάδας, κατά τήν χρονική κλιμάκωση τῆς ὁποίας στήν Ἱερουσαλήμ τῆς Παλαιστίνης πρίν ἀπό 2016 χρόνια, ἔγιναν τόσο μεγάλα γεγονότα, πανανθρώπινου καί παγκόσμιου χαρα­κτήρα, πού ἄλλαξαν τήν κατωφερῆ πορεία, τό ζοφῶδες μέλλον καί τήν ἀνυπαρξία προοπτικῆς τοῦ κόσμου.

Κατά τή Μ.Ε. πληροφορούμεθα, ἐνθυμούμεθα καί ξαναζοῦμε στή λει­τουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας, στή νέα Ἱερουσαλήμ, τά γεγονότα τοῦ πά­θους καί τῆς θυσίας τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Βιώνουμε ὀντολογικά, ὡς συμπο­ρευόμενοι στό πάθος Του, τά ἴδια ἐκεῖνα γεγονότα. Ἡ βίωση αὐτή δέν γί­νεται μέ συναισθήματα καί ἰδέες, ἀλλά ἔχει σχέση μέ ὁλόκληρη τή ζωή μας. Καί βέβαια εἶναι βίωση καί ὄχι ἱστορική γνώση γεγονότων ἤ ἐγκεφαλική ἀποδοχή ἰδεῶν οὔτε κάν ὑπό ψυχολογική πίεση καλλιέργεια θρησκευτικῶν συναισθημάτων. Κανείς δέν γιορτάζει καί δέν τιμᾶ δια­χρονικά ἰδέες καί συναισθήματα, ἀλλά γεγονότα καί πρόσωπα πού ἔπεξαν πρωταγωνιστικό ρόλο σέ γεγονότα πού ἄλλαξαν τόν κόσμο.

Κατά τήν ἀνέλιξη τῆς Μ.Ε., παράλληλα μέ τίς τόσες εὐλογίες πού καρπώνονται οἱ πιστοί, ὑφίσταται γι᾿ αὐτούς καί ἕνας σημαντικός κίνδυ­νος: Ἐνῶ καλεῖται ὁ χριστιανός νά συμπορευθεῖ μέ τόν Χριστό καί νά συμμετάσχει στό ἄχραντο πάθος Του, δέν εἶναι δύσκολο, ἐξαιτίας τῆς ἀνθρώπινης ἀδυναμίας, τῆς πλημμελοῦς ἤ ἀνύπαρκτης προετοιμασίας, νά ἐκλάβει τήν λειτουργική ἀναβίωση τοῦ θείου Πάθους ἰουδαϊκῶς, σάν παρακολούθηση θεατρικῆς παράστασης, σάν ἕνα πάνδημο ἀπολαυστικό πανηγύρι πού τά ἔχει ὅλα («ἄρτον καί θεάματα»…). Πῶς μποροῦν ἀλλιῶς νά ἐκληφθοῦν τά «κλεισμένα» τραπέζια στίς ταβέρνες καί τά οὐζερί κατά τήν Μεγάλη Παρασκευή, τήν πιό πένθιμη καί πιό σεβάσμια ἡμέρα τοῦ θείου πάθους; ...

Τί θά μποροῦσε νά μᾶς προφυλάξει ἀπό τόν κίνδυνο αὐτό; Ἴσως ὁ προβληματισμός μας ἐπάνω στό εὐόλισθο τοῦ ὄχλου, πού ὑποδέχεται πάνδημα τόν Χριστό μετά βαΐων στά Ἱεροσόλυμα τήν Κυριακή, καί σέ λίγο τόν ἐγκαταλείπει στήν πορεία πρός τό πάθος. Ἀλλά ὁ ὄχλος δέν πα­ραμένει στήν ἀποχή ἀπό τή συμπόρευση μέ Ἐκεῖνον˙ μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες ἀπαιτεῖ μέ ὀργίλες κραυγές ἀπό τόν ἐκπρόσωπο τοῦ Ρωμαίου αὐτοκράτορα Πιλάτο τήν σταύρωσή τοῦ ἀναμενόμενου μεσσία καί παίρ­νει ἐπάνω του καί ἐπάνω στά παιδιά του τό αἷμα τοῦ ἀθώου καταδίκου τοῦ Γολγοθᾶ.

