Μόνο... αποπληξία δεν έπαθαν το περασμένο Σαββατόβραδο οι κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Ολλανδίας, μόλις άρχισαν να γίνονται γνωστά τα πρώτα αποτελέσματα του δεύτερου ισλανδικού δημοψηφίσματος, με θέμα το αν οι Ισλανδοί δέχονται ή όχι να πληρώσουν αυτοί το ποσό των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ που οι κυβερνήσεις του Λονδίνου και της Χάγης έδωσαν σε Βρετανούς και Ολλανδούς υπηκόους που έπεσαν θύματα Ισλανδών απατεώνων τραπεζιτών, οι οποίοι είχαν υποκαταστήματα των τραπεζών τους στη Βρετανία και την Ολλανδία και των οποίων οι τράπεζες χρεοκόπησαν.
Πρόκειται για μια περίπτωση ωμού εκβιασμού σε κρατικό επίπεδο. Η βρετανική και η ολλανδική κυβέρνηση αποζημίωσαν αυτές τους καταθέτες συμπατριώτες τους, που είχαν λογαριασμούς στην ηλεκτρονική ισλανδική τράπεζα Αϊσέιβ και στη συνέχεια απαίτησαν από την ισλανδική κυβέρνηση να τους δώσει αυτή τα λεφτά. Όμως, η ισλανδική τράπεζα που χρεοκόπησε ήταν ιδιωτική! Από πού κι ως πού θα έπρεπε οι Ισλανδοί πολίτες να πληρώσουν τα χρέη Ισλανδών τραπεζιτών που χρεοκόπησαν;
Αυτό είναι εντελώς παράλογο. Οι κυβερνήσεις του Λονδίνου και της Χάγης, όμως, βασίζονταν στο ότι η κυβέρνηση της Ισλανδίας, μιας μικροσκοπικής από πλευράς πληθυσμού χώρας, με μόλις 320.000 (!) κατοίκους, θα υπέκυπτε σίγουρα στον πολιτικό και οικονομικό εκβιασμό δύο πλούσιων και ισχυρών κρατών με 75 εκατομμύρια πληθυσμό.
Έκαναν πολύ λάθος υπολογισμούς, όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια από τα γεγονότα.
ΟΙ ΒΙΚΙΝΓΚΣ ΔΕΝ ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΟΤΑΝ ΞΕΣΗΚΩΘΟΥΝ
Οι Ισλανδοί ξεσηκώθηκαν. Στις αρχές του 2009 ανέτρεψαν τη δεξιά κυβέρνηση της χώρας, που ήταν πολιτικά υπεύθυνη για την οικονομική κρίση και την αντικατέστησαν με μια κεντροαριστερή, με πρωθυπουργό τη Γιοουχάνα Σίγκουρδαντόουτιρ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Δυστυχώς, η κυβέρνηση αυτή αποδείχτηκε πολύ κατώτερη των προσδοκιών του ισλανδικού λαού, που την έφερε στην εξουσία νομίζοντας ότι θα τον οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση.
Δεν χρειάστηκαν ούτε έξι μήνες από την εκλογή της για να υποκύψει η νέα ισλανδική κυβέρνηση στους εκβιασμούς του Λονδίνου. Υπέγραψε μια κατάπτυστη συμφωνία, βάσει της οποίας όλος ο ισλανδικός λαός θα πλήρωνε μέχρι το 2014 και με επιτόκιο 9,5% το τεράστιο για τα μεγέθη της Ισλανδίας ποσό των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ (πάνω από 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια).
Το ποσό αυτό, όμως, αντιστοιχεί στο... 40% (!) του Α.Ε.Π. της Ισλανδίας. Θα ήταν, δηλαδή, σαν να ζητούσε κάποιος από τους Γερμανούς φορολογουμένους να δεχτούν να πληρώσουν πάνω από... 1 τρισεκατομμύριο ευρώ, επειδή κάποιος απατεώνας Γερμανός τραπεζίτης χρεοκόπησε στην Πορτογαλία!
Ο Ισλανδός πρόεδρος Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον αρνήθηκε να υπογράψει αυτή τη συμφωνία, που η κυβέρνηση την είχε ήδη περάσει από το Κοινοβούλιο, και οδήγησε το θέμα σε δημοψήφισμα πέρυσι, στις αρχές Μαρτίου. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αποτύπωσε τη λαϊκή οργή και άφησε άναυδο όλο τον κόσμο: το... 93,2% των Ισλανδών είπε «Όχι» και μόνο το 1,8% είπε «Ναι», με τα υπόλοιπα 5% των ψηφοδελτίων λευκά!
«Η ΙΣΛΑΝΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΟΧΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ!»
