Τη Αγία και Μ. Παρασκευή τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν... και προ πάντων τον Σταυρόν και τον θάνατον».
Το αποκορύφωμα όλων των Παθών του Χριστού (εμπτυσμών, ραπισμάτων, κολαφισμάτων, ύβρεων, φραγγέλωσης κ.λπ.) «α δι’ ημάς εκών κατεδέξατο», ήταν ο Σταυρός και ο θάνατος του Χριστού, τα οποία αδυνατεί να κατανοήσει λογικά ο νους του ανθρώπου. Για τους Ιουδαίους δηλαδή, ο Σταυρός τού Χριστού ήταν «σκάνδαλον» γράφει θεόπνευστα ο Απόστολος των Εθνών και για τους Έλληνες «μωρία». Για τους πιστούς όμως ο Σταυρός είναι «Θεού δύναμις και Θεού σοφία» (1 Κορ. 1, 18), γιατί με τη σταυρική θυσία Του ο Χριστός «εξηγόρασεν ημάς εκ της κατάρας του νόμου», «γενόμενος υπέρ ημών κατάρα» (Γαλ. 3,13). Για τούτο αυτή η ανερμήνευτη αγάπη του Χριστού, που κάλεσε και το διώκτη Του Σαούλ από το σκοτάδι στο θαυμαστόν Αυτού Φως, την ένιωθε στην καρδιά του πάρα πολύ δυνατά ο Σαούλ, ώστε να μην κηρύττει στο εξής τίποτε άλλο σ’ ολόκληρη τη ζωή του «ει μη Ιησούν Χριστόν και τούτον εσταυρωμένον» (1 Κορ. 2, 2). Και τούτο γιατί κατάλαβε ότι Αυτόν, που έγινε «υπέρ ημών κατάρα» ανέβασε με την κλίμακα του Σταυρού όλους τους πιστούς από τη γη και τον Άδη στα ουράνια παλάτια. Κατάλαβε δηλαδή με το φωτισμό του Θεού ότι ο Σταυρός του Χριστού έγινε το μέσο και το όργανο της σωτηρίας των ανθρώπων, που οδηγούνται από τότε «διά του Σταυρού στην Ανάσταση. Για τούτο γράφει κάθε τόσο ότι έγινε Εκείνος Κατάρα υπέρ ημών, ίνα ημείς γενώμεθα δικαιοσύνης Θεού εν Αυτώ» (2 Κορ. 5, 21) και να αποκτήσουμε «την επαγγελίαν του Πνεύματος διά πίστεως» (Γαλ. 3, 14). «Εσταυρώθης δι’ εμέ, λέγει για τούτο και ο υμνογράφος της Εκκλησίας, ίνα εμοί πηγάσης την άφεσιν...».
Ένα μονάχα χρειάζεται για να οδηγείται ο πιστός διά του σταυρού στην ανάσταση, η συσταύρωσή του με τον Χριστό και η νέα εν Χριστώ ζωή. «Οι δε του Χριστού, λέγει ο απόστολος Παύλος θεόπνευστα, την σάρκα εσταύρωσαν συν τοις παθήμασι και ταις επιθυμίαις» (Γαλ. 5, 24), ώστε να άγονται στο εξής από την πνοή τού Αγίου Πνεύματος προς τις κορυφές της ένθεης ζωής και να ζει μέσα τους ο Χριστός. «Χριστώ συνεσταύρωμαι, λέγει για τούτο ο Απόστολος των Εθνών, ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί ο Χριστός» (Γαλ. 2, 20).
Αυτή δε ακριβώς την πίστη και το βίωμα πρέπει να έχει ασφαλώς και κάθε χριστιανός, ώστε να στρέφεται με βαθύτατη ευγνωμοσύνη προς τον Χριστό-Σωτήρα και να ψάλλει μαζί με τους υμνογράφους της Εκκλησίας το «Ζωοδότα Χριστό, δόξα και τω Σταυρώ και τα Πάθη Σου». Την πίστη δε αυτή είχαν, καθώς φαίνεται και οι κατασκευαστές των υπέροχων εγκωμίων που αρχίζουν, όπως είναι γνωστό, με το «Η Ζωή εν τάφω κατετέθης Χριστέ και Αγγέλων στρατιαί εξεπλήττονο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην» και συνεχίζουν με το «Αι γενεαί πάσαι ύμνον την ταφή Σου προσφέρουσι Χριστέ μου», το «Έραναν τον τάφον...», το «Ω γλυκύ μου έαρ...» και άλλα συγκινητικότατα εγκώμια που αποτελούν τα πιο ιερά βιώματα των χριστιανών.
Αυτήν είχαν τελικά και οι πιο μεγάλοι ποιητές και υμνογράφοι της Εκκλησίας μας, που μας άφησαν σαν πολυτιμότατη κληρονομιά τα «θαύματα» της λογοτεχνίας και της ευλάβειάς τους, όπως είναι π.χ. το «Άφραστον θαύμα...», που καταλήγει με την επωδό «Λυτρωτά, ο Θεός ευλογητός ει».
- Το «Έκστηθι φρίττων, ουρανέ...», που έχει σαν επωδό το «Ον παίδες ευλογείτε, ιερείς ανυμνείτε, λαός υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας».
- Το «Μη εποδύρου μου, Μήτερ...» και άλλα αθάνατα καλλιτεχνήματα.
Πολύ χαρακτηριστικό για το θέμα μας όμως είναι το «Ω των θαυμάτων των καινών! Ω αγαθότητος και αφράστου ανοχής! Εκών γαρ υπό της γης σφραγίζετε ο εν υψίστοις οικών και πλάνος Θεός συκοφαντείτε. Ον παίδες ευλογείτε, ιερείς ανυμνείτε, λαός υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας».
