Όλη η Ευρώπη έχει τα μάτια της στραμμένα προς την Ελλάδα. Τα πρωτοσέλιδα όλων των ευρωπαϊκών εφημερίδων σχεδόν αναφέρονταν επί σειρά ημερών στη δολοφονία του 15χρονου μαθητή από τον αδίστακτο αστυνομικό και στις βίαιες αντιδράσεις διαδηλώσεων, αλλά και εμπρησμών και καταστροφών τραπεζών, κρατικών κτιρίων και τυχαίων καταστημάτων που προκάλεσε ο φόνος του παιδιού.
Ακόμη και οι ξένοι αντιλήφθηκαν ότι αυτή η έκρηξη της νεολαίας, που συγκλόνισε την Ελλάδα και που ακόμη δεν έχει καταλαγιάσει, αποτελεί εκδήλωση ενός ευρύτερου και βαθύτερου κοινωνικού φαινομένου. Δεν στάθηκαν στο εντυπωσιακό, αλλά επιφανειακό στοιχείο του εμπρησμού εκατοντάδων καταστημάτων και αυτοκινήτων.
«Ελλάδα: από την κοινωνική κρίση στην εξέγερση της νεολαίας», ήταν ο προχθεσινός πρωτοσέλιδος τίτλος της γαλλικής εφημερίδας «Μοντ». Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η ισπανική «Ελ Παΐς» της Τρίτης: «Η λαϊκή εξέγερση ξεσπά στην Ελλάδα», είχε τίτλο στην πρώτη της σελίδα, ενώ την Πέμπτη σημείωσε αναλυτής της: «Η εξέγερση των νέων που μαστιγώνει αυτές τις μέρες την Ελλάδα φαίνεται να σηματοδοτεί την αρχή του τέλους ενός πολιτικού και κοινωνικού συστήματος που κυριαρχείται πάρα πολλά χρόνια από τις πελατειακές σχέσεις και τη διαφθορά». Ο αναλυτής αυτός μάλιστα, προειδοποιούσε ότι «ο χειμώνας της δυσαρέσκειας εκδηλώθηκε νωρίς στην Ελλάδα, όμως πιθανόν να έρχεται και σε άλλες μεσογειακές χώρες».
Επηρεασμένο από το κλίμα φόβου μη τυχόν ξεσπάσουν πανευρωπαϊκής κλίμακας επεισόδια, ήταν και το «Ασοσιέιτεντ Πρες», το αμερικανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο που είναι το μεγαλύτερο του κόσμου, όταν τηλεγραφούσε την Πέμπτη πως υπάρχουν «ανησυχητικά σημάδια ότι η βία που έχει καταλάβει την Ελλάδα κατά τις προηγούμενες έξι ημέρες επεκτείνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη».
ΟΙ ΓΑΛΛΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΕΚΡΗΞΕΙΣ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥΣ
Με εξαιρετική ανησυχία παρακολουθεί τα γεγονότα στην Ελλάδα ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος φοβάται μεταλαμπάδευση της εξέγερσης στη Γαλλία - τόσο που έφερε το θέμα στο γαλλικό υπουργικό συμβούλιο και το συζήτησε και με βουλευτές του κόμματός του!
«Στο όνομα των συμβόλων, οι Γάλλοι μπορούν να καταλύσουν το κράτος. Κοιτάξτε τι γίνεται στην Ελλάδα!», είπε στους βουλευτές του, γράφει η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Φιγκαρό», ενώ η επίσης φιλοκυβερνητική «Παριζιάν» αναφέρει ότι «οι εξεγέρσεις στην Ελλάδα προκαλούν κρύο ιδρώτα στον Νικολά Σαρκοζί».
Μέχρι που αναγκάστηκε να κάνει δηλώσεις ο εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών για να καθησυχάσει όπως - όπως τους ανησυχούντες. «Προς το παρόν δεν μπορούμε να προχωρήσουμε περισσότερο και να πούμε ότι υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης της ελληνικής κατάστασης στη Γαλλία», επισήμανε με εμφανώς επιφυλακτικό τρόπο.
