Ο Λάκης Λαζόπουλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο δεύτερο τεύχος του περιοδικού «Το Πρακτορείο», που εκδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, μιλάει για όλα, την προσφυγική κρίση, ασκεί κριτική στους χειρισμούς της ελληνικής Πολιτείας, σατιρίζει την Ευρώπη, η ηγεσία της οποίας θυμίζει «σειρά τηλεόρασης» και εκφράζει την ικανοποίησή του για τον Έλληνα που στέκεται όρθιος.
Συνέντευξη στη Μαρία Κουζινοπούλου
Κάθε του λέξη, κάθε του έκφραση, προδίδουν ένα ανήσυχο πνεύμα, με βαθιά κοινωνικοπολιτική συνείδηση. Εν μέσω μιας μεγάλης προσφυγικής κρίσης, όπου τα πρόσωπα των θυμάτων αλλά και οι ιστορίες των απελπισμένων ζωντανών δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο, ο Λάκης Λαζόπουλος επιλέγει να παρουσιάσει στη φετινή θεατρική σεζόν μια παράσταση με θέμα τον ρατσισμό και τη μετανάστευση. Διασκευάζει τη γαλλική κωμωδία «Θεέ μου, τι σου κάναμε;» και μας δείχνει πώς μια «συντηρητική καραμανλική οικογένεια» ανοίγει την αγκαλιά της για να υποδεχτεί τους γαμπρούς της: έναν Αλβανό, έναν Κινέζο, έναν Αφγανό και έναν Νιγηριανό.
Λίγο πριν από την πρεμιέρα (από 5 Νοεμβρίου στο θέατρο «Γκλόρια»), ο δημοφιλής ηθοποιός αναλύει στο «Πρακτορείο» το τοπίο της προσφυγικής κρίσης, περιγράφει σοκαριστικά βιώματα των μεταναστών-συνεργατών του στην παράσταση, ασκεί κριτική στους χειρισμούς της ελληνικής Πολιτείας, σατιρίζει την Ευρώπη που θυμίζει «σειρά της τηλεόρασης» και μιλάει με συγκίνηση, για τον Έλληνα που στέκεται όρθιος.
- Η παράσταση θίγει ζητήματα ρατσισμού και μετανάστευσης. Υπάρχει ρατσισμός στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα άνοιξαν ξαφνικά οι πόρτες ενός προβλήματος παγκόσμιου και γίναμε το πέρασμα αυτής της αλλαγής. Δεν έγινε αυτό σταδιακά, ενώ σε όλες τις άλλες χώρες έγινε μια σταδιακή αλλαγή. Δεν θέλω να κατηγορώ τους Έλληνες για ρατσισμό ή ξενοφοβία. Καταλαβαίνω ότι πάνω σε μια αλλαγή που δεν μπορεί να αφομοιωθεί, μπορεί κάποιοι να στήσουν ιδεολογίες, να στήσουν παραμάγαζα. Ουσιαστικά η Χρυσή Αυγή είναι ένα παραμάγαζο μιας κατάστασης που δημιουργήθηκε. Τέτοια παραμάγαζα στην Ιστορία, δημιουργούνται. Αν τα αφήσεις, φτάνουν να γίνουν Χίτλερ. Αν δεν τα αφήσεις εξαϋλώνονται, χάνονται μέσα στο χρόνο. Εγώ πιστεύω ότι η Χρυσή Αυγή θα χαθεί στο χρόνο. Αυτή είναι η δική μου εκτίμηση.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων στέκεται δίπλα στους πρόσφυγες. Η πλειοψηφία είναι ένας φωτεινός κόσμος και καταλαβαίνει ότι αν ο ίδιος βρισκόταν στη θέση αυτή δεν θα ήθελε να τον βουλιάξει κάποιος, θα ήθελε να του δώσει μια ευκαιρία στη ζωή του. Οι Έλληνες έχουμε μια Ιστορία που από την αρχαιότητα μέχρι και τη νεώτερη ιστορία έχουμε ανάγκη να υπερασπιστούμε τον διαφορετικό άνθρωπο- και αυτή η Ιστορία δεν πρέπει να χαθεί και δεν θα χαθεί.
- Συνεργάζεστε με ηθοποιούς που έχουν βιώσει τη μετανάστευση...