Αντί να... καταστραφεί η χώρα αν οι Ισλανδοί απέρριπταν τη συμφωνία, όπως έλεγε η ψοφοδεής κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ρέικιαβικ, προσπαθώντας να τρομάξει τους Ισλανδούς ψηφοφόρους, οι αλαζόνες Άγγλοι και Ολλανδοί έβαλαν την ουρά στα σκέλια και επανήλθαν με μια πολύ καλύτερη πρόταση συμφωνίας: έριξαν το επιτόκιο στο μισό, από το 5,5% στο 3% και αντί τα 4 δισ. ευρώ να αποπληρωθούν το 2014, να εξοφληθούν ως το... 2046, σε 35 χρόνια από τώρα! Αυτό σημαίνει, βεβαίως, πολύ μικρότερα τοκοχρεολύσια, μικρότερες δόσεις, αλλά ταυτόχρονα και συνολικά περισσότερους τόκους, παρ’ όλο που το επιτόκιο είχε πέσει στο μισό.
Εννοείται ότι και η νέα συμφωνία πέρασε πανηγυρικά από την Ισλανδική Βουλή με άνετη πλειοψηφία, αυτή τη φορά και με πολλούς δεξιούς βουλευτές να την υπερψηφίζουν.
Ο πρόεδρος Γκρίμσον, όμως, χάλασε πάλι τα σχέδια των Άγγλων και των Ισλανδών κυβερνητικών μαριονετών τους. Αρνήθηκε για μία ακόμη φορά να υπογράψει τη συμφωνία και παρέπεμψε έτσι εκ νέου το θέμα σε δημοψήφισμα. Το περασμένο Σάββατο, λοιπόν, το 60% των Ισλανδών είπε με στεντόρεια φωνή ένα νέο «Όχι».
«Το θεμελιώδες είναι ότι η Ισλανδία είναι δημοκρατία, όχι χρηματοπιστωτικό σύστημα», είχε δηλώσει υπερήφανα ο πρόεδρος Γκρίμσον στην ισπανική εφημερίδα «Ελ Παΐς», μία εβδομάδα πριν από τη διενέργεια του δημοψηφίσματος.
Ο ΛΑΟΣ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΑ ΧΡΕΗ ΙΔΙΩΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ
«Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, είναι πολιτική κρίση. Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Ισλανδία συνέρχεται γρήγορα, είναι ότι η χώρα δίνει στην κρίση μια αξιοθαύμαστη δημοκρατική απάντηση, όχι μόνο δημοσιονομική. Οι Ισλανδοί προκάλεσαν μια αλλαγή κυβέρνησης, ξεκίνησαν έρευνα (σ.σ. με στόχο την παραπομπή σε δίκη των υπόλογων τραπεζιτών και των πολιτικών και επιχειρηματιών που συνεργάστηκαν μαζί τους) και προτίθενται να αλλάξουν το Σύνταγμα. Τα δημοψηφίσματα εντάσσονται σε αυτό το κύμα», δήλωσε ο Ισλανδός πρόεδρος στην προαναφερθείσα συνέντευξή του, στην οποία δεν έκανε καμία προσπάθεια να κρύψει τις δικές του απόψεις για το θέμα.
«Δεν έχει σημασία αν υπήρχαν ή δεν υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις. Η Ισλανδία δεν αποδέχεται την ιδέα ότι ο κοινός πολίτης πρέπει να πληρώσει ολόκληρο το λογαριασμό για τις τρέλες των τραπεζών, όπως συνέβη με αυτές τις εθνικοποιήσεις από την πίσω πόρτα σε άλλα μέρη» υπογράμμισε, υπονοώντας σαφώς την Ιρλανδία. Εκεί η κυβέρνηση φόρτωσε στο κράτος όλα τα χρέη των ιδιωτικών τραπεζών, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει κυριολεκτικά η οικονομία της χώρας και να υποδουλωθεί η Ιρλανδία με καθεστώς Μνημονίου, εξαιτίας αποκλειστικά των χρεών των ιδιωτικών ιρλανδικών τραπεζών.
ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟΥΣ ΙΣΛΑΝΔΟΥΣ ΨΗΦΟΦΟΡΟΥΣ;
Δικαίωση της στάσης του Ισλανδού προέδρου αποτελούν τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων. Η παρέμβασή του υπήρξε καθοριστική στο να φύγει η υπόθεση από την καθαρά «λογιστική» σφαίρα και να μετατεθεί στην πολιτική, με άμεση ανάμιξη του λαού, που άλλωστε τον αφορά καθοριστικά, αφού οι Ισλανδοί φορολογούμενοι θα έπρεπε να πληρώσουν το λογαριασμό των τραπεζιτών.
«Ο ισλανδικός λαός μίλησε καθαρά γι’ αυτό το θέμα δύο φορές. Οι ηγέτες άλλων κρατών και διεθνών θεσμών οφείλουν να σεβαστούν αυτή την έκφραση της εθνικής βούλησης», δήλωσε τη νύχτα της περασμένης Κυριακής ο Ισλανδός πρόεδρος σε διάγγελμά του προς το λαό, μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος του νέου δημοψηφίσματος. «Τα δύο δημοψηφίσματα έδωσαν στη χώρα την εμπιστοσύνη που είχε χάσει μετά την καταβαράθρωση της οικονομίας της. Τα αποτελέσματά τους ενισχύουν ακόμη περισσότερο τη δημοκρατία», πρόσθεσε.
