Οι έννοιες «λιτός», «λιτοδίαιτος», «λιτότητα», είναι γνωρίσματα, που τα έχουν άνθρωποι σώφρονες, συγκρατημένοι, ίσως και εκλεπτυσμένοι. Η φύση γενικά είναι λιτή και δίνει το μέτρο στα βιώματα του ανθρώπου. Όμως η λιτότητα, που βάρβαρα μας επέβαλαν, έχει σοβαρές επιπτώσεις, στη ζωή μας. «Ενός κακού μόρια έπονται», έλεγαν οι πρόγονοί μας. Η λιτότητα, που ζούμε, φέρει μαζί της πλήθος συμπαρομαρτούντων δυσκολιών και κινδύνων.
Μια τέτοια λιτότητα, με περικοπές, μείωση κατανάλωσης, ανεργία, σίγουρα δεν θα μας οδηγήσει στην ανάκαμψη. Θα πεινάσουμε. Θα μπούμε σ’ ένα κυκεώνα ανωμαλιών και δυσπραγίας. Μια κοινωνία, που δεν καταναλώνει πεθαίνει.
Πρώτη συνέπειά της είναι η ανεργία. Με ένα αναιμικό εισόδημα, έχουμε συρρίκνωση της ζήτησης και της παραγωγής. Εργοστάσια και επιχειρήσεις πλήττονται. Καταστήματα και μαγαζιά, βάζουν λουκέτα. Έτσι η ανεργία θεριεύει. Ίσως είναι δύσκολο ν’ αντιληφθεί κανείς το θυμικό του ανθρώπου, των νέων ιδίως, που ξυπνούν κάθε πρωί, για το κυνήγι μιας δουλειάς. Έστω κουτσουρεμένη κακοπληρωμένη, Part – time κ.λ.π. Άραγε πώς ο νέος αυτός θ’ αποτολμήσει τη δημιουργία μιας οικογένειας;
Η λιτότητα φέρει ανέχεια πείνα και εξαγρίωση. Γίνεται χαλί για να περάσει η αυτού μεγαλειότης της βίας, της παραβατικότητας, της διαφθοράς και του εγκλήματος. Ένας άνθρωπος, που πεινάει και φθάνει στα έσχατα των αντοχών του και της υπομονής του, δεν θα ρέψει στο πεζοδρόμιο. Θα προσπαθήσει να επιβιώσει με κάθε τρόπο. Την κλοπή, την αρπαγή, το έγκλημα. Όταν ένας λαός, δεν έχει μέσα του κανένα ηθικό κράτημα και αναστολή, το μόνο που του απομένει να κάνει, είναι η καταφυγή του σε αντικοινωνικές πρακτικές, για να μπορέσει να ζήσει. Είναι η ορμέμφυτη καταφυγή για την επιβίωσή του.
Με τη λιτότητα, διευρύνεται το χάσμα των εχόντων και μη εχόντων. Των απόρων και ευπόρων. Των νομίμων και παρανόμων. Καταστάσεις που ευνοούν τους πλούσιους να γίνουν πλουσιότεροι σε βάρος των φτωχών. Άραγε θα πεινάσουν οι καταφερτζήδες της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής; Θα νιώσουν στο πετσί τους τη λιτότητα οι τερμίτες της λαμογιάς; Δε νομίζω πως θα στερηθούν κάτι οι μεγαλογιατροί, οι μεγαλοκαταθέτες, οι προμηθευτές όπλων και φαρμάκων, οι υπερσυνταγογραφούντες... Λέτε να πεινάσουν όσοι φρόντισαν να βγάλουν έξω τις καταθέσεις τους, προκαλώντας στη χώρα μας προβλήματα ρευστότητας; Θα διστάσουν οι επίορκοι κρατικοί λειτουργοί, να διαφθείρουν και να διαφθείρονται σε βάρος του κοινωνικού συνόλου; Λέτε να συγκινηθούν και οι Εθνοπατέρες μας, να μειώσουν τις άγονες θέσεις τους ή να δώσουν το καλό παράδειγμα κόβοντας κάτι από τους παχυλούς μισθούς και τα πολυπληθή επιδόματά τους; Πολύ αμφιβάλλω. Σχεδόν απίστευτο.
Η λιτότητα ακόμα συντηρεί την αποδιοργάνωση, το ξεχαρβαλωμένο και καταληστευμένο κράτος μας. Το δυσλειτουργικό Ελληνικό Δημόσιο. Αλλά ποιο Δημόσιο; Είναι αυτό το χάρβαλο ικανό να περιφρουρήσει τη Δημόσια περιουσία; Να πιάσει έστω κι έναν κλέφτη Γαλάζιο ή Πράσινο; Έναν επί τέλους να κρεμάσει, για να ικανοποιηθεί και το περί δικαίου αίσθημα του λαού; Όχι πως δεν μπορεί. Δεν θέλει.
Επί πλέον η λιτότητα διογκώνει αναπόφευκτα τη διαμάχη, μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Καθώς η κάθε μια τους μάχεται για τα δικά της δικαιώματα και κεκτημένα, καταδυναστεύει τις άλλες. Οι φορτηγατζήδες κατά των εμπόρων. Οι ΔΕΗτζήδες κατά πάντων. Οι των συγκοινωνιών κατά του επιβατικού κοινού. Οι εκπαιδευτικοί κατά των παιδιών κ.λ.π. Οι Έλληνες έφθασαν στο σημείο να υποβλέπει και να υποψιάζεται ο ένας τον άλλον. Όχι σύ παίρνεις περισσότερα. Όχι σύ αμείβεσαι και μάλιστα αδρά, ως αργόσχολος ή υπεράριθμος. Όχι σείς μας φέρατε στην κατάντια αυτή …
Πώς λοιπόν να διατηρηθεί αρραγής ο κοινωνικός ιστός και πώς να τηρηθούν Αρχές, Αξίες και Θεσμοί, από έναν οικονομικά και ηθικά καταρρακωμένο λαό; Ποιος θα βάλει πλάτη και να συνδράμει στην έξοδο από την κρίση, στην ανόρθωση της οικονομίας; Όταν πρώτιστο μέλημά του είναι η σκληρή αναζήτηση ατραπού, ώστε να σώσει εαυτόν και οικείους;
Η λιτότητα, με τη μορφή, που μας επιβλήθηκε σήμερα, προιωνίζεται μέρες σκληρής δυσπραγίας, αλλά και δυσάρεστων κοινωνικών φαινομένων.