Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη
«Θα πρέπει τέλος πάντων η ελληνική Αριστερά να υλοποιήσει τις διακηρύξεις σχετικά με το άνοιγμα της πολιτικής στην κοινωνία. Τα κομματικά μορφώματα ανήκουν στο παρελθόν, στον περασμένο αιώνα, ενώ στην εποχή μας η πολιτική επανέρχεται εκεί που πάντα θα έπρεπε να βρίσκεται, στην κοινωνία και στις κοινωνικές προσδοκίες και δυνάμεις. Όπως με σαφήνεια επισημαίνουν οι Ισπανοί Ποδέμος, οι διακρίσεις ανάμεσα σε Αριστερά και Δεξιά ανήκουν στο παρελθόν, ενώ σήμερα υπάρχει πρόβλημα επιβίωσης ολόκληρης της κοινωνίας και κερδίζει πρώτος όποιος καταλάβει ταχύτερα και υλοποιήσει το μήνυμα αυτό. Το μέλλον ανήκει στις κοινωνίες, ακόμη και στις «αμαρτίες» τους, όχι στους κοινωνικούς αναχωρητές, που για μοναδική φροντίδα έχουν τη σωτηρία της «κομματικής ψυχής» τους».
Αυτά αναφέρει σήμερα στην «Ελευθερία» ο Κώστας Βεργόπουλος ο οποίος είναι συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο στο Παρίσι. Ο Κώστας Βεργόπουλος, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, οικονομικές και πολιτικές επιστήμες στη Σορβόννη. Διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών (Doctorat d’ Etat) του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού. Επισκέπτης καθηγητής σε Πανεπιστήμια της Βόρειας και Νότιας Αμερικής. Διεθνής εμπειρογνώμων στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Βιβλία του έχουν μεταφραστεί και διδάσκονται σε δέκα γλώσσες.
Η συνέντευξη
-Εκτιμάτε πως είναι καλύτερα μια Ελλάδα στο ευρώ και στην ευρωζώνη παρά εκτός αυτής και με δικό της νόμισμα;
«Στην κρίση του 1930, κεντρικό γνώρισμα ήταν η διάσπαση και κατάρρευση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής σφαίρας, με συνέπεια οι χώρες να αναζητούν τη σταθεροποίησή τους στα εθνικά νομίσματα και στις εσωτερικές αγορές τους. Στη σημερινή κρίση συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: η διεθνοποιημένη χρηματοπιστωτική σφαίρα όχι μόνον δεν έχει διασπασθεί και καταρρεύσει, αλλά έχει υπερενισχυθεί, είναι αυτή που σε τελευταία ανάλυση διαχειρίζεται την κρίση και τις επιμέρους κρίσεις και είναι αυτή που παραμένει μέχρι σήμερα κύριος του παιχνιδιού, σε αντίθεση με το 1930 που σφραγίσθηκε με την κατάρρευση κάθε εξουσίας και κύρους της. Ακόμη και οι εσωτερικές αγορές δεν παίζουν σχεδόν καθόλου το ρόλο που είχαν αναλάβει το 1930. Αυτό σημαίνει ότι κάθε χώρα που σήμερα αποχωρεί από το σύνολο στο οποίο ήταν ενταγμένη εκτίθεται και παραδίδεται μόνη της στην ασυδοσία των χρηματοπιστωτικών αγορών. Εθνική κυριαρχία στο νόμισμα σημαίνει σε τελευταία ανάλυση τη λεηλασία της χώρας από τις διεθνείς χρηματαγορές. Και οι τελευταίες δεν είναι πότε λιγότερο απαιτητικές για τη χρηματοδότηση μιας χώρας από ό,τι οι εταίροι της. Εάν σήμερα κατηγορούμε την Ευρωζώνη ότι δεν προστατεύει τις χώρες μέλη της από την αρπακτικότητα των χρηματαγορών, τι νόημα έχει για την χώρα η αποχώρηση από αυτήν και η κατευθείαν παράδοσή της στην αρπακτικότητα την οποία θα ήθελε να αποφύγει;».
-Υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις για τον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα από αυτή τη συμφωνία που πιθανόν θα υπογράψει τον ερχόμενο μήνα; Υπήρξαν καθυστερήσεις ή και λάθη στις διαπραγματεύσεις;
«Η συμφωνία με τους εταίρους ήταν αναπόφευκτη και θα ήταν ακόμη περισσότερο αναπόφευκτη σε περίπτωση μη συμφωνίας και συντεταγμένης αποχώρησης από το ευρώ. Δεν μιλώ καθόλου για την περίπτωση της ασύντακτης χρεοκοπίας που θα ήταν προφανώς η καταστροφικότερη από όλες επιλογή. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι το περιεχόμενο της συγκεκριμένης συμφωνίας είναι το καλύτερο που η χώρα μας θα όφειλε και θα μπορούσε να επιτύχει. Ήδη ο πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι εάν η συμφωνία είχε επιτευχθεί τον Φεβρουάριο θα βρισκόταν σε ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση και θα είχε αποσπάσει καλύτερους όρους. Όμως φυσικά αυτό σημαίνει επίσης ότι η καθυστέρηση στη σύναψη της συμφωνίας ήταν εις βάρος μας και ότι θα πρέπει να υπάρχει κάποια καίρια πολιτική ευθύνη γι’ αυτό. Μέχρι χθες η κυβέρνηση διαβεβαίωνε ότι ο χρόνος και μάλιστα χωρίς χρήμα κυλά υπέρ ημών. Σήμερα όμως αναγκάζεται να παραδεχθεί ότι έχει κυλίσει εις βάρος μας. Επίσης, για τη σημερινή συμφωνία επισείεται ως επίτευγμα η ρύθμιση του χρέους. Όμως αυτό δεν είναι κάτι το κατεπείγον, αφού αφορά στην περίοδο μετά το 2023. Αντίθετα, το Φεβρουάριο η συμφωνία που δεν έκλεισε δεν αφορούσε τόσο το μέλλον, όσο κυρίως το παρόν και συγκεκριμένα τη χαλάρωση της λιτότητας και την ανάκαμψη στο σήμερα».
-Αναμφισβήτητα η συμβολή της Γαλλίας κυρίως, αλλά και της Ιταλίας διατήρησαν την Ελλάδα στην ευρωζώνη… Πέρα από τα συμφέροντα που είναι φυσιολογικό να κρύβει αυτή η πρωτοβουλία, εκτιμάτε πως συνυπήρξαν και ιστορικοί λόγοι, λόγοι ισχυρής φιλίας Ελλάδας και Γαλλίας που οδήγησαν τον Πρωθυπουργό Ολάντ σε μια τέτοια κίνηση;
«Οπωσδήποτε υπήρξαν και ενεργοποιήθηκαν ιστορικοί και πολιτισμικοί λόγοι για την αλληλεγγύη που εκδηλώθηκε από πλευράς Γαλλίας και Ιταλίας. Σε καμιά περίπτωση δεν επρόκειτο για απλό γραφειοκρατικό ελιγμό των κρατών και των κυβερνήσεων. Απόδειξη αυτού είναι ότι μόλις η γαλλική προεδρία κατέστησε σαφή την επιλογή της να στηρίξει την Ελλάδα, σύσσωμος ο γαλλικός τύπος και τα μέσα κατακλύσθηκαν από εγκώμια όχι φυσικά για την αριστερή ελληνική κυβέρνηση, αλλά για την ιστορία της χώρας μας, για την καθοριστική συμβολή της στον ευρωπαϊκό πολιτισμό και για το ξεκαθάρισμα ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει σήμερα η Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα. Ο Ολάντ ξεκαθάρισε επίσης ότι όταν μιλάμε για την πολύτιμη ελληνική συμβολή, δεν εννοούμε μόνον την κλασική Ελλάδα, αλλά επίσης και όχι λιγότερο τη σύγχρονη. Τελικά, υπάρχει η αίσθηση ότι στην Ελλάδα πιστεύουν ακόμη και σήμερα πολύ περισσότερο οι Ευρωπαίοι από ό,τι οι Έλληνες. Και εάν κάτι μέχρι σήμερα σώζει τη χώρα μας, αυτό είναι περισσότερο η εκτίμηση που έχουν για αυτήν οι άλλοι, παρά οι ίδιοι οι Έλληνες, που ενώ παραμένουν γενναιόδωρα μεγαλόστομοι όσον αφορά την χώρα τους, πολύ λίγο συμβάλλουν στη διατήρησή της μέσα στα συγκεκριμένα πλαίσια που σήμερα βρίσκεται».