Πιο συγκρατημένοι στην ανησυχία τους, αλλά και ρεαλιστές ως προς τους ελλοχεύοντες κινδύνους οι Γερμανοί, έχουν κι αυτοί βάθος στις αναλύσεις τους, ακόμη και τις ραδιοφωνικές.
«Η Ελλάδα βιώνει κρίση θεσμών, αφού το δικομματικό σύστημα ενδιαφέρεται μόνο για την αναπαραγωγή του σε βάρος της κοινωνίας, η Εκκλησία συγκλονίζεται από οικονομικά σκάνδαλα και χιλιάδες νέοι με πολύχρονες σπουδές φυτοζωούν με 600 και 700 ευρώ το μήνα», ανέφερε σχολιαστής του γερμανικού ραδιοφωνικού σταθμού «Ντόιτσε Βέλε».
ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ
Η «Ντόιτσε Βέλε» δεν επικεντρώνει την προσοχή της στους υπαίτιους των εμπρησμών, αλλά στην κοινωνική ταυτότητα των δεκάδων χιλιάδων νέων που βρέθηκαν στους δρόμους: «Οι ταραξίες της Αθήνας δεν είναι φτωχοί, αλλά μεσοαστοί. Στρέφουν την οργή τους κατά του διαλυμένου εκπαιδευτικού συστήματος, της βουτηγμένης στα σκάνδαλα πολιτικής τάξης, της επίσημης Εκκλησίας και της εχθρικής προς τον πολίτη αστυνομίας», τονίζει.
Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η ανάλυση της σοβαρής γερμανικής εφημερίδας «Ντι Τσάιτ», η οποία πρόσκειται στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και δη στους διανοούμενους του κόμματος αυτού. Γράφει, λοιπόν, μεταξύ άλλων ο αναλυτής της Νίκαελ Τούμαν, γνώστης των Βαλκανίων:
«Η αθηναϊκή εξέγερση προέρχεται από το μέσον της κοινωνίας. Είναι ελληνική και κατευθύνεται εναντίον Ελλήνων, εναντίον ενός κουρασμένου κράτους, εναντίον μιας πελατειακής οικονομίας. Μέχρις εδώ αποτελεί τοπικό φαινόμενο. Αν αναζητήσει κανείς τις βαθύτερες αιτίες, διαπιστώνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην Ευρώπη. Τα προβλήματα των νέων που βάζουν φωτιές στην Αθήνα μοιάζουν με εκείνα των συνομηλίκων συντρόφων τους στο Παρίσι ή στο Βερολίνο», υπογραμμίζει ο αρθρογράφος, πριν καταλήξει στη διαπίστωση του πολιτικού αδιεξόδου που κυριαρχεί στη χώρα μας. «Το ελληνικό δίλημμα: η παρούσα κατάσταση είναι ανυπόφορη, η αλλαγή ακόμη πιο ανυπόφορη»!
ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ
Πού οφείλεται αυτή η έκρηξη οργής της νεολαίας; Πρώτα απ’ όλα στη στυγνή δολοφονία του 15χρονου Αλέξη από έναν αστυνομικό που διέπραξε το έγκλημα θέλοντας να δείξει... «μαγκιά». Πρόκειται για μια «δολοφονία που πλήγωσε βαθιά τη δημοκρατία μας», όπως πολύ σωστά υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας. Συνιστά όντως σοβαρότατο πολιτικό και κοινωνικό πρόβλημα η διάπραξη από έναν αστυνομικό ενός φόνου με θύμα ένα 15χρονο παιδί, με τρόπο που να αναγκάζεται ο εισαγγελέας να ασκήσει δίωξη για «ανθρωποκτονία από πρόθεση».
Και μόνο ο φόνος αυτός είναι υπεραρκετός λόγος για να βουρκώσει, να οργιστεί και να ξεσηκωθεί ολόκληρη η Ελλάδα.
