* Του Γιάννη Α. Κοντογιάννη
Χημικού – Οινολόγου
Καθηγητή Τ.Ε.Ε.
Αξίζει αγαπητοί φίλοι του κρασιού και της αμπέλου να γράψω στη φετινή αναφορά μου για τον επικείμενο τρυγητό στις συνθήκες που επικρατούσαν το 1907 το καλοκαίρι στην Πελοπόννησο και δη στην περιοχή της Τριπόλεως.
Γράφει λοιπόν η Αθηναϊκή εφημερίδα «ΣΚΡΙΠ» της 8 Σεπτεμβρίου 1908 (του τακτικού ανταποκριτή μας).
«Ο τρυγητός.- Ένεκεν του επικρατήσαντος κατά τους δύο παρελθόντας μήνας θερμοτάτου καύσωνος αι σταφυλαί των αμπέλων της Περιφερείας μας ωρίμανσαν και ανάγκη ο τρυγητός να επισπευσθεί υπό των αρμοδίων μήπως πάθωσιν οι δυστυχείς αμπελοκτήμονες τα καλά τα περυσινά, οπότε ετρυγούσαν σταφίδα και ουχί σταφυλάς».
Έχουν περάσει 101 χρόνια έκτοτε και το φετινό καλοκαίρι είναι θερμότατο και άβροχο. Οπότε γεννάται το ερώτημα πότε να αρχίσουμε τον τρυγητό; Η απάντηση κατά την δική μου γνώμη είναι η εξής: Εφόσον τα σταφύλια στο αμπέλι μας έχουν ωριμάσει και το γράδο δείχνει στην κίτρινη στήλη βαθμούς Baume (Μπωμέ) ίσον με 12,5 έως 13 αρχίζουμε τη συγκομιδή. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε τον γείτονα ή να περάσει η τάδε ημερομηνία για να βάλουμε εμπρός! Επειδή στην περιοχή μας, οι καλλιεργούμενες ποικιλίες δεν έχουν ικανοποιητική ολική οξύτητα, θα συνιστούσα στον αμπελουργό που θέλει να κάνει καλό ξηρό κρασί να μαζεύει και τα κορφάδια (καμπαναριά) ας είναι άγουρα, ανεβάζουμε την ολική οξύτητα με φυσικό τρόπο.
Βεβαίως τρυγώντας τέλος Αυγούστου, όπου επικρατούν ακόμα πολύ υψηλές θερμοκρασίες, ενώ η ζύμωση του μούστου πρέπει να γίνεται μεταξύ 20ο -25ο C! Ποτέ πάνω από 30ο C έχουμε εκτροπές, οξειδώσεις, ξίνισμα.
Κατά συνέπειαν πρέπει ο χώρος ή το δοχείο στο οποίο βράζει το κρασί, να μπορούμε να ελέγχουμε τη θερμοκρασία είτε προς τα κάτω (ψύξη) είτε προς τα επάνω (θέρμανση) εάν έχουμε πρόωρο χειμώνα.
Επειδή όμως δεν έχουν όλοι οι μικροί οινοποιοί υπόγεια δροσερά, ούτε δοχεία με ελεγχόμενη θερμοκρασία, πρέπει να σκεφθούμε τρόπους ώστε να δροσίζουμε τα δοχεία με τον εν ζυμώσει μούστο. Πώς; Είτε καταβρέχοντας τακτικά, είτε βάζοντας βρεγμένα επιθέματα (κομπρέσες).
Αν ο μούστος μας είναι πάνω από 13ο Be τότε τον αραιώνουμε με άλλον αδύνατο μούστο από σταφύλια χαμηλόβαθμα και τέτοια έχει άφθονα η περιοχή μας, για να μη ρίξουμε νερό το οποίο θα αραιώσει τα Be (τους βαθμούς) αλλά θα αραιώσει και τα άλλα συστατικά του μούστου (οξέα, αρώματα, κ.λπ.).
Η ανάμιξη διαφόρων ποικιλιών είναι δική σας υπόθεση, εσείς θα αποκτήσετε την εμπειρία κάνοντας διάφορες προσμίξεις, λαμβάνοντας υπ΄ όψιν τον τόπο του αμπελιού, τη χρονιά και την επιθυμία σας να είναι το κρασί λευκό-ροζέ-κόκκινο έως μαύρο (μπρούσκο)!
Στο χρώμα ειδικές είναι οι γυναίκες, ρωτάν οι ερασιτέχνες οινοποιοί και τους παππούδες και γίνεται ένας ωραίος ψιλοχαμός στην οικογένεια.
Αυτά για φέτος φίλοι μου, η χρονιά είναι πολύ καλή από όλες τις πλευρές, η δε περιοχή μας (επαρχία Τυρνάβου) αναδεικνύεται με την καλλιέργεια των νέων ποικιλιών σε «γη της επαγγελίας» για τα σταφύλια και το κρασί! Αν δεν έχετε ξανακάνει κρασί, τολμήστε με μικρή ποσότητα, αξίζει τον κόπο. Και συμφέρει!!!
Δεν θα ήθελα να τελειώσω με το φετινό σημείωμα αν δεν σας έλεγα, ότι το φωτοαντίγραφο της εφημερίδας «ΣΚΡΙΠ» της 8/9/1908 μου το έδωσε ο Τάσος Νασίκας, από το αρχείο του πατέρα του Γρηγόρη. Όπου στο άκρο της φωτοτυπίας υπάρχει και η είδηση για τον τρυγητό του 1907 και 1908 στην Τρίπολη. Σε άλλη είδηση εστιάζεται η φωτοτυπία! Επειδή τέλος ανήκω σ’ αυτούς που υποστηρίζουν την περιοδικότητα των καιρικών φαινομένων η είδηση για τον καύσωνα του 1907 που έκανε τα σταφύλια σταφίδες, θέλω να πω στους απαισιόδοξους ότι το 1907 και 1908 ούτε τρύπα του όζοντος υπήρχε, ούτε αυξημένο διοξείδιο του άνθρακα υπήρχε, ούτε πυρκαγιές έγιναν και όμως επικράτησαν καύσωνες, γι’ αυτό μετακινούνταν στα ορεινά αυτοί που δεν άντεχαν στον κάμπο.
Αυτά για φέτος και καλά κρασιά!
