* Από τον Δημήτριο Νεοφώτιστο
«Η θανατική ποινή είναι ο μόνος τρόπος να αποκατασταθεί η αδικία στον κόσμο». Η φράση ακούγεται από τα χείλη ενός παιδιού 17 χρονών. Και δεν είναι το μόνο. Τουλάχιστον, η πρόσφατη εμπειρία μου από συζητήσεις σχετικές με το θέμα δείχνει πως το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών μου είναι αυτής της άποψης.
Σίγουρα δεν θα μπορούσε αυτό το δείγμα να αποτελέσει στατιστική για τον αριθμό των παιδιών στη χώρα μας που υποστηρίζουν τη θανατική ποινή. Ωστόσο, γεννά προβληματισμούς∙ προβληματισμούς οι οποίοι εμφορούνται την ανησυχία και σε ακραίες περιπτώσεις την απογοήτευση. Τι είναι αυτό που οδηγεί έναν δεκαεφτάχρονο να υποστηρίζει τη θανατική ποινή; Από όποια πλευρά και αν ειδωθεί το ερώτημα, είναι πολυσχιδές. Και η όποια απάντηση θα έπεφτε στο κενό, από τη στιγμή που πολλές φορές οι νέοι έχουν απαντήσεις – ώριμες και τεκμηριωμένες που δείχνουν σκέψη και περισυλλογή – οι οποίες συχνά σε φέρνουν δε δύσκολη θέση, πόσο μάλλον όταν είσαι κατάφωρα ενάντια στην επιβολή της θανατικής ποινής. Η πτυχή του «προβλήματος» αφορά σε κάτι άλλο, πιο αγωνιώδες: γιατί ο δεκαεφτάχρονος έχει φτάσει στο σημείο να υποστηρίζει την θανατική ποινή; Φταίει η άνετη και τρυφηλή ζωή που έζησε τα τελευταία χρόνια και τώρα οι στερήσεις που βιώνουν στις ανέσεις τους τρέφουν την απογοήτευση; Είναι το διαδίκτυο που – όπως λέει και η γιαγιά μου – μας έχει καταστρέψει; Φταίει η εύθραυστη εφηβεία που εκφράζεται πολλές φορές με δογματικό τρόπο όταν πρόκειται να υποστηρίξει την άποψή της;
Ο κόσμος αποκτά πτυχές μυστικές και αθώρητες που κανείς δεν μπορεί να ελέγξει. Αναμφισβήτητα το διαδίκτυο επιβάλλει μια άλλη πραγματικότητα την οποία αδυνατούμε να παρακολουθήσουμε. Ωστόσο, δεν είναι το διαδίκτυο που δημιουργεί τον κόσμο αυτό, αποτελεί ένα απλό εργαλείο του. Η ανθρώπινη σκέψη έχει επιμεριστεί, έχει χάσει την συλλογικότητά της, έχει αυτονομηθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε λειτουργεί ως νοητικός «τζιχαντιστής» μέσα σε μια αποδομημένη και φθίνουσα κοινωνία που επιχειρεί να τινάξει στον αέρα κάθε παραδοσιακή λογική, τις παρωχημένες αντιλήψεις και μαζί με αυτές αξίες που ανδρώθηκαν και έθρεψαν γενιές και γενιές, όπως αυτή του ανθρώπου. Όταν ακούς την κοινή λογική «από τη στιγμή που ο εγκληματίας δεν σέβεται την ανθρώπινη ζωή, γιατί η κοινωνία να τον σεβαστεί», σου έρχονται στο μυαλό διδάγματα όπως «οδούς αντί οδόντος». Και μέσα σε αυτά, κολλάει «σφήνα» και η λογική των απολίτιστων ξένων, των άθεων και εχθρών του έθνους. Και προσπαθείς να διατυπώσεις έναν αντίλογο, ωστόσο η σκέψη τους πολλές φορές είναι τόσο «πωρωμένη» που σκαλώνει ο λόγος σου πάνω σε τείχος αδιαπέραστο.
Σε αυτό το πλαίσιο η «κοινή λογική» που αφορά την προστασία του ανθρώπου και την στήριξή του μοιάζει ευσχήμων. Μοιάζει απλά παλαιωμένη, σαν να μην ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες μιας κοινωνίας που ζητά να προστατεύουμε τα καθ’ ημάς με κάθε κόστος, που ζητά να καθαρίζει ο τόπος από σαπίλα κάθε είδους, που καλλιεργεί τη λογική του ισχυρού σε έναν κόσμο ανίσχυρων ανθρώπων, που έχει γεμίσει τις ψυχές μίσος προς καθετί απειλεί τον κόσμο μας και ταράσσει την βόλεψή μας.
Ποια, λοιπόν, η διαφορά μας με το ισλαμικό κράτος; Το γεγονός ότι δεν κάνουμε τρομοκρατικές επιθέσεις; Γεννάμε «τζιχαντιστές» καθημερινά, στα σχολεία, στα σπίτια, στο δρόμο, στη δουλειά, γεννάμε νέα παιδιά που αναμασούν την τροφή μας σαν μηρυκαστικά, γεννάμε νέους που μακριά από την έννοια της συλλογικής παιδείας που προστατεύει σημαντικές ανθρώπινες αξίες φτιάχνουν έναν δικό τους κόσμο όπως τον θέλουν οι ίδιοι, όχι όμως συλλογικό. Έναν κόσμο που θα ικανοποιεί τις δικές τους ανάγκες, γιατί έτσι μάθανε. Και κάνουν τα πάντα, διαβάζουν τα πάντα για να αποδείξουν πως ο κόσμος αυτός είναι ο ιδανικός, ο πρέπων, ο κόσμος στον οποίο ο καθένας θα νιώθει όμορφα, ανεξάρτητα από το αν ο άλλος θα νιώθει άσχημα. Γεννάμε παιδιά «τζιχαντιστές» που ως καμικάζι θα «σκοτώσουν» τον κόσμο των άλλων αρκεί η δική τους ευφορική κατάσταση να ικανοποιηθεί. Γεννάμε παιδιά άτομα και όχι πολίτες. Και ο κόσμος των ατόμων δεν λογαριάζει τον κόσμο της κοινότητας αλλά εκείνο στον οποίο νιώθει ότι η ζωή του δεν απειλείται από τον άλλο. Έναν κόσμο τρομοκρατίας και φόβου.
Αν λοιπόν ο κόσμος μας επιλέγει να πλάσει τέτοιους νέους, τότε οι «ισχυρές δυνάμεις» των μεγάλων σε λίγα χρόνια θα δουν έναν κόσμο που θα έχει ανατρέψει κάθε έννοια ανθρωπιάς «στο όνομα του ενός Θεού», του Εαυτού τους.
* Ο Δημήτριος Νεοφώτιστος είναι Φιλόλογος