Καθόλου δεν άρεσε αυτό στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου, οι οποίοι τη Δευτέρα έσταζαν χολή. «Ο πρόεδρος της Ισλανδίας χαιρετίζει την προκλητική στάση του έθνους», ήταν ο οκτάστηλος (!) τίτλος του σχετικού ρεπορτάζ που πρόδιδε έντονο εκνευρισμό. «Ο Γκρίμσον λέει ότι το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στέλνει μήνυμα στις χώρες που έχουν πληγεί από κρίση εξωτερικού χρέους», πρόσθετε ο υπότιτλος, ο οποίος αποκάλυπτε την αιτία της ευρύτερης πολιτικής ανησυχίας της βρετανικής εφημερίδας - μήπως δηλαδή η ανυπότακτη στάση των Ισλανδών δημιουργήσει πρότυπο πολιτικής συμπεριφοράς και για τους Έλληνες, τους Ιρλανδούς ή τους Πορτογάλους, που μέχρι τώρα σκύβουν δουλικά το κεφάλι, σε αντίθεση με τους Βίκινγκς της μικρής χώρας του παγωμένου Βορρά.
ΑΝΥΠΟΚΡΙΤΟΣ ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Η πολιτικά γενναία στάση των Ισλανδών γέννησε τον ανυπόκριτο θαυμασμό όλου του κόσμου - ακόμη και κύκλων που δεν θα το φανταζόταν κανείς.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι ίδιοι οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», που προαναφέραμε. Μετά το αρχικό τους σοκ τη Δευτέρα, την Τετάρτη η εφημερίδα έγραψε κύριο άρθρο με εντελώς αντίθετο περιεχόμενο.
«Οι Ισλανδοί πέταξαν με τη μούρη στο χώμα τους νταήδες» ήταν ο άκρως εντυπωσιακός τίτλος αυτού του κύριου άρθρου. «Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δείχνει ότι οι πολίτες μπορούν να τεθούν πριν από τις τράπεζες», πρόσθετε ο υπότιτλος.
Απελπίστηκαν, πλέον, οι Άγγλοι και οι Ολλανδοί ότι θα μπορούσαν ποτέ να κάμψουν την αντίσταση του ισλανδικού λαού και έτσι παραπέμπουν τώρα το θέμα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ελεύθερου Εμπορίου (EFTA), ελπίζοντας να πάρουν με δικαστική απόφαση αυτά που δεν μπορούν με μεθόδους δημοκρατικής πειθούς, επειδή οι Ισλανδοί αρνούνται να πληρώσει ο λαός τις ζημιές απατεώνων τραπεζιτών.
«Η αξιοθαύμαστη επιμονή του ισλανδικού λαού σε αυτή την αρχή μπορεί να του κοστίσει ακριβά ή όχι, αναλόγως του τι θα αποφασίσει ένα Δικαστήριο. Οι Ισλανδοί αποδεικνύουν, όμως, ότι έχουν άδικο άλλες κυβερνήσεις που λένε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στο να πληρώνουν οι κυβερνήσεις τις ζημιές των τραπεζών», ομολογούν στο άρθρο τους οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».
Το «Όχι» των Ισλανδών «δημιουργεί ένα χρήσιμο παράδειγμα για τα υπόλοιπα, αποσυντιθέμενα ακόμη χρηματοοικονομικά συστήματα της Ευρώπης» παραδέχεται, επίσης σε κύριο άρθρο της, ακόμη και η άκρως συντηρητική αμερικανική οικονομική εφημερίδα «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», η οποία αποτελεί τη «Βίβλο» του επιχειρηματικού κόσμου των Η.Π.Α. και δη των κερδοσκόπων χρηματιστών της Γουόλ Στριτ.
Μέχρι και αυτή η εφημερίδα, λοιπόν, χαρακτηρίζει τη στάση των Ισλανδών ψηφοφόρων και το υπερήφανο «Όχι» τους και στο δεύτερο δημοψήφισμα ως «ενθαρρυντική επίδειξη αρχών».
Γενναίοι πολιτικά, λοιπόν, οι Ισλανδοί, με έναν Πρόεδρο της Δημοκρατίας που στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, αλλά με μια ανάξια, ψοφοδεή κυβέρνηση «καρεκλοκένταυρων» της Κεντροαριστεράς, που αρνείται πεισματικά να εγκαταλείψει την εξουσία, παρά την κραυγαλέα διάσταση της πολιτικής της με τη λαϊκή θέληση, όπως απέδειξε η συντριβή της κυβέρνησης και στο νέο δημοψήφισμα.