Ανεβάζω αυτή την παράσταση στο κέντρο της Αθήνας δουλεύοντας με ηθοποιούς που κατάγονται από άλλες χώρες. Έρχεται το παιδί που είναι από την Αλβανία πριν από τέσσερις μέρες και μας λέει ότι τον σταμάτησε η αστυνομία για 45 λεπτά. Πήρε το βραβείο του πρώτου ανδρικού ρόλου στις Νύχτες Πρεμιέρας και τον ειρωνεύονταν και του έλεγαν Αλβανός και ηθοποιός, πώς γίνεται και πού πας. Μετά ο Νιγηριανός ο Κωνσταντίνος, ο οποίος ήταν στο Γκάζι, πέρναγαν μαζί με ένα φίλο του και τους πέταξαν ένα ποτήρι με ποτό κατευθείαν στα μούτρα. Τους χτύπησαν, το παιδί ήταν στο νοσοκομείο και του έβγαλαν από το μάτι γυαλιά που τους πέταξαν. Έχω ένα παιδί που είναι Κινέζος και μου λέει, πήγαμε οκτώ άτομα βόλτα στο Γκάζι, ξανά τα ίδια. Και η αστυνομία παραπέρα και με ηρεμία και με συνενοχή τα αντιμετωπίζει. Δεν γίνεται αυτό το πράγμα.
- Πώς μπορεί η Πολιτεία να αντιμετωπίσει τέτοια φαινόμενα;
Η Πολιτεία πρέπει να κάνει κάτι, γιατί δεν είναι εύκολο ένας άνθρωπος να αφομοιώσει αυτές τις αλλαγές. Δεν είναι εύκολο ένας μεγάλος άνθρωπος που ζούσε σε ένα περιβάλλον να βγαίνει και ξαφνικά να είναι σε ένα άλλο περιβάλλον. Ξαφνιάζεται. Έχουν δίκιο οι άνθρωποι. Έχουν δίκιο και οι πρόσφυγες. Και όταν συγκρούονται τόσο έντονα τα δίκια πολλών και δημιουργούν μία άσχημη κατάσταση, όπου κανείς δεν φταίει, πρέπει να έρθει η Πολιτεία να βρει τη λύση. Διότι δεν είναι ορθό να μην μπορείς το παιδί σου να το πας στην πλατεία. Δεν είναι δυνατόν η Πολιτεία να έχει χίλιους ανθρώπους χωρίς ούτε μία τουαλέτα και να ψάχνουν γύρω- γύρω πού θα μπούνε.
Έρχεται λοιπόν η Πολιτεία τώρα να μας αποδείξει την ανικανότητά της. Αυτή η ανικανότητα επίλυσης προβλημάτων σε όλα τα επίπεδα έχει φτάσει την Ελλάδα εδώ που την έχει φτάσει. Η Πολιτεία λοιπόν πρέπει να βρει ένα βηματισμό καινούριο, ο οποίος να είναι κοντά στην κοινωνία. Η κοινωνία αυτή τη στιγμή είναι μπροστά και ξέρει τι την περιμένει. Η Αριστερά ακόμα νομίζει ότι πρέπει να συμφιλιωθεί με πρόσωπα ή με καταστάσεις, οι οποίες έχουν τελειώσει την Ελλάδα. Αν η Αριστερά κάνει το λάθος να εγκλωβιστεί σε ισορροπίες, τότε αργά ή γρήγορα θα γίνει μία ίδια Νέα Δημοκρατία, ένα ίδιο ΠΑΣΟΚ. Αυτός που θα προχωρήσει είναι αυτός που θα μεταρρυθμίσει, όχι κατ' εντολή των ξένων, αλλά κατ' εντολή της κοινωνικής ανάγκης, αυτός που δεν θα φοβηθεί να πάρει κεφάλια που κρατάνε τη χώρα πίσω και δεν θα φοβηθεί να τα βάλει με συνδικαλισμό και δημοσιογράφους. Ειδάλλως, αργά ή γρήγορα θα φαγωθεί κάθε πολύτιμο κεφάλαιο. Και σίγουρα η κυβέρνηση της Αριστεράς, τώρα είναι η μόνη προοπτική για τη χώρα.
