Του Ηλία Κανέλλη
Η χθεσινή γιορτή του ΣΥΡΙΖΑ, στο τάε κβο ντο, και κυρίως η ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ήταν μια συστηματική απόπειρα απόκρυψης της πραγματικότητας, παρουσίασης μιας άλλης πραγματικότητας, όχι τόσο προς κατανάλωση όσων προσήλθαν στο χώρο της ομιλίας (αυτοί είτε είναι ιδεολογικά, πολιτικά και κοινωνικά αμετακίνητοι είτε έχουν στενή σχέση με το πλέγμα εξουσίας που έχει δημιουργηθεί γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ).
Λίγο μετά την τραγική παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στο Νταβός, όπου μόνο αυτός επαίρεται επειδή είπε διάφορα απλοϊκά και αφελή και δεν κατάφερε να κερδίσει τίποτα άλλο για τη χώρα εκτός από απαξίωση, η κομματική φιέστα ήταν το μόνο πράγμα που απέμενε. Άλλωστε, ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει καλά τους μονολόγους από το βήμα σε ελεγχόμενο κοινό. Τηλεόραση και τηλεσκηνοθεσία, ρητορική γεμάτη ηρωικές κορόνες, κοινό οπαδών. Σε αυτό το κενοτάφιο της πολιτικής του τίποτα, η δυνατότητα του μονόλογου επιτρέπει στον οποιονδήποτε να λέει ό,τι θέλει. Για να πείσει ποιους; Υπάρχουν ακόμα αφελείς σε αυτή τη χώρα;
Πρέπει να υπάρχουν, ελάχιστοι ίσως αλλά πρέπει να υπάρχουν. Το σίγουρο είναι ότι υπάρχουν συμφέροντα που συνασπίζονται γύρω από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αλλά ούτε σε όσους τα εκφράζουν ήθελε να απευθυνθεί ο πρωθυπουργός. Το αντίθετο. Προσπάθησε, ακόμα μια φορά, να ενεργοποιήσει τον λόγο της ρήξης και του κοινωνικού μίσους, ελπίζοντας ότι θα ανακόψει τη φθορά μιας κυβέρνησης που υποσχέθηκε την ελπίδα και τη στέρησε ολοσχερώς ιδίως από τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου.
Είναι ένας λόγος που δεν έχει πλέον ευρύτερο ακροατήριο. Η μεσαία τάξη αγωνιά – ακόμα και οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν αρχίσει να κατανοούν ότι μειώνεται η πίτα των εσόδων του κράτους, κι όταν η πίτα μειώνεται μπαίνουν και εκείνοι στον κύκλο της ανασφάλειας των υπολοίπων. Οι μεταρρυθμίσεις, ιδίως το ασφαλιστικό και το φορολογικό, έχουν βαλτώσει εδώ και κάτι μήνες, η χώρα απειλείται ακόμα μια φορά από την κόλαση της αδυναμίας ρευστότητας, ενώ η κυβέρνηση αντιμετωπίζει για πρώτη φορά μετωπικά όλους εκείνους στους οποίους είχε υποσχεθεί τα πάντα: αγρότες, συνταξιούχους, ιδιωτικούς υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες, ανέργους...
***
Η κλεψύδρα αδειάζει. Αλλά ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να είναι συνεχώς σε φόρμα, μήπως και σκαρφιστεί κάτι καινούργιο και πάρει παράταση στη γλυκιά καρέκλα της εξουσίας.
Αυτή τη φορά το καινούργιο είναι η προσπάθεια αναδιανομής της πίτας στα ΜΜΕ, κατά τις εξαγγελίες του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά (προσπάθεια καταδικασμένη, τουλάχιστον ως προς το σκέλος του περιορισμού των τηλεοπτικών συχνοτήτων, αφού προσκρούει στους γενικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αν η κυβέρνηση επιμείνει σε αυτή υπάρχει ο φόβος η Ελλάδα να αντιμετωπιστεί όπως η Πολωνία). Και η προσπάθεια αλλαγής του εκλογικού νόμου, προς την απλή αναλογική, με τον Τσίπρα, αν καταφέρει να βρει τις απαραίτητες διακόσιες ψήφους που χρειάζονται για να την περάσει, να ποντάρει στην ακυβερνησία που θα δημιουργήσει μια πολυκομματική Βουλή.
