* Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Επιταχύνονται οι εξελίξεις μέσα στην εβδομάδα για το ΠΑΣΟΚ και όπως όλα δείχνουν οδεύουμε προς μια πυρετώδη κούρσα διαδοχής, με πολλούς επίδοξους μνηστήρες να αξιώνουν την αρχηγία του κόμματος από τον πάλαι ποτέ κραταιό Γιώργο Παπανδρέου. Η πορεία προς αυτή τη διαδοχή αναμένεται ταραχώδης καθώς από τη μια πλευρά ούτε ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός φαίνεται διατεθειμένος να τα παρατήσει, ομολογώντας σε όλους την αποτυχία του, αλλά ούτε και οι δελφίνοι δείχνουν υποχωρητικοί εις ότι αφορά τα προτεινόμενα αρχηγικά σχήματα. Πολλούς πόντους φαίνεται να κερδίζει προσωρινά ο νυν υπουργός Οικονομίας, Ευάγγελος Βενιζέλος, καθώς και αμετακίνητος στο νέο συναινετικό κυβερνητικό σχήμα παρέμεινε, και τις μάχες με τον πάλαι ποτέ αντίπαλό του φαίνεται πως τις κερδίζει κατά κράτος. Βέβαια από τη θέση που κατέχει, δεν εισπράττει και τις καλύτερες κριτικές, καθώς από τη μια είναι αναγκασμένος κάθε φορά που η τρόικα επιβάλλει νέα μέτρα να τα αμφισβητεί, και από την άλλη αφήνει να διαρρέουν προς όλες τις κατευθύνσεις πως η επόμενη κυβέρνηση μάλλον θα τα πάρει, παίζοντας έτσι το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι. Και όλα αυτά τη στιγμή που η Ντόρα επιχειρεί άνοιγμα στη ΝΔ, μη αποκλείοντας ακόμη και πιθανή συνεργασία. Το ΠΑΣΟΚ, βέβαια, ούτως ή άλλως δεν μπορεί να πορευτεί μόνο του καθώς τα ποσοστά που θα λάβει στις επικείμενες εκλογές μπορεί και να είναι μέχρι και καταστροφικά. Σπεύδουν λοιπόν όχι μόνο οι δελφίνοι αλλά και απλά στελέχη να προσεγγίσουν είτε τη Δημοκρατική Αριστερά του Φώτη Κουβέλη, που ομολογουμένως κρατά την πιο σταθερή στάση στα τεκταινόμενα χωρίς ακρότητες και ακροβασίες, αλλά δεν αφήνουν ούτε και το ΛΑΟΣ, αφού η αρχή έχει ήδη γίνει από την τωρινή κυβέρνηση. Με δεδομένο ότι τα περιθώρια συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ανέφικτα, και με την προϋπόθεση ότι αν δεν θέλουν να ξεγαντζωθούν από την εξουσία, οι του ΠΑΣΟΚ επιχειρούν ανοίγματα και φλερτ ακόμη και με τη ΝΔ. Διαλαλώντας πως πέρασαν οι εποχές των μονοκομματικών κυβερνήσεων, επιχειρούν το μεγάλο σάλτο – μορτάλε προς τα δεξιά, αποδεικνύοντας περίτρανα πως το σοσιαλιστικό προσωπείο πήγε περίπατο. Πρώτα όμως προέχει η αποκαθήλωση Παπανδρέου. Για να ανοίξει όμως προς τα πού ο δρόμος; Ποιες πολιτικές υπάρχουν ακόμη στο ΠΑΣΟΚ μετά την καταστροφική από πλευράς διακυβέρνησης της χώρας διετία; Ποιοι είναι οι πολιτικοί προσανατολισμοί και ποια τα περιθώρια αντοχής των μελών του, στο άκουσμα προαναγγελιών για κυβερνήσεις συνεργασίας με τη συμμετοχή ακόμη και του ΛΑΟΣ; Αυτή η νέα πραγματικότητα μέσα στο ΠΑΣΟΚ, προκαλεί ασταμάτητες διαρροές και προς τη ΝΔ, αλλά και προς τα άλλα αριστερά κόμματα, με κύριο τη ΔΗΜΑΡ. Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ φεύγουν πανικόβλητοι προς όλες τις μεριές, πιστεύοντας πως πλέον δεν υπάρχει κανένα «σοσιαλιστικό λημέρι» και πως η νέα εποχή εμφανίζει το ΠΑΣΟΚ ως ένα καθαρά κεντροδεξιό κόμμα, με μεγάλη απόσταση από το παρελθόν και τις «δοξασμένες μέρες» του Αντρέα. Βέβαια εκεί φτάσανε, να αναπολούνε τις μέρες εκείνες, ξεχνώντας εσκεμμένα τα τότε σκάνδαλα και τους αθρόους κομματικούς διορισμούς στο Δημόσιο. Για το ΠΑΣΟΚ, αυτό που απομένει, δεν είναι παρά να αποδείξει και στην πράξη πως έχει ήδη πάρει διαζύγιο από τον κατ΄επίφαση «σοσιαλισμό» που δήθεν πρέσβευε στο παρελθόν, και το μόνο που έχει να κάνει είναι να σπάσει σε πολλά κομμάτια, καθώς δεν είναι όλοι πρόθυμοι από τα μέλη του να συνδράμουν στην τωρινή ιδεολογική κατάντια. Θα μου πείτε, ίδια δεν είναι και η πορεία της ΝΔ; Ίδιο «σκορποχώρι» δεν παρατηρείται και εκεί, με κανέναν ουσιαστικά να μη γνωρίζει την ιδεολογική σύσταση του κόμματος, και κανένα να μην ξέρει την επόμενη κίνηση; Υπάρχει εδώ μια διαφορά με το ΠΑΣΟΚ: η ΝΔ έχει ήδη διασπαστεί σε ΛΑΟΣ και Δημοκρατική Συμμαχία, πληρώνοντας εδώ και καιρό τις παρενέργειες της διάσπασης. Με λίγα λόγια, είναι ένα βήμα μπροστά πριν την ολοκληρωτική κατάρρευση, απλά οι συγκυρίες τη βοηθούν να επιβιώσει προσωρινά. Το ΠΑΣΟΚ όμως είναι λίγο πιο πίσω, λίγο πριν τη διάσπαση που θα προκαλέσει σοβαρό ρήγμα στη συνοχή του. Τα κομμάτια που θα προκύψουν θα είναι αυτοτελή και αυτούσια. Θα ξεκαθαρίσει το τοπίο από τους φιλο-τροϊκανούς, και τους «αντάρτες», τους εντεταλμένους από τον γαλλογερμανικό άξονα και τους αντιπάλους τους. Το ξεκαθάρισμα αυτό θα είναι μεγάλο και πολυσύνθετο, την ίδια στιγμή που χιλιάδες μέλη θα παίρνουν τον δρόμο της εξορίας και του απογαλακτισμού από τον κεντρικό μηχανισμό της χρόνιας σοσιαλοφανούς δημοκρατικής αγκικάτσιας. Ποιοι θα απομείνουν; Πόσοι θα εμπιστευθούν μια απίθανη αλλά πάντοτε υπαρκτή πιθανότητα συνέχισης της αρχηγίας από τον Γιώργο Παπανδρέου; Και από την άλλη, πόσοι είναι εκείνοι που θα εναποθέσουν τις τύχες του κόμματος σε Βενιζέλο, Διαμαντοπούλου, Χρυσοχοΐδη ή Λοβέρδο; Η ώρα της τρικυμίας για το ΠΑΣΟΚ έφτασε. Η πορεία του κόμματος αναμένεται θυελλώδης και συναρπαστική για τους εκτός των τειχών του πολίτες. Τραγική και βασανιστική όμως για τα χιλιάδες μέλη του, που επί πολλά συναπτά έτη εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στο κόμμα. Με δεδομένο βέβαια ότι θα είναι και πολλά τα κόμματα που θα εισπράξουν από τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του, και με ακόμη πιο πιθανό το ενδεχόμενο οι δελφίνοι να μην μπορούν να τα βρουν σε κοινή διακήρυξη, όπως η πάλαι ποτέ του Σεπτέμβρη. Οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ προ των πυλών. Και κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Κάθε φραξιονιστής στην τρέχουσα επικαιρότητα και κάθε ιντριγκαδόρος σε λαϊκό δικαστήριο. Θα έχουν όμως το κουράγιο τα εναπομείναντα μέλη του ΠΑΣΟΚ να το κάνουν; ‘Η θα παραβλέψουν για άλλη μια φορά τις ευθύνες των ηγετών τους; Θα αφήσουν ξέφραγο αμπέλι το ίδιο τους το κόμμα που βρίσκεται λίγο πριν τα πρόθυρα διάσπασης; Ή απλά θα φροντίσουν να μην χαθεί το όνομα; Τυπικότητες δηλαδή. Μιας και η ουσία έχει προ πολλού χαθεί. Και η διαδοχή δεν θα είναι παρά ένα ακόμη κερασάκι στην τούρτα. Μια ακόμη κίνηση απελπισίας για την ούτως ή άλλως χαμένη ενότητα του κόμματος.