Σήμερα καλεσμένος της στήλης είναι ο κύριος Σταύρος Μπένος, πρόεδρος της κίνησης πολιτών «Διάζωμα», ενός εθελοντικού σωματείου, που στόχο έχει την προστασία και την ανάδειξη των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης. Είναι ο εμπνευστής των ΚΕΠ, ενώ έχει διατελέσει δήμαρχος Καλαμάτας και υπουργός Πολιτισμού.
* Αγαπητέ κύριε Μπένο, χαίρομαι που ανταποκριθήκατε στην πρόσκληση να συνομιλήσουμε στην «Ελευθερία». Τι είναι τελικά το «Διάζωμα» και ποιες καινοτομίες φέρνει στην Ελλάδα;
- Το «Διάζωμα» είναι μία κίνηση πολιτών, μια μεγάλη κοινωνική συμμαχία στην οποία συμμετέχουν αρχαιολόγοι, αναστηλωτές, συντηρητές, καλλιτέχνες, δήμοι, περιφέρειες, σύλλογοι, ιδρύματα, επιχειρήσεις μα πάνω από όλα ενεργοί πολίτες. Το «Διάζωμα» φιλοδοξεί να αλλάξει την εγκατεστημένη νοοτροπία, ότι όλα τα κάνει το κράτος. Το κράτος το φέρει ο κάθε πολίτης μέσα του και το θέμα μας είναι όχι τι κάνει το κράτος για μας αλλά τι κάνουμε εμείς για το κράτος μας και τη χώρα μας.
* Από τη φύση τους οι αρχαιολόγοι είναι πολύ προσεκτικοί με τα αρχαία μνημεία. Υπήρξε δυσκολία στη συνεργασία του Διαζώματος μαζί τους; Πώς ξεπεράστηκε;
- Με πολλή συζήτηση, η οποία κράτησε τουλάχιστον πέντε χρόνια πριν ιδρυθεί το Σωματείο. Το κλίμα εμπιστοσύνης, όμως, εμπεδώθηκε όταν το Σωματείο άρχισε να λειτουργεί και η κοινότητα των αρχαιολόγων να διαπιστώνει ότι το «Διάζωμα» και οι εθελοντές του είναι μια πραγματική ασπίδα προστασίας όχι μόνο για μνημεία αλλά και για τους ίδιους και τη δουλειά τους.
* Ο εθελοντισμός λαμβάνει χώρα σε έναν κόσμο στον οποίο το κύριο μέρος του χρόνου καταλαμβάνει η εργασία για χάρη της επιβίωσης. Ποιο το «κέρδος» του εθελοντή αλλά και της κοινωνίας εν γένει;
- Πάντα υπάρχει και θα υπάρχει, ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες, χώρος για τον εθελοντή και τον εθελοντισμό. Το κέρδος για τον εθελοντή είναι η εσωτερική χαρά που νιώθει, όταν προσφέρει, και ένα συναίσθημα ολοκληρωμένου πολίτη. Το κέρδος για την κοινωνία είναι ότι με τον εθελοντισμό βελτιώνονται ποιοτικά και ποσοτικά οι επιδόσεις των επίσημων κρατικών δομών. Η μακρά διαδρομή μου στη δημόσια ζωή με τροφοδότησε με την πεποίθηση ότι «Τα όρια του κράτους είναι πεπερασμένα, την απεραντοσύνη τη συναντάμε στις ψυχές των ανθρώπων και στον εθελοντισμό».
* Τι πέτυχε το «Διάζωμα» στην Ήπειρο; Μπορείτε να μιλήσετε (και) με αριθμούς;
- Στην Ήπειρο το «Διάζωμα» βλέπει με χαρά να πραγματοποιείται το πιο τρελό του όνειρο: Η συνάντηση των μνημείων με την πραγματική ζωή, με την αειφορία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Ήδη υλοποιείται ένα πρόγραμμα 37.000.000 ευρώ που περιλαμβάνει 40 δράσεις οι οποίες καλύπτουν κάθε αναπτυξιακή συνιστώσα ενός προγράμματος ολιστικού. Αρχαιολογικές αναστηλώσεις, βελτίωση προσβασιμότητας των μνημείων, μέτρα για ποιοτικά προϊόντα στον πρωτογενή τομέα, τη γαστρονομία, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τα τουριστικά καταλύματα, τις ψηφιακές εφαρμογές, σε ερευνητικά προγράμματα κ.λπ.
* Είναι η Θεσσαλία και τα θέατρά της στα σχέδιά σας; Πώς με την ανάδειξή τους θα τονωθεί και θα ενισχυθεί η τοπική οικονομία;
- Με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Θεσσαλίας και προσωπικά του περιφερειάρχη κ. Κ. Αγοραστού, προετοιμάζεται η ένταξη της Πολιτιστικής Διαδρομής της Θεσσαλίας στο νέο ΕΣΠΑ. Η διαδρομή αυτή θα περιλαμβάνει τρεις ιστορικούς κύκλους μνημείων:
• Προϊστορικός κύκλος.
• Ελληνιστικός και Ρωμαϊκός, με επίκεντρο τα αρχαία θέατρα.
