Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Σύνδεσμος Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων
Nέες στρατηγικές αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης πρόκειται να εγκρίνει σύντομα το Ευρωκοινοβούλιο (ΕΚ). Οι στρατηγικές αυτές προσβλέπουν στην αποφασιστική αντιμετώπιση του προβλήματος των παράνομων μεταναστών και θα υλοποιηθούν αυτή τη φορά όχι με τιμωρητικές ενέργειες εναντίον τους αλλά κυρίως κατά των εργοδοτών που τους απασχολούν παράνομα. Από 4,5 έως 8 εκατ. υπολογίζονται οι παράνομοι μετανάστες που εργάζονται στην ΕΕ. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγάλος και συμβάλλει κατά πολύ στην αύξηση του ποσοστού της μαύρης εργασίας. Το σχέδιο οδηγίας προβλέπει την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες των παράνομων μεταναστών. Το ΕΚ αποφάσισε να δώσει το οριστικό «πράσινο φως» στην επόμενη σύνοδο ολομέλειας. Η παρούσα νομοθετική πρόταση της Επιτροπής αποτελεί τμήμα της δέσμης μέτρων που έχει ως στόχο αφενός την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και αφετέρου την ενθάρρυνση της νόμιμης. Το θέμα αφορά ιδιαιτέρως στη χώρα μας όπου η παράνομη μετανάστευση είναι κανόνας αλλά και η εκμετάλλευση των μεταναστών χωρίς χαρτιά αποτελεί κάτι σαν στάτους στις τάξεις των εργοδοτών. Το κέρδος πάνω απ΄ όλα είναι που προέχει στις τάξεις των εργοδοτών, με την αθρόα εκμετάλλευση στην απασχόληση μεταναστών χωρίς χαρτιά. Μη δηλώνοντας τους, μετανάστες οι εργοδότες γλιτώνουν από τις ασφαλιστικές εισφορές ενώ οι οποιεσδήποτε αξιώσεις των τελευταίων για παραπάνω χρήματα ή καταβολή των χρωστούμενων, συνοδεύονται από την απειλή της απέλασης. Η δέσμη μέτρων του ΕΚ περιλαμβάνει επίσης την «οδηγία επιστροφής» και την «Οδηγία για την μπλε κάρτα». Με την «Οδηγία για τις κυρώσεις» θα θεσπιστεί η επιβολή ελάχιστων κυρώσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά εργοδοτών παράνομων μεταναστών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η επιβολή προστίμων, και η υποχρέωση καταβολής καθυστερημένων οφειλών. Βάσει του συμβιβασμού, τα κράτη - μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν μηχανισμούς που θα επιτρέπουν στους παράνομους μετανάστες να καταγγέλλουν τους εργοδότες τους. Με αυτό τον τρόπο, ανοίγει ο δρόμος για την απελευθέρωση των μεταναστών από τη σκλαβιά του εκβιασμού που συχνά ασκούν οι εργοδότες. Βέβαια, κερδισμένοι στο τέλος δεν πρόκειται να είναι οι παράνομοι μετανάστες, αφού οι διαδικασίες απόκτησης μπλε κάρτας έχουν δυσκολέψει κατά πολύ στο πλαίσιο του περιορισμού της μετανάστευσης. Τους δίδεται όμως μια ευκαιρία να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημά τους αλλά και να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους. Επιπλέον, τρίτα μέρη, όπως εθελοντικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις, θα μπορούν να κινήσουν δικαστικές ή διοικητικές διαδικασίες εις βάρος εργοδοτών, χωρίς να διατρέχουν τον κίνδυνο να κατηγορηθούν ότι παρέχουν βοήθεια σε κάποιον για την παράνομη παραμονή του σε κράτος μέλος της ΕΕ. Υπάρχει όμως και ένα βασικό κέρδος από όλη αυτή τη διαδικασία: οι παράνομοι μετανάστες θα λαμβάνουν μια προσωρινή άδεια παραμονής όταν συνεργάζονται με τις αρχές για τη δίωξη του πρώην εργοδότη τους. Έτσι, πιθανά θα έχουν μελλοντικά και κάποια δυνατότητα απόκτησης μπλε κάρτας,
O συμβιβασμός ΕΚ-Συμβουλίου θα επιτρέψει την υιοθέτηση, στο στάδιο της πρώτης ανάγνωσης, της «οδηγίας για τις κυρώσεις», η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή σε δύο χρόνια. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεών τους με το Συμβούλιο οι ευρωβουλευτές πέτυχαν να συμπεριλάβουν την επιβολή ποινικών κυρώσεων για τις σοβαρότερες περιπτώσεις καθώς και μια διάταξη βάσει της οποίας οι επιχειρήσεις καθίστανται υπεύθυνες για τους υπεργολάβους τους όταν αυτοί παραβιάζουν τις διατάξεις της οδηγίας. Στην περίπτωση που η ένοχη επιχείρηση είναι ένας υπεργολάβος, τότε την ευθύνη θα φέρει και η επιχείρηση που του ανέθεσε την υπεργολαβία. Η τελευταία θα φέρει δε την αποκλειστική ευθύνη στην περίπτωση που γνώριζε ότι ο υπεργολάβος δρούσε παράνομα. Ο κατάλογος με τους εργοδότες που παρανόμησαν θα δημοσιοποιείται - άλλο ένα αίτημα των ευρωβουλευτών που έγινε δεκτό. Τα κράτη μέλη, τέλος, θα κληθούν να πραγματοποιήσουν αποτελεσματικούς ελέγχους σε τακτικά χρονικά διαστήματα για να αξιολογήσουν την κατάσταση σε σχέση με την απασχόληση παράνομων μεταναστών στο έδαφός τους. Θα πρέπει επίσης να απαιτήσουν από τους εργοδότες αφενός να διασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοί τους από χώρες εκτός της ΕΕ διαθέτουν έγκυρη άδεια διαμονής και αφετέρου να ενημερώνουν τις εθνικές αρχές όταν προσλαμβάνουν πολίτες εκτός της ΕΕ.