Έτσι, δεν είναι φυσικά τυχαίο το γεγονός ότι δεκάδες χιλιάδες μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων εντελώς αυθόρμητα εγκατέλειψαν τα σχολεία τους και μετέβησαν ομαδικά μπροστά στα τοπικά αστυνομικά τμήματα για να αποδοκιμάσουν τους αστυνομικούς και να πετάξουν νεράτζια, πέτρες και πλαστικά μπουκάλια με νερό εναντίον των τμημάτων. Ούτε είναι τυχαίο το γεγονός πως οι μαθητές διαδηλώνουν καθημερινά κατά χιλιάδες, ενώ εκατοντάδες Γυμνάσια και Λύκεια τελούν ήδη υπό κατάληξη.
Όπως τονίζει σε μια εξαιρετική ανακοίνωσή της η Ένωση Συλλόγων Γονέων των Χανίων «τα παιδιά μας βαρέθηκαν την κοροϊδία, έφτασαν σ’ αυτή την ιστορική στιγμή να εξεγερθούν. Ήρθε η στιγμή να αφήσουμε τα παιδιά μας να μας οδηγήσουν, ίσως αυτά μπορούν, επιτέλους, να μας βγάλουν σ’ ένα ξέφωτο»!
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΗΛΩΤΩΝ
Πέρα όμως από τους μαθητές, παρατηρήθηκε σε πρωτοφανή έκταση το φαινόμενο να έχουμε πολλές χιλιάδες νέων με κουκούλες, οι οποίοι βγήκαν στους δρόμους για να τα σπάσουν.
Αυτοί είναι κυρίως νέοι μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι έχουν τελειώσει τις σπουδές τους και αδυνατούν να βρουν δουλειά. Υποχρεώνονται έτσι ακόμη και στα τριάντα τους να ζουν με τους γονείς τους, μη έχοντας την οικονομική δυνατότητα να ανοίξουν δικό τους σπίτι, να παντρευτούν, να έχουν μια φυσιολογική, αυτόνομη προσωπική ζωή. Κάποιοι από τους νέους αυτούς αισθάνονται τόσο καταπιεσμένοι, ώστε για πρώτη φορά στη ζωή τους φόρεσαν κουκούλα και βγήκαν στο δρόμο για να τα κάψουν όλα!
Μαζί τους βγήκαν και έφηβοι, οι οποίοι βιώνουν από κοντά την αγωνία και τη συχνή αδυναμία της οικογένειας να ανταποκριθεί στα χρέη, στα δάνεια και στις πιστωτικές κάρτες - κάποτε πληρώνοντας υπέρογκους τόκους και πρόστιμα, κάποτε εκποιώντας κομμάτια της οικογενειακής περιουσίας για να τα φέρουν προσωρινά βόλτα, με τα χρέη να τους ξαναπνίγουν μετά από κάποιο διάστημα.
Οι νέοι αυτοί μισούν φυσικά καταρχήν τις τράπεζες και το κράτος, αλλά εν γένει δεν αισθάνονται κανενός είδους συμπάθεια προς τους κάθε λογής καταστηματάρχες και ιδιοκτήτες, τους οποίους θεωρούν «βολεμένους στο σύστημα» που αυτοί δεν μπορούν να ενσωματωθούν. Αυτό εξηγεί την ευκολία με την οποία στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλούν ζημιές ή και βάζουν φωτιά σε καταστήματα ή αυτοκίνητα τυχαίων ανθρώπων.
Η «ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΙΚΗ» ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση του κοινωνικού συνόλου απέναντι σ’ αυτό το ξέσπασμα βίας τμήματος της νεολαίας.
Εν πρώτοις, ομόθυμη και ειλικρινής είναι η καταδίκη από τον κόσμο κάθε συγκεκριμένης πράξης βανδαλισμού που αφορά έναν απλό, άτυχο ιδιοκτήτη καταστήματος ή οχήματος. Όλοι συμπάσχουν μαζί του και αισθάνονται ότι θα μπορούσαν να βρίσκονται οι ίδιοι στη θέση του.
