Οι ντόπιοι χρηματιστές Βλαστός, Συγγρός, Χάμπρο και οι ξένοι επενδυτές κυρίως Γάλλοι, Άγγλοι και Γερμανοί με τις χρηματιστηριακές οργανώσεις τους ήθελαν την χρεοκοπία της Ελλάδας για να αποκομίσουν περισσότερα κέρδη, όπως το επιτόκιο δανεισμού από 32% να το πάνε στο 34%. «Και τότε οι κομματικοί του αντίπαλοι ξεκίνησαν μια λυσσαλέα δημοκοπική εκστρατεία. Οι Δηλιγιάννης, Ράλλης, Ευταξίας και λοιποί ηγέτες της αντιπολίτευσης ξεσήκωσαν τον λαό, τον παρακίνησαν δια όλων των μέσων να πάψει να πληρώνει φόρους και να προβάλλει μάλιστα αντίσταση στα δημόσια όργανα που ήταν εντεταλμένα με την είσπραξη των φόρων. Μέσα στο κομματικό τους πάθος κήρυτταν εμμέσως τη διάλυση του κράτους…» (βιβλ.1,σελ.210)
Ενώ ο Τρικούπης συμφώνησε με τον απεσταλμένο των Άγγλων κεφαλαιούχων Εδουάρδο για την χορήγηση του νέου δανείου των πέντε εκατομμυρίων λιρών και έτσι αποφύγαμε την χρεοκοπία και τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (ΔΟΕ), οι Γάλλοι κεφαλαιούχοι έστειλαν τον επιθεωρητή του γαλλικού Υπουργείου Οικονομικών Ρου στην Αθήνα με σκοπό την ανατροπή της σύμβασης που επιδίωκαν ο Συγγρός και τα ανάκτορα. Οι Βρετανοί κεφαλαιούχοι όμως έβαλαν όρο, η έγκριση του δανείου να γίνει με βασιλικό διάταγμα. Ο Τρικούπης περίμενε 48 ώρες τον Γεώργιο για να εκδώσει το διάταγμα και βλέποντας ότι τον εμπαίζουν, ανέβηκε στα ανάκτορα και υπέβαλε την παραίτησή του. Οι κεφαλαιούχοι στο Λονδίνο και την Φρανκφούρτη απεκόμισαν τεράστια κέρδη στα χρυσοφόρα χρηματιστήρια από την πώληση των ελληνικών ομολόγων.
«Έτσι ματαιώθηκε η σύναψη του δανείου εκείνου που θα έσωζε οικονομικώς τη χώρα και επιτεύχθηκε ο βαθύτερος σκοπός αυτών που επιδίωκαν την χρεοκοπία της Ελλάδος.» (βιβλ.2,σελ.215)
Μετά τη χρεοκοπία της Ελλάδας (01.12.1893) και τις βασιλικές διαδοχικές κυβερνήσεις, ο Τρικούπης πιεζόμενος από τους δικούς του έβαλε υποψηφιότητα στις εκλογές στις 16.04.1895, όπου το κόμμα του απέτυχε και ο ίδιος δεν εκλέχθηκε βουλευτής. Απογοητευμένος ο μεσολογγίτης ηγέτης, έφυγε από την Ελλάδα και πήγε στις Κάννες της Γαλλίας όπου πέθανε στις 30.03.1896.
Εν τω μεταξύ στην Ελλάδα τον Μάη του 1894 συστάθηκε μια στρατιωτική και πολιτική μυστική οργάνωση, η «Εθνική Εταιρεία». Η ίδρυσή της είχε σκοπό την απελευθέρωση των Ελλήνων χριστιανών από τους Τούρκους. Η φιλοπολεμική οργάνωση βοήθησε την επανάσταση στην Κρήτη με αντάρτικα σώματα και αργότερα στη μη κάθοδο των Βουλγάρων στην Μακεδονία. Η οργάνωση όμως, ήταν κατευθυνόμενη από τα ανάκτορα και τον γερμανόφιλο διάδοχο Κωνσταντίνο που ήθελε να κηρύξουν τον πόλεμο με την Τουρκία, να τον χάσει η Ελλάδα, να επέλθει η χρεοκοπία και να υπαχθεί στον ΔΟΕ. Αυτά ήταν τα σχέδια των διεθνών τοκογλύφων.
