Ο ήρωας της Εξόδου του Μεσολογγίου, Ιωσήφ, γεννήθηκε στα Αμπελάκια το 1776. Φοίτησε στη φημισμένη Σχολή Τσαριτσάνης, ενώ το 1814 συνελήφθη από ανθρώπους του Αλή πασά, λόγω της πατριωτικής του δράσης και φυλακίστηκε στα Γιάννινα. Όταν απελευθερώθηκε μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Το 1820, ενώ ήταν ήδη ιερέας, χειροτονήθηκε από τον μητροπολίτη Άρτας Πορφύριο επίσκοπος Ρογών και Κοζύλης (στην περιοχή της Πρέβεζας). Με την έναρξη της Επανάστασης φυλακίστηκε και πάλι από το Χουρσίτ. Όταν ελευθερώθηκε κατέφυγε στον Καραϊσκάκη κι από εκεί στο Κομπότι όπου συνεργάστηκε για τον Αγώνα με τον Μαυροκορδάτο. Λίγο αργότερα μαζί με το μητροπολίτη Πορφύριο μετέβη στο Μεσολόγγι για τη στήριξη των εκεί αγωνιστών. Μετά την αναχώρηση του Πορφυρίου ανέλαβε ο ίδιος μητροπολιτικά καθήκοντα και καθημερινός του αγώνας ήταν η εξύψωση του ηθικού των πολιορκουμένων, ενώ βοηθούσε και στην επισκευή των ρηγμάτων των αναχωμάτων. Απέτρεψε την ακραία απόφαση των πολιορκουμένων που ήθελαν τις παραμονές της εξόδου να σκοτώσουν τα μικρά παιδιά τους, για να μην προδοθούν από το κλάμα τους στον εχθρό. Όταν όμως οι περισσότεροι αγωνιστές γύρισαν πίσω στην πόλη κατά τη διάρκεια της Εξόδου, επέστρεψε και ο ίδιος και μαζί με λίγους αγωνιστές και αμάχους κατέφυγε με πλοιάριο στη γειτονική νησίδα Ανεμόμυλος. Αφού αμύνθηκε για μια ακόμη μέρα, το πρωινό της 13ης Απριλίου του 1826 έβαλε φωτιά στο μπαρούτι ανατινάζοντας την ομάδα του για να μην πέσουν ζωντανοί στα χέρια του εχθρού. Μέσα στα ερείπια οι Οθωμανοί ανέσυραν τον Ιωσήφ, τραυματισμένο βαριά, και τον κρέμασαν από τα ερείπια του ανεμόμυλου, όπου και τελείωσε τον επί γης βίο του μέσα σε μαρτύριο.
Ο Κων/νος Α. Οικονόμου είναι δάσκαλος – συγγραφέας