Εκ παραλλήλου όμως, ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού όχι μόνο αισθάνεται να πιέζεται αφόρητα από την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, αλλά έχει επιπλέον την αίσθηση ότι καμιά από τις ειρηνικές μορφές διαμαρτυρίας και πάλης δεν εισακούεται από τους κυβερνώντες.
«Διαμαρτυρόμαστε, κάνουμε συγκεντρώσεις, πορείες, απεργίες, καταλήψεις, αλλά δεν γίνεται τίποτα», σκέπτονται πολλοί, με οργή. «Ας βρεθούν, λοιπόν, κάποιοι να τα σπάσουν, να τα κάψουν, να τα ρημάξουν, μήπως και συγκινηθεί ή φοβηθεί η κυβέρνηση και μας δώσει κάτι έστω και τώρα!», λένε αγανακτισμένοι.
Αυτά τα αισθήματα προκαλούν μια τάση ανοχής, για να μην πούμε και ενδόμυχης έγκρισης απέναντι στη γενική ιδέα του «σπασίματος», την απρόσωπη αποδοχή του εμπρησμού τραπεζών, κρατικών ιδρυμάτων, ακόμη και καταστημάτων ως ιδέα απρόσωπη και αφηρημένη.
Ακριβώς αυτή η υποβόσκουσα ανοχή σοβαρής μερίδας του κοινωνικού συνόλου απέναντι στις καταστροφές κτιρίων και αυτοκινήτων συνιστά τον καθοριστικό παράγοντα εντυπωσιακού πολλαπλασιασμού, εντελώς ξαφνικά των κουκουλοφόρων τής βίας σε δεκάδες πόλεις της χώρας.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΚΛΗΡΗ
Η εν ψυχρώ δολοφονία ενός 15χρονου παιδιού από έναν αστυνομικό δείχνει ανεπιθύμητη έξαρση της κρατικής καταστολής σε εγκληματικό βαθμό. Συνοδευόμενη μάλιστα από απαράδεκτες θέσεις τόσο του κατηγορουμένου όσο και του συνηγόρου υπεράσπισης, που αποπνέουν μια αποκρουστική ολοκληρωτική ιδεολογία και προκάλεσαν την αντίδραση μεγάλου μέρους του πολιτικού κόσμου και κοινωνικών φορέων, συνιστά ένα εκρηκτικό μίγμα που διευρύνει το χάσμα ανάμεσα στην ελληνική κοινωνία και τους μηχανισμούς και θεσμούς του ελληνικού κράτους.
Ταυτόχρονα, παρατηρούμε φαινόμενα ενσωμάτωσης της βίας στην κοινωνική διαμαρτυρία και μάλιστα με μια υφέρπουσα κοινωνική ανοχή, όπως την περιγράψαμε. Εννοείται ότι αυτή η πόλωση προκαλεί ρήγματα και μέσα στο κοινωνικό σύνολο, με έξαρση της αντιπαλότητας κοινωνικών ομάδων.
Αυτές είναι οι συνέπειες της άρνησης της κυβέρνησης να ακούσει τα αιτήματα εκατομμυρίων Ελλήνων που αντιτίθενται στη φαλκίδευση των ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων που επιχειρούν οι κρατούντες, της άρνησης να δώσει αυξήσεις στους επί δίμηνο απεργήσαντες δασκάλους, της άρνησής της να σεβαστεί τη γνώμη χιλιάδων καθηγητών πανεπιστημίου και δεκάδων χιλιάδων φοιτητών εναντίον του κυβερνητικού «νόμου-πλαισίου».
Η κυβέρνηση Καραμανλή αφήνει τελικά την Ελλάδα σαφώς πιο διχασμένη από όσο την παρέλαβε. Κρίμα.
