ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ

Στέργιος Μπασδέκης

Εργα κατασκευής στον ναό της Ζωοδόχου Πηγής (1896) (Β’ μέρος)

Δημοσίευση: 15 Ιαν 2023 16:29
Η υπογραφή του Στέργιου Μπασδέκη  σε συμβολαιογραφικό έγγραφο. © ΓΑΚ/ΑΝΛ, Αρχείο Ροδόπουλου, αρ. 17095/1896 Η υπογραφή του Στέργιου Μπασδέκη σε συμβολαιογραφικό έγγραφο. © ΓΑΚ/ΑΝΛ, Αρχείο Ροδόπουλου, αρ. 17095/1896

Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου

Στο φύλλο της περασμένης Κυριακής (8 Ιανουαρίου 2023), είχαμε αναφερθεί στη σύμβαση που υπεγράφη στις 16 Μαρτίου 1896, μεταξύ του εργολάβου Στέργιου Μπασδέκη και του εμπόρου Βασιλείου Σηλυβρίδη, ο οποίος την περίοδο εκείνη διατελούσε πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του ναού της Ζωοδόχου Πηγής (Παναγίας) στα Ταμπάκικα (Αμπελόκηποι) της Λάρισας [1]. Ο πρώτος είχε αναδειχθεί νικητής της μειοδοτικής δημοπρασίας που διενεργήθηκε (12 Μαρτίου 1896) για την κατασκευή «νάρθηκος μετά κωδωνοστασίου» στον ναό, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου είχε αναγερθεί την περίοδο 1880-1881 (προπολεμικός ναός) [2].


