Γρηγόρης Πιερή Αυξεντίου. Γεννήθηκε στην κατεχόμενη σήμερα Λύση. Εκεί που γεννήθηκε και ο Παύλος Λιασίδης, ο αγαπημένος του ποιητής. Ερωτευμένος με την Ελλάδα. Μικρός λαμβάνει μέρος σε θεατρική παράσταση της οποίας οι εισπράξεις στέλνονται για ενίσχυση του αγώνα στη μητέρα πατρίδα. Κύριος πρωταγωνιστής, ο Γρηγόρης που υποδύεται τον ρόλο του Εθνομάρτυρα Κυπριανού. Βιωματική εκτέλεση, αφού ο Εθνομάρτυρας Αρχιεπίσκοπος, ήταν ο ήρωας που τον εξέφραζε περισσότερο απ’ όλους. Είχε έντονη την αίσθηση για κοινωνική δικαιοσύνη. Του άρεσε η επαφή με τους απλούς ανθρώπους. Τους γεωργούς, τους εργάτες. Μια παγωμένη νύκτα μαζεύει από τον δρόμο ένα φτωχό γέρο βιολιντζή και τον πάει στο σπίτι του, στην οδό Αθηνάς της κατεχόμενης σήμερα πόλεως της Αμμοχώστου. Τον περιποιείται και του δίνει χρήματα που συγκεντρώνει από έρανο που διεξήγαγε μεταξύ των συμμαθητών του. Είχε πλούσια αθλητικά προσόντα. Έπαιζε ποδόσφαιρο και ήταν πιστός οπαδός της «Ανόρθωσις».
Έρχεται στην Ελλάδα για να γίνει φιλόλογος. Προσπαθεί να εισέλθει στην Σχολή Ευελπίδων, κάτι που άρεσε περισσότερο στον πατέρα του, ο οποίος δεν έβλεπε με καλό μάτι τη φιλοσοφική. Γράφει την έκθεση ιδεών στη δημοτική γλώσσα και απορρίπτεται. Γίνεται έφεδρος αξιωματικός και υπηρετεί στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Η ελληνική κυβέρνηση αρνείται να τον προάγει σε μόνιμη θέση ανθυπολοχαγού. Πικραμένος επιστρέφει στην Κύπρο. Πρώτα εργάζεται σε γεωργικές εργασίες και ύστερα ως οδηγός, μεταφέροντας εργάτες στην αγγλική βάση της Δεκέλειας. Μυήθηκε στην Ε.Ο.Κ.Α. τον Ιανουάριο του 1955. Ορκίζεται να αγωνισθεί για την ΕΝΩΣΗ της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα, δίνοντας τον λόγο της στρατιωτικής του τιμής, στον ίδιο τον Αρχηγό Διγενή. Συνομιλεί τακτικά με το Κυριάκο Μάτση και μαζί προετοιμάζονται και περιμένουν την ώρα του μεγάλου ξεσηκωμού.
Το πρώτο του περίστροφο το αγόρασε ο ίδιος ο πατέρας του. Με την ευχή να το τιμήσει στα βουνά της Κύπρου. Αρχικά υπηρετεί στον Πενταδάκτυλο, αργότερα στο Τρόοδος, για να καταλήξει στην περιοχή Μαχαιρά. Την πρώτη νύκτα του αγώνα κτυπά τον κρατικό ραδιοσταθμό. Η ταυτότητά του γίνεται γνωστή στους Αγγλους που τον επικηρύσσουν με το ποσό των 250 λιρών. Αργότερα το ποσό αυξάνεται στις 5.000 λίρες. Διαισθανόμενος το κλοιό του θανάτου να πλησιάζει, παντρεύεται μυστικά στις 10 Ιουνίου 1955, στην κατεχόμενη σήμερα Ιερή Μονή της Αχειροποιήτου, τη συγχωριανή του Βασιλική. Με δανεικούς αρραβώνες, στεφάνι καμωμένο από κληματόβεργες και κλωνάρια ελιάς, παρέα με το όπλο του, την στρατιωτική του στολή και λιγοστούς αντάρτες της Ε.Ο.Κ.Α. Καλή λευτεριά να μου ευχηθείς πάτερ, απάντησε στον ιερέα που ευχήθηκε στους νεόνυμφους να ζήσετε. Έκλαψε ο Γρηγόρης, όταν το επόμενο πρωί έπρεπε να αποχωρισθεί τη Βασιλική. Τις επόμενες μέρες φθάνει στο νησί προκειμένου να καταστείλει την επανάσταση ο σκληρός στρατάρχης Χάρτινγκ. Ο Γρηγόρης τον υποδέχεται με εκρήξεις που τον τρομάζουν. Κατατρεγμένος όσο κανένας άλλος από την προδοσία: «Όπου κι αν πάω η προδοσία με καταδιώκει», έγραφε με κάθε ευκαιρία ο ίδιος ο Αυξεντίου.
Βγαλμένος από τα βάθη της ελληνικής ιστορίας, βροντοφωνάζει ξανά το «Μολών Λαβέ» του Λεωνίδα. Εκεί στις κακοτράχαλες πλαγιές του ορεινού συμπλέγματος της Μονής Μαχαιρά. Έχει συντροφιά άλλους τέσσερις αγνούς αγωνιστές. Θέλει, όμως, να πεθάνει μόνος. Δίνει μια ανεπανάληπτη μάχη που κρατά καθηλωμένη για πολλές ώρες ολόκληρη τη σιδηρόφρακτη βρετανική μηχανή. Οι άγγλοι αδυνατώντας να τον εξοντώσουν τον καίνε ζωντανό.
Ήταν Κυριακή 3 Μαρτίου του 1957. Ο ήλιος είχε δύσει για τα καλά, όταν έφθανε στη Λύση το μαύρο μαντάτο. Το ραδιόφωνο των αποικιοκρατών μετέδιδε: «Δυνάμεις Ασφαλείας, που ενεργούσαν κατόπιν πληροφοριών, εφόνευσαν σήμερον την μεσηβρίαν εις περιοχήν παρά την Μονή Μαχαιρά, τον επικηρυγμένο δια ποσού 5.000 λιρών γνωστό υπαρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α. και πρώην αξιωματικό του Ελληνικού Στρατού, τρομοκράτη Γρηγόριο Αυξεντίου...». Μια θλιβερή ιστορία που επαναλαμβάνεται. Οι σιδερόφρακτοι που βαφτίζουν «τρομοκράτες» όσους αγωνίζονται και θυσιάζονται για το ύψιστο ανθρώπινο αγαθό. Την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!!!
Γρηγόρης Πιερή Αυξεντίου. Ο εθελοντής Έλληνας Κύπριος ανθυπολοχαγός, που τίμησε και δόξασε όσο λίγοι την ένδοξη μάνα Ελλάδα. Η ελληνική Πολιτεία, έστω και καθυστερημένα, το 2002, τον τίμησε, προάγοντας τον αναδρομικά στον βαθμό του Αντιστρατήγου.
Ντίνος Αυγουστή
a.avgoustis@hotmail.com