- Είναι πρωτοφανές το κύμα αλληλεγγύης των Ελλήνων προς τους πρόσφυγες. Την ανθρωπιά του Έλληνα την είχαμε ξεχάσει;
Τις είχαμε τις αξίες, δεν τις χάσαμε ποτέ. Υπήρχε μια διαρκής αλληλεγγύη. Δεν μπορεί ο Έλληνας να βλέπει να υποφέρουν, γιατί έχει εικόνες, έχει βιώματα. Απλώς προβλήθηκε έντονα η Χρυσή Αυγή και, όταν υπάρχει οικονομική κρίση, πάντα συμβαίνει αυτό, ο άνθρωπος φτάνει στα χειρότερά του ένστικτα. Υπάρχει μία σκάλα στον καθένα μας, άλλου είναι πέντε σκαλοπάτια, άλλου εκατόν πενήντα, πάντως υπάρχει μια σκάλα που οδηγεί στο υπόγειο. Και έρχεται καμιά φορά η Ιστορία και η οικονομική κρίση να την ανοίξουν αυτή την πόρτα. Και δουλειά των υπολοίπων είναι να παλέψουμε να μην κατέβουμε αυτή τη σκάλα του υπογείου. Όταν ένας άνθρωπος φτάνει στην πλήρη εξαθλίωση, δεν έχει να ταΐσει τα παιδιά του, δεν μπορεί να τα πάει μια βόλτα έξω, δεν μπορεί να μιλήσει, δεν μπορεί να ερωτευτεί, δεν μπορεί να κάνει παιδιά, δεν το καταλαβαίνουμε ότι θα του φταίνε όλα μαζί, και αυτός που νοητά θεωρεί ότι του παίρνει τη δουλειά; Μπορεί να ανοίξει την πόρτα και να κατέβει τα σκαλοπάτια του κακού του εαυτού. Και πρέπει να έχεις τη δύναμη να τον κατανοήσεις.
- Η Ευρώπη θα συγκινηθεί από τα νεκρά παιδιά στο Αιγαίο;
Η Ευρώπη δεν θα συγκινηθεί με τίποτα. Η Ευρώπη είναι νεοφιλελεύθερη, είναι κρυφοναζιστική, είναι παραδομένη στις τράπεζες, στις αγορές, στα χρήματα, στις προμήθειες, στις μίζες και στα παιχνίδια εξουσίας. Το Eurogroup είναι μια πολύ επιτυχημένη σειρά της τηλεόρασης, όπου πηγαίνουν και παίζουν όλοι αυτοί τους πρωθυπουργούς. Γιατί δεν είναι. Και καθένας που δεν είναι πραγματικά πρωθυπουργός, υποχρεώνεται να παίζει το ρόλο αυτό μπροστά στις κάμερες, όταν ξέρουν ότι θα γυρίσουν πίσω και είναι δεμένοι σαν καράβια με 500 σκοινιά από συμφέροντα. Η Ευρώπη ως Ευρώπη προοπτικής που είχαμε, έχει τελειώσει, έχει παρέλθει. Είναι ένα σύμπλεγμα χωρών κάτω από την απόλυτη καθοδήγηση της Γερμανίας. Είμαστε η πρώτη χώρα που δεν είμαστε συνδεδεμένη απευθείας με εντολές, αλλά με εκβιασμό. Τουλάχιστον δεν επιλέξαμε αυτούς που ήθελαν αυτοί. Αυτό είναι το δικό μας στοιχείο. Όσο και να φαίνεται αστείο -ξέρω πάντα φαίνεται αστείο στους ανθρώπους που λυγίζουν- η Ελλάδα είναι αυτή που θα αλλάξει την Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι αυτή που θα αλλάξει την προοπτική τού να βλέπουν οι άνθρωποι αλλιώς τα πράγματα. Γιατί οι Έλληνες, σε τέσσερις μάχες που τους έφεραν τα πάνω κάτω, που τους διέλυσαν, στάθηκαν όρθιοι.
- Άρα δεν έχει χαθεί η ελπίδα τελικά;
Η ελπίδα είναι μια γυναίκα, η οποία ζει μόνη της σε μέρος που δεν το γνωρίζει κανένας. Γι’ αυτό και η παρουσία της, αν και είναι μακριά, έχει μια δύναμη να φτάνει στο κύτταρο και ας μην ξέρεις που είναι. Αυτή η κυτταρική σχέση με την ελπίδα δεν μπορεί να φύγει ποτέ από τον άνθρωπο.