-Πώς βλέπετε την επόμενη μέρα για τη χώρα μας; Έχει εκλείψει οριστικά το σενάριο μιας εξόδου της Ελλάδος από την ευρωζώνη; Μήπως δεν θα πρέπει να κυβερνήσει αυτή η κυβέρνηση και μετά να λύσει τα όποια εσωκομματικά της προβλήματα;
«Το σενάριο εξόδου δεν έχει καθόλου εκλείψει, έχει απλώς μετατεθεί στο μέλλον και ασφαλώς θα μπορεί κάθε τόσο να επανέρχεται και να επισείεται εκβιαστικά από την πλευρά των εμπνευστών του. Η μόνη δυνατότητα που υπάρχει για να αποσυρθεί οριστικά το κακό σενάριο είναι η χώρα μας να βαδίσει πραγματικά στον δρόμο της σταθεροποίησης και της ανάκαμψης.
Όμως προς τούτο απαιτείται φυσικά το αυτονόητο: η κυβέρνηση να κυβερνήσει και να απελευθερωθεί από τα δεσμά της εσωστρέφειας που μέχρι σήμερα την καθηλώνουν. Όσο η κυβέρνηση, αντί να βλέπει τις προσδοκίες που η κοινωνία εκτρέφει απέναντί της, εγκλωβίζεται σε διαφωνίες συντηρούμενες από μικρές εσωτερικές μειοψηφίες, η χώρα παραμένει στο πεδίο της αβεβαιότητος για το αύριο και αυτό με τη σειρά του προσφέρεται στο παιχνίδι των ακραίων είτε για την αποβολή από την ευρωζώνη είτε για την οικειοθελή αποχώρησή της από αυτήν. Στο κάτω-κάτω, τα εσωκομματικά προβλήματα δεν είναι ούτε μείζονα και ούτε τόσο δύσκολα στη διαχείρισή τους όσο αυτά που αντιμετωπίζει η χώρα σήμερα και ακόμη περισσότερο στο άμεσο μέλλον.
Θα πρέπει τέλος πάντων η ελληνική Αριστερά να υλοποιήσει τις διακηρύξεις σχετικά με το άνοιγμα της πολιτικής στην κοινωνία. Τα κομματικά μορφώματα ανήκουν στο παρελθόν, στον περασμένο αιώνα, ενώ στην εποχή μας η πολιτική επανέρχεται εκεί που πάντα θα έπρεπε να βρίσκεται, στην κοινωνία και στις κοινωνικές προσδοκίες και δυνάμεις. Όπως με σαφήνεια επισημαίνουν οι Ισπανοί Ποδέμος, οι διακρίσεις ανάμεσα σε Αριστερά και Δεξιά ανήκουν στο παρελθόν, ενώ σήμερα υπάρχει πρόβλημα επιβίωσης ολόκληρης της κοινωνίας και κερδίζει πρώτος όποιος καταλάβει ταχύτερα και υλοποιήσει το μήνυμα αυτό. Το μέλλον ανήκει στις κοινωνίες, ακόμη και στις «αμαρτίες» τους, όχι στους κοινωνικούς αναχωρητές, που για μοναδική φροντίδα έχουν τη σωτηρία της «κομματικής ψυχής» τους».