Κατά τη γνώμη μου, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν μπορεί να τελεσφορήσει. Η κυβέρνηση έχει απωλέσει κάθε εμπιστοσύνη. Το στοίχημα που έχει μπροστά της δεν έχει ανοιχτούς ορίζοντες. Ο Αλέξης Τσίπρας ή θα προσπαθήσει να κρατήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 153 βουλευτών (ενδεχομένως και να την αυξήσει, προσελκύοντας αριστερογενείς βουλευτές από το Ποτάμι ή εξουσιομανείς από την Ένωση Κεντρώων), και μέσω αυτής να περάσει ασφαλιστικό και φορολογικό, ή θα αναγκαστεί να παραχωρήσει την εξουσία. Θα ήθελε, βεβαίως, να είναι σε μια επόμενη κυβέρνηση, αλλά η ρητορική της έντασης, που χθες υιοθέτησε, μάλλον απομακρύνουν αυτή την πιθανότητα.
Επίσης, πιθανόν να έχουν αρχίσει να σκέπτονται την πιθανότητα ανακίνησης ποινικών ευθυνών, οπότε αυτό κάνει πιθανότερη, σε μια νέα κρίση, την εσπευσμένη διάλυση της Βουλής, προκειμένου να τεθούν στο αρχείο κατηγορίες κατά πολιτικών προσώπων για το πρώτο επτάμηνο διακυβέρνησης, το επτάμηνο της υποτιθέμενης σκληρής διαπραγμάτευσης, του δημοψηφίσματος με το διχαστικό ερώτημα το οποίο ο πρωθυπουργός εγκατέλειψε σε ένα βράδυ, των capital controls και της υπογραφής του τρίτου μνημονίου. Είναι ο μοναδικός τρόπος να παραγραφούν τυχόν αδικήματα, που πιθανόν να αφορούν τις πολιτικές επιλογές Βαρουφάκη αλλά ασφαλώς δεν θα αφήνουν έξω τον πολιτικό προϊστάμενό του και πρωθυπουργό του, τον Αλέξη Τσίπρα.
***
Με αυτές τις προϋποθέσεις, και με την πιθανότητα αποσταθεροποίησης της χώρας ακόμα υπαρκτή, η χθεσινή εκδήλωση στο τάε κβο ντο ήταν μάλλον μια άχρηστη εκδήλωση. Ο πρωθυπουργός κατάφερε να εμφανιστεί ακόμα μια φορά διχαστικός, υπονομεύοντας τις όποιες συναινέσεις θα μπορούσε να επιδιώξει.
Η χρησιμοποίηση, μάλιστα, της κρατικής τηλεόρασης της ΕΡΤ, για να προβάλλει όχι μόνο την ομιλία του πρωθυπουργού αλλά και τα αδιανόητα διαφημιστικά του ΣΥΡΙΖΑ, αποδυναμώνει τα επιχειρήματα ότι η κυβέρνηση ενδιαφέρεται να βάλει τάξη στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Μάλλον να ελέγξει το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο ενδιαφέρεται. Στοχοποιώντας, σε μια τόσο κεντρική εκδήλωση, δημοσιογράφους και ΜΜΕ που δεν συμφωνούν με τις πολιτικές επιλογές, η κυβέρνηση επιλέγει μια βαθύτατου συμβολισμού χειρονομία, για να δείξει ότι η δημοκρατία γι’ αυτήν δεν είναι κανόνες και θεσμοί αλλά η α λά καρτ άσκηση εξουσίας. Κι ότι η ελευθερία της έκφρασης ορίζεται από το σατιρικό δίστιχο του Σκόκου: «Είν’ ελεύθερος ο Τύπος, φτάνει μόνο να μη γράφει».