• Κύκλος Βυζαντινών μνημείων.
Είναι προφανές ότι ένα από τα περίοπτα μνημεία του Ελληνιστικού κύκλου είναι το Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας. Για το θέατρο αυτό υπάρχει εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο από τον πρόεδρο της επιστημονικής επιτροπής αρχαιολόγο κ. Αθανάσιο Τζιαφάλια όσο και από την Τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων και τον δήμαρχο Λάρισας κ. Απόστολο Καλογιάννη. Για το ακριβές χρονοδιάγραμμα είναι καλύτερα να απευθυνθείτε στις αρμόδιες αρχές. Φιλοδοξία μας είναι να συνδεθεί η Πολιτιστική Διαδρομή της Θεσσαλίας με όλους τους παραγωγούς και επιχειρηματίες της Περιφέρειας, με όχημα ένα τοπικό σύμφωνο ποιότητας. Το σύμφωνο αυτό θα προβλέπει συγκεκριμένες προδιαγραφές, για παράδειγμα στα προϊόντα του αγροτικού κόσμου, οι οποίες, όταν τηρούνται, θα προικίζουν το συγκεκριμένο προϊόν με το σήμα της συγκεκριμένης διαδρομής. Προσωπικό μου όνειρο είναι στις εισόδους των αρχαιολογικών χώρων να συναντάει ο επισκέπτης δίπλα στα αρχαιολογικά πωλητήρια τα βαζάκια των παραγωγών.
* Με ποιον τρόπο διοικείται το «Διάζωμα»; Υπάρχει προοπτική να εφαρμοστεί ένα παρόμοιο μοντέλο διαφάνειας και αποτελεσματικότητας στη δημόσια διοίκηση, την οικονομία, ακόμα και την πολιτική;
- Διαφάνεια, διαφάνεια, διαφάνεια αλλά και αποτελεσματικότητα. Όλες οι διοικητικές και οικονομικές πράξεις του Σωματείου είναι στο διαδίκτυο. Η πολιτεία έχει κάνει ήδη το πρώτο βήμα με το πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» το οποίο πρέπει όλοι να υπερασπιστούμε και να διευρύνουμε.
* Είστε ένας άνθρωπος που χειρίστηκε εξαιρετικά κρίσιμες καταστάσεις, όπως τον μεγάλο σεισμό της Καλαμάτας το ΄86, και εισαγάγατε καινοτομίες που άλλαξαν τη λειτουργικότητα των δημόσιων υπηρεσιών (ΚΕΠ). Ποιο θεωρείτε ότι είναι το όφελος που αποκομίσατε μέχρι σήμερα από την ενασχόλησή σας με τα κοινά;
- Ότι γνωρίστηκα με σπουδαίους ανθρώπους και με τον κόσμο των ιδεών. Αναμετρήθηκα στο σκληρό περιβάλλον της πολιτικής με όπλο τα όνειρά μου. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η τριβή μου με τους πολίτες και τους απλούς ανθρώπους αισθάνομαι ότι με έκανε καλύτερο άνθρωπο.
* Ζούμε ιδιαίτερα κρίσιμες περιόδους στις οποίες ο λαός μας μοιάζει να πελαγοδρομεί και να ανταποκρίνεται σπασμωδικά. Ποια στοιχεία θεωρείτε ότι λείπουν από τον χαρακτήρα του Έλληνα ώστε να μπορεί να διαχειριστεί αυτές τις καταστάσεις;
- Τίποτα δεν λείπει από τον Έλληνα, συνυπάρχουν όλα και καλό και το κακό, με δυο λόγια όλοι είμαστε ένας σύγχρονος Ιανός. Το θέμα είναι να κυριαρχήσουν στη χώρα μας κάποια στιγμή οι δυνάμεις του καλού, δηλαδή οι δυνάμεις της αλήθειας, των μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων κόντρα στον παντοδύναμο λαϊκισμό και τα πελατειακά δίκτυα, που, δυστυχώς, κυριάρχησαν στον μεταπολιτευτικό κύκλο φέροντας μαζί τους τα τραγικά αποτελέσματα που τώρα βιώνουμε.
* Μετά από τόσα χρόνια δράσης υπάρχει ακόμα ισχυρό κίνητρο που σας παρακινεί για μελλοντικά σχέδια;
- Ένα πράγμα ξέρω μονάχα: ότι όσο ζω θα ονειρεύομαι και θα παλεύω για την πραγματοποίηση των ονείρων μου.
* Τελευταία ερώτηση με υποχρεωτική απάντηση! Δημόσιος ή ιδιωτικός βίος;
- Ψευτοδίλημμα. Το ιδιωτικό και το δημόσιο συνυπάρχουν παντού και ταυτόχρονα είναι σε μια αέναη μάχη. Το θέμα δεν είναι η έκταση του δημόσιου, αλλά η ποιότητά του, ούτε βεβαίως το θέμα είναι η ιερή «ιδιωτικότητα» του καθενός, αρκεί να μην στρέφεται εναντίον των άλλων και των δημοσίων αγαθών.
* Σας ευχαριστώ πολύ