Η δαπάνη του έργου προϋπολογίστηκε ήδη από τον Μάρτιο του 1894 στις 6.840 δρχ. και η εξόφλησή της θα πραγματοποιούνταν από το ταμείο του ναού της Παναγίας, μετά από την ολοκλήρωση και παράδοση του έργου. Την ίδια ημέρα (16 Μαρτίου 1896), ο Στέργιος Μπασδέκης ανέθεσε στους κτίστες Βαΐτζη Γ. Κουτσούκο, Απόστολο Σαμαρά και Πραξιτέλη Γκούνη από τη Λάρισα τις εργασίες «εκσκαφής διά την θεμελίωσιν, την θεμελίωσιν και τα μπετά» του νάρθηκα και του κωδωνοστασίου [3]. Τα δομικά υλικά, τα ικριώματα και τα εργαλεία θα βάρυναν τον Στέργιο Μπασδέκη, ενώ οι προαναφερθέντες έπρεπε να ξεκινήσουν τις εργασίες στις 18 Μαρτίου 1896 και να το παραδώσουν εντός δύο μηνών (17 Μαΐου 1896).
Σύμφωνα με το εργολαβικό συμβόλαιο, οι εργολήπτες έπρεπε να τηρήσουν αυστηρά τον προϋπολογισμό και να περαιώσουν τα κτίσματα σύμφωνα με τα σχέδια που είχαν συνταχθεί και «με όλους τους κανόνες της τέχνης». Για κάθε ημέρα καθυστέρησης στην παράδοση του έργου, οι τρεις προαναφερθέντες θα πλήρωναν στον Στέργιο Μπασδέκη ως ημερήσια αποζημίωση το ποσό των 25 δρχ. Με το ίδιο ημερήσιο ποσό θα αποζημίωνε και ο Μπασδέκης τους κτίστες, εάν δεν υπήρχαν στη διάθεσή τους τα απαραίτητα δομικά υλικά.
Για κάθε τρεχούμενο τετραγωνικό μέτρο τοίχου, η αμοιβή των κτιστών θα ανέρχονταν στη μία δραχμή και ογδόντα λεπτά (1,80 δρχ.). Σύμφωνα με τα σχέδια η συνολική επιφάνεια της τοιχοποιίας ανερχόταν στα 138,9 τετραγωνικά μέτρα και η συνολική αμοιβή των εργοληπτών θα ανέρχονταν στο ποσό των 750 δρχ. (138,9 τ.μ. Χ 1,80 δρχ. Χ 3 άτομα = 750 δρχ.). Η πληρωμή τους θα γινόταν κάθε δεκαπενθήμερο, ενώ ο Μπασδέκης θα παρακρατούσε το 30% των αμοιβών τους «λόγω πραγματικής εγγυήσεως διά την εκτέλεσιν των υποχρεώσεων των εργοληπτών». Ο Μπασδέκης θα απέδιδε στους εργολήπτες τα ποσά των παρακρατήσεων (μαζί με τους τόκους υπερημερίας) κατά την ημέρα παράδοσης του έργου και την πιστοποίηση της σωστής εργασίας από την επιτροπή του ναού και τον αρμόδιο μηχανικό του Δήμου Λαρίσης που ήταν ο επιβλέπων του έργου.
Το έργο πράγματι αποπερατώθηκε στον συμφωνημένο χρόνο, αλλά δεν έχουμε στη διάθεσή μας τα συμβόλαια που πιθανότατα υπογράφηκαν στη συνέχεια από τον Στέργιο Μπασδέκη με άλλους εργολήπτες και τα οποία αφορούσαν τις υπόλοιπες εργασίες στον ναό (τοποθέτηση κεράμων, επιχρίσματα, βάψιμο, τοποθέτηση κουφωμάτων). Είμαστε πεπεισμένοι ότι λανθάνουν και εάν ευρεθούν θα επανέλθουμε με νεότερο σημείωμα.
Κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 και της προσωρινής κατοχής της Θεσσαλίας (1897-1898), ο ναός υπέστη αρκετές ζημίες και λεηλατήθηκε. Ιερά σκεύη και εικόνες (μεταξύ αυτών και της Παναγίας) διασώθηκαν από τον τότε εφημέριο του ναού π. Ηλία Σαμπαλιοτόπουλο και τους επιτρόπους του ναού. Στην αυγή του 20ού αιώνα, οι τότε επίτροποι του ναού Ανδρέας Ροδόπουλος, Αχιλλέας Ταμπάκης, Αθανάσιος Στιβαχτίτης και Θεοδόσιος Δράκος [4], κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια τόσο για τον ευπρεπισμό του ναού, όσο για την αναγνώρισή του ως ενοριακού. Θα περνούσαν ακόμα μερικά χρόνια (έως τις 20 Δεκεμβρίου 1911), όταν με πρόταση [5] του τότε υπουργού επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Απόστολου Γ. Αλεξανδρή (1879-1961), εκδόθηκε το Βασιλικό Διάταγμα με το οποίο ο ναός της Ζωοδόχου Πηγής αναγνωρίστηκε ως ενοριακός (ΦΕΚ 4/Α/5-1-1912).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας (ΓΑΚ/ΑΝΛ), Συμβολαιογραφικό Αρχείο Ανδρέα Ροδόπουλου, φκ. 055, αρ. 17091 (16 Μαρτίου 1896).
[2]. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, «Ο ναός της Παναγίας στα Ταμπάκικα. Ιστορική διαδρομή», Ελευθερία (Λάρισα), 24 Ιουνίου 2015 και «Ο παλιός ναός της Παναγίας στα Ταμπάκικα», Ελευθερία (Λάρισα), 15 Αυγούστου 2021.
[3]. Αρχείο Ροδόπουλου, φκ. 055, αρ. 17095 (16 Μαρτίου 1896).
[4]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 671 (2 Μαρτίου 1903).
[5]. Η πρόταση του υπουργού στηρίχθηκε α) στις εισηγήσεις του Νομάρχη Λαρίσης (αριθ. 9459/1911 και 9470/1911), β) στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λαρίσης (αριθ. 751/15-9-1911) και γ) στην συμβουλευτική γνωμοδότηση της Επισκοπικής Επιτροπής Λαρίσης και Πλαταμώνος (αριθ. 355/1911).

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass