Από τον Ντίνο Ζήσου
Η Κίνα είναι γνωστή μέχρι τώρα ως το τεράστιο εργοστάσιο που παράγει όλα τα καταναλωτικά προϊόντα της Δύσης. Αυτό το στοιχείο χωρίς να έχει γίνει αντιληπτό από την Δύση έχει αλλάξει.
Το ορόσημο της αλλαγής ,αν χρειάζεται ορόσημο, συνέβη τον περασμένο χρόνο. Η Κίνα ξεπέρασε σε εισαγωγές αργού πετρελαίου τις αδηφάγες για ενέργεια ΗΠΑ και έγινε παγκοσμίως η χώρα με τις μεγαλύτερες εισαγωγές πετρελαίου. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters ,η Κίνα εισήγαγε τον περασμένο Απρίλιο κατά μέσο όρο 7.4 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα ενώ οι ΗΠΑ εισήγαγαν 7.2 εκατομμύρια. Αυτό είναι ακόμη περισσότερο εντυπωσιακό αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι το 2007 η Κίνα εισήγαγε μόλις 3.2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Η συνεχώς αυξανόμενη ανάγκη για ενέργεια είναι ένας μόνο δείκτης του σφρίγους της αναδυθείσης Κινεζικής οικονομίας.
Η ηγεσία της Κίνας αντιλαμβάνεται ότι η κύρια εγγύηση της παραμονής της στην εξουσία είναι η συνέχιση της αύξησης της ευημερίας των κατοίκων της χώρας αυτής.
Αυτό κατά πρώτον σημαίνει την εξασφάλιση της απρόσκοπτου ροής της ενέργειας από την Μέση Ανατολή και άλλες περιοχές προς την Κίνα, και κατά δεύτερον την εκμετάλλευση των πολύ μεγάλων αποθεμάτων σε υδρογονάνθρακες που έχει η Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Και για τα δύο αυτά απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη πολύ ισχυρού Ναυτικού. Η Κίνα αναπτύσσει ναυτική δύναμη η οποία με τα έξι υπέρ-αεροπλανοφόρα που ναυπηγεί, με τους πολύ εξελιγμένους πυραύλους εναντίον αεροπλανοφόρων που ήδη διαθέτει και με τις υπόλοιπες πολύ αξιόλογες ναυτικές μονάδες που έχει ήδη εν ενεργεία και τις οποίες αυξάνει συνεχώς, στα αμέσως επόμενα χρόνια θα διαθέτει τον ισχυρότερο στόλο στον Ειρηνικό και ένα από τους ισχυρότερους του κόσμου.
Ακόμη και οι νέες ακταιωροί της Κινεζικής Ακτοφυλακής με εκτόπισμα 12.000 τόνων είναι δέκα φορές μεγαλύτερες από τις υπόλοιπες ακταιωρούς παγκοσμίως.
Η Κίνα αναπτύσσει τις Ένοπλες Δυνάμεις της για να στηρίξουν την οικονομική και εμπορική της παγκόσμια επέκταση.
Το οικονομικό και εμπορικό σχέδιο της Κίνας είναι η δημιουργία νέων “οδών της μετάξης”, όπου σε όλη την διαδρομή αυτών θα διατίθενται κινεζικά προϊόντα τα οποία θα ανταλλάσσονται όπου αυτό είναι εφικτό ,με προϊόντα που έχει ανάγκη η Κίνα, κυρίως ενέργεια και πρώτες ύλες.
Η Κίνα έχει συσσωρεύσει πλούτο. Έχει συναλλαγματικά αποθέματα ύψους 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ,σημαντικό μέρος των οποίων είναι σε χρυσό, και ο κρατικός επενδυτικός φορέας διαχειρίζεται 650 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιτυχείς επενδύσεις σε όλο τον κόσμο.
Η τελευταία κινεζική μεγάλη επιτυχία ήταν η ίδρυση της Ασιατικής Επενδυτικής Τράπεζας Υποδομών όπου παρ’ όλη την Αμερικανική αντίδραση, παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ όπως η Βρετανία, η Γερμανία, η Αυστραλία το Ισραήλ και η Νότιος Κορέα, αλλά και πολλοί άλλοι, 57 κράτη συνολικά, έσπευσαν να γίνουν μέτοχοι.
Η Κίνα πλέον με επενδύσεις για ενέργεια στην Ασία και την Αφρική κυρίως, με εξαγωγική παρουσία σε όλο τον κόσμο και με την άτυπη ηγεσία των BRICS που της εξασφαλίζουν ενέργεια και πρώτες ύλες, είναι η εξελισσόμενη Μεγάλη Δύναμη του πλανήτη.