Ὁ προβληματισμός μας, λοιπόν, ἐπάνω σ’ αὐτά τά γεγονότα τῆς Με­γάλης Ἑβδομάδας, ἴσως μπορεῖ νά ματαιώσει τήν ἐξομοίωση τῶν σύγ­χρονων χριστιανῶν μέ τόν τότε ἰουδαϊκό συρφετό. Εἴθε νά μήν διολισθή­σουμε στόν ἐκφυλισμό τῆς σπουδαιότερης λυτρωτικῆς εὐκαιρίας σέ φθηνή ψυχαγωγία συνοικιακοῦ κινηματογράφου «ἐλευθέρας εἰσόδου». Εἴθε νά μή μεταλλάξουμε τή λειτουργική ζωή αὐτῆς τῆς περιόδου σε πα­ρόν παράστασης περιφερομένου θιάσου, καί χαθεῖ, ἔτσι, ἡ εὐκαιρία νά ἀνακαινισθεῖ ἡ φύση μας, πού ἡ μεταπτωτική διαστροφή τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ τήν ὁδήγησε στή φθορά καί τόν θάνατο. Και τοῦτο, γιά να ἐπανέλθει στόν χῶρο τῆς ἀφθαρσίας καί τῆς αἰωνιότητας, στόν χῶρο καί τόν τρόπο τῆς ἀγάπης, πού δίδαξε καί ἔφερε μέ τήν ἐνανθρώπησή Του ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ.

Ὁ κάθε πιστός θά μπορέσει νά συμπορευθεῖ μέ τόν Χριστό στό πάθος Του, στό βαθμό πού θά ἀπελευθερωθεῖ ἀπό τήν ὑποδούλωσή του στά κτιστά. Τότε θά ἀποκτήσει τήν ἀναγκαία πνευματική ἐγρήγορση γιά νά ὑποδεχθεῖ τόν νυμφίο. Μέ πνευματική ἄσκηση, θά στραφεῖ στή λατρευτή ἀγάπη τοῦ Δημιουργοῦ, στον ἔρωτα τοῦ «ὡραίου κάλλει παρά πάντας ἀνθρώπους χριστοῦ,» γιά νά ἀποφύγει τή λατρεία τῶν κτιστῶν, πολύ πε­ρισσότερο τή λατρεία τοῦ ἐγώ του. Αὐτόν τόν κίνδυνο δέν μπόρεσε νά τόν ἀποφύγει ὁ Ἰούδας, πού λάτρευσε τά ἀργύρια καί γιά τήν ἀπόκτησή τους παρέδωσε τόν Διδάσκαλό του.

Ὅποιος δέν φροντίζει ἀπό πρίν νά ἀντιστέκεται στά πάθη του, δέν θά ἔχει τήν δύναμη νά ἐπιμείνει στόν ἀγώνα ὅταν ἔλθουν οἱ δύσκολες ὧρες τοῦ πειρασμοῦ. Εἶναι ἐνδεικτικό τό ἀρνητικό παράδειγμα τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, πού, ἐξαιτίας τοῦ ὕπνου, δέν μπόρεσαν νά σταθοῦν δίπλα στόν Διδάσκαλο τήν ὥρα τῆς μεγάλης ἀγωνίας Του.

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος περάσει καί αὐτό τό τελεταῖο ἐμπόδιο καί θάψει τόν παλαιό ἑαυτό του στόν ἴδιο τάφο πού θάβει τό νεκρό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ, τότε θά βγεῖ ἕνας νέος ἄνθρωπος ἀπό τόν τάφο, μέ τή φύση του θεωμένη, καί θά μπορέσει νά δεῖ τόν ἀναστημένο Χριστό πρόσωπο πρός πρόσωπο, θά μπορέσει νά ζήσει τή ζωή Του καί νά γευθεῖ τή βασιλεία Του, βασιλεία θεϊκῆς ἄφθαρτης ἀναστάσιμης ἀγάπης.

ΥΠΟΜΝΗΣΤΙΚΟ ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Ἄς μή λησμονήσουμε οἱ χριστιανοί τό βράδυ τῆς Κυριακῆς τῶν Βαϊων, πού ἀρχίζει ἡ ΜἙ, ὅτι ὁ σκοπός τῆς Μ.Ε εἶναι ἡ προσωπική μας συνά­ντηση μέ τόν ἀναστημένο Χριστό, πού πλησιάζει στό ἀποκορύφωμά της. Ἐκεῖνος ἔρχεται στόν τόπο τῆς συναντήσεως, στή νέα Ἱερουσαλήμ, στήν Ἐκκλησία Του. Ὑπάρχει ἕνα καίριο ἐρώτημα γιά τόν καθένα μας, πού πρέπει νά τό ἀπαντήσουμε στήν πράξη, ἀφοῦ ἀναρωτηθοῦμε ἀπό τώρα: «Ἐμεῖς, ὁ καθένας μας, θά εἶναι συνεπής στή συνάντηση μέ τόν Χρι­στό; (τόπος καί τρόπος;)».

Καλή συμπόρευση, ἀδελφοί, μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό σέ ὅλες τίς φάσεις τοῦ θείου πάθους! Συνεπεῖς στό ραντεβοῦ μας μαζί Του! Καλή συνανά­σταση μαζί Του! Ἀμήν!

Ἀρχιμανδρίτης Αἰμιλιανός Καζανζίδης,

Καθηγούμενος Ἱερᾶς Μονῆς

Ἁγίου Παντελεήμονος Ἁγιᾶς