Επικεφαλής της οργάνωσης στην αρχή ήταν ο καθηγητής ιστορίας Σπυρίδων Λάμπρος και άλλα θρησκευτικά και εθνικόφρονα σημαντικά πρόσωπα της δημόσιας ζωής (Γρηγ. Ξενόπουλος, Α.Καρκαβίτσας, Παλαμάς, Ν.Πολίτης, Ν.Σβορώνος, Αλ.Μαζαράκης – Αινιάν, Γ.Δροσίνης κ.α.) Στην οργάνωση συμμετείχαν και πολλοί αξιωματικοί του στρατού, όπως ο ταγματάρχης Παναγιώτης Δαγκλής, ο Παύλος Μελάς, ο Ιωάννης Μεταξάς κ.α. Σε πολλές πόλεις του εσωτερικού όπως Αθήνα , Λάρισα, Τρίκαλα, Βόλος, Πάτρα και σε πολλές πόλεις του εξωτερικού υπήρχαν πυρήνες.
«Ενώ μέλη γίνονται ακόμα και ξένοι όπως ο ανταποκριτής στην Ελλάδα των «Ημερήσιων Χρονικών» του Λονδίνου Τζορτζ Στίβενς. Λίγο πριν τον πόλεμο του 1897 η Εθνική Εταιρεία έχει ήδη απλωθεί παντού με τοπικά συμβούλια και μέλη απλούς πολίτες. Η Εταιρεία έχει οργανώσει από τον Ιούλιο του 1896 έξι ένοπλα σώματα με οπλαρχηγούς τους Παπαδήμο, Μπρούμα, Πλατή, Βερβέρα, Βελέντζα (ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Λεπενιώτη) και Γρούτα που δρουν με εντολή της στην Θεσσαλία, την Ήπειρο και την Μακεδονία». (βιβλ.2,σελ.13).
Η Εθνική Εταιρεία στις 27.03.1897 με δύναμη 2000 ανταρτών πέρασε τα τουρκικά σύνορα και κατέλαβε ορισμένα τουρκικά φυλάκια στην Κρανιά Ελασσόνας. Μετά όμως από δύο μέρες μια μεγάλη τουρκική μονάδα τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν στα ελληνικά σύνορα. Η ενέργειά τους αυτή ήταν και η αφορμή, η Τουρκία να κηρύξει τον πόλεμο στην Ελλάδα στις 5 Απριλίου 1897. Στις δέκα το πρωί της ίδιας ημέρας στη Βουλή, ο πρωθυπουργός Δηλιγιάννης ανήγγειλε την έναρξη του πολέμου λέγοντας στο τέλος του λόγου του «καθήκον έχουμε να τον δεχθούμε και τον δεχθήκαμε».
«Λέγεται ότι ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 σκηνοθετήθηκε από τις μεγάλες δυνάμεις και ιδιαίτερα από τη Γερμανία με απώτερο στόχο να εξαναγκάσουν το ελληνικό κράτος να αποδεχθεί τον πτωχευτικό συμβιβασμό που πρότειναν οι Ευρωπαίοι πιστωτές από το 1893».(βιβλ.2,σελ.41)
Βιβλιογραφία :
1.«ΤΑ ΦΟΒΕΡΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ – ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΄97», ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΥΣΟΣ, ΕΚΔ. ΦΥΤΡΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ, 1974
2.«ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ» ΤΟΜΟΣ 1ος , ΤΕΥΧΟΣ 30, ΑΘΗΝΑ, 1999
Από τον Στέφανο Παπαγεωργίου