Οι εταιρείες της είναι έντονα καινοτόμες με ορθολογικές διαδικασίες ένταξης και εκμετάλλευσης κάθε καινοτομίας, η οποία αφού πιστοποιηθεί στην εσωτερική αγορά αναπτύσσεται κατόπιν παγκοσμίως.
Ιδιαίτερα καινοτόμο είναι το Κινεζικό σχέδιο για την ανάπτυξη της θαλάσσιας οδού της «μετάξης» όπου δια της διπλωματικής, νομισματικής και οικονομικής συνεργασίας με τα κράτη που συνορεύουν με την Θάλασσα της Κίνας, τον Ινδικό Ωκεανό, τον Περσικό Κόλπο και την Μεσόγειο, έως και την Ευρώπη, η Κίνα δημιουργεί μια τεράστια λεωφόρο εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών όπου καθ’ όλο το μήκος της η ελεύθερη διακίνηση αγαθών είναι ευεργετική για όλους τους ευρισκόμενους σε κάποιο σημείο αυτής της διαδρομής, με εξάρχουσα βέβαια την ίδια την Κίνα η οποία εκμεταλλεύεται το σύνολο της διαδρομής.
Η Κίνα σταδιακά αμφισβητεί τον ρόλο του αποκλειστικού αντασφαλιστή του Παγκόσμιου Οικονομικού Συστήματος από τις ΗΠΑ.
Για τον σκοπό αυτό προωθεί το νόμισμά της ως παγκόσμιο νόμισμα και αυτό γίνεται όλο και περισσότερο αποδεκτό. Βεβαίως υπάρχουν και προβλήματα. Η ανάγκη να αποφύγει σημαντική υποτίμηση του νομίσματος της και να διατηρήσει την διεθνή αποθεματική του αξία, δυσκολεύει τις εξαγωγές της και την αναγκάζει σε αύξηση της παραγωγικότητας με σκληρά μέτρα. Το Τραπεζικό της Σύστημα αρχίζει να έχει προβλήματα στην εξυπηρέτηση των δανείων του διότι οι υποδομές για τις οποίες δόθηκαν τα δάνεια δεν έχουν πάντα δυνατότητα εξυπηρετήσεώς των.
Όμως η Κινεζική Οικονομία συγκρινόμενη με τις Οικονομίες της Δύσης ανθεί εκεί που οι περισσότερες δυτικές είναι υπερχρεωμένες και ελλειμματικές. Το στοίχημα είναι τώρα αν θα προλάβουν οι Κινέζοι να στρέψουν την παραγωγή τους στην εσωτερική κατανάλωση πριν συρρικνωθούν πολύ οι εξαγωγές, ώστε να κρατήσουν την απασχόληση σε υψηλό επίπεδο.
Η Κίνα με το μίγμα οικονομικής ευρωστίας, διπλωματικής δεινότητας και στρατιωτικής ισχύος εξελίσσεται στην πρώτη παγκόσμια δύναμη μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Αυτό δημιουργεί ένα στρατηγικό δίλημμα στις ΗΠΑ. Στις διεθνείς σχέσεις το δίλημμα αυτό λέγεται ”Η παγίδα του Θουκυδίδη” όπου η άνοδος των Αθηνών αμφισβήτησε την ηγεμονία της Σπάρτης και οδήγησε στον Πελοποννησιακό Πόλεμο.
Η Ιστορία δίνει περισσότερα παραδείγματα όπου αυτή η αμφισβήτηση της ηγεμονίας οδήγησε σε πόλεμο, και λιγότερα όπου το ζήτημα λύθηκε ειρηνικά. Ανεξάρτητα από την ύπαρξη θερμοκέφαλων εθνικιστών και στις δύο χώρες, οι πυρηνικοί εξοπλισμοί ακυρώνουν μέχρι στιγμής την άμεση προσφυγή στην ολοκληρωτική βία. Η αργή και μεθοδική εξέλιξη της Κίνας δίνει χρόνο στις ΗΠΑ να αφομοιώσουν την νέα πραγματικότητα. Εντάσεις είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν. Επειδή όμως διακυβεύεται περισσότερο το κύρος και λιγότερο ζωτικά συμφέροντα, μερικά μάλιστα εκ των οποίων συμπλέουν, ελπίζεται ότι η κινεζική άνοδος θα είναι πολιτικά διαχειρίσιμη από τις ΗΠΑ